Verbum

анлайнавы слоўнік

уто́ркнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., што.

Уткнуць, усадзіць што‑н. вострае, тонкае ў глыб або ўнутр чаго‑н. Андрэй спыніўся, узяў жмут вільготнай травы, абцёр касу, уторкнуў востры канец касільна ў зямлю. Дуброўскі. // Уставіць, палажыць што‑н. Трэнер панюхаў букецік, а потым, не падымаючыся з канапы, уторкнуў яго ў вузенькую.. вазу, што стаяла на падаконніку. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Мяку́ха ₁ ’ступа’ (бешан., Касп.). Да мяць (гл.). Аб суфіксе -иха гл. Слаўскі, SP, 1, 75.

◎ Мяку́ха ₂ ’мякатніца адналістая, Malaxis monophyllos Sol.’ (в.-дзв., глыб., воран.), ’від асакі (бывае асака і мяісуха і разуха)’ (глыб., Сл. ПЗБ). Да мяккі (гл.). Аб суфіксе ‑уха гл. Сцяцко, Афікс. наз., 124. Параўн. таксама мякіш, мякішнік (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

АКА́БА.

заліў Чырвонага м., паміж п-авамі Аравійскім і Сінайскім. Даўж. 180 км, шыр. да 28 км, глыб. да 1828 м. Аддзелены ад Чырвонага м. падводным парогам глыб. да 958 м. Парты Акаба (Іарданія), Эйлат (Ізраіль).

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Ма́ршчы, маршчы́, моршчы ’маршчыны’ (брасл., глыб., лях., шчуч., даўг., Сл. ПЗБ). Відавочна, паланізм. Параўн. старое польскае marszczka ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Молан ’маланка’ (гарадоў, ДАБМ, к. 311), молань (в.-дзв.), молання ’тс’ (глыб., Сл. ПЗБ). Да мала́нка ₁ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пуцу́к ’таўстатвары чалавек; пацук’ (Нас.; в.-дзв., глыб., Сл. ПЗБ). Кантамінацыя пуцаты ’мардаты’ і пацук, гл. пуца, пуцак.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лушая́, лушуя́ ’перхаць’, ’каласковая луска аўса’ (віл., глыб., Сл. ПЗБ; КЭС, лап.). У выніку кантамінацыі луска і (рус.) *чешуя́.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рыдлява́ць ’счышчаць бруд з паверхні чаго-небудзь’ (глыб., Сл. ПЗБ), рыдлава́ць ’капаць зямлю рыдлёўкай’ (Сл. Гродз.). Да рыдлёўка (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ты́нцы-лы́нцы — прыпеў у дзіцячай забаўлянні: тынцы‑лынцы, балалайка (глыб., Бел. дыял. 1). Гукапераймальны імітатыў ігры на струнным інструменце.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Лася́к (зневаж.) ’лысы чалавек’ (глыб., Сл. паўн.-зах.). Да лысы (гл.). Аб пераходзе ы > а (гл.) Карскі 1, 241–242.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)