Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Палыкавічы 1-я,
гарадзішча жалезнага веку ў Магілёўскім р-не.
т. 12, с. 19
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Уваравічы,
гарадзішча і курганны могільнік у Буда-Кашалёўскім р-не.
т. 16, с. 156
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Старое Сяло,
гарадзішча, селішча і курганныя могільнікі ў Віцебскім р-не.
т. 15, с. 162
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
адбудава́цца, ‑будуюся, ‑будуешся, ‑будуецца; зак.
1. Пабудавацца нанава; аднавіць тое, што было разбурана, знішчана. Сяло Гарадзішча, дашчэнту спаленае ў часе вайны фашыстамі, цяпер адбудавалася. Гурскі. [Кастрыца] — У нас жа ніводнай хаты не засталося, ні каровы, ні пеўня .. Ну, дзякаваць, адбудаваліся скора. Марціновіч.
2. Старанна, усё прадугледзеўшы, пабудавацца. Як папрыгажэў горад! Як адбудаваўся! Ус.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пя́ля 1 ’проламка’ (петрык., Шатал.). Відаць, ідэнтычнае з пе́ль ’палонка’ (гл. пелька), аформленае паводле распаўсюджанай формы назоўнікаў ж. р.
Пя́ля 2 ’зенкі?’ (ТС). Аддзеяслоўны назоўнік, параўн.: пя́ліць пя́ля ’вытарашчваць вочы’ (тамсама), рус. пя́лить глаза́ ’тс’, гл. пяць ’напружваць’. Зыходная форма *пяль?
Пяля́ ’рэшткі паселішча, земляны вал’ (радун., Мястэчка, 1999, 4). Балтызм, параўн. літ. pylà ’вал, насып’, piliãkalnis ’гарадзішча’, pilis ’замак’, pỳlimas ’вал, насып’ (< pilti ’сыпаць, ліць’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
скіпе́ць, ‑піць; зак.
1. Разм. Згарэць. Скіпела селішча ў агні — і дом, і сад датла. Непачаловіч. Не стала Рудні і Кандратавіч, Датла скіпела Гарадзішча — І плакаць некаму над стратамі, Над чорным сумам папялішчаў. Гілевіч.
2. перан. Разнервавацца; абурыцца. Раман скіпеў. «Давай яшчэ адну [партыю] згуляем!» — патрабуе. Што ж, выйграў у яго Ляксей і тую. «Вожык».
•••
Скіпець на нажы — загінуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
settlement [ˈsetlmənt] n.
1. урэгулява́нне; пагадне́нне; рашэ́нне; зго́да;
an amicable settlement сябро́ўская здзе́лка; палюбо́ўнае пагадне́нне;
hаmper a political settlement тармазі́ць паліты́чнае ўрэгулява́нне
2. пасяле́нне, кало́нія, засяле́нне; пасе́лішча, сялі́ба;
an old settlement site гарадзі́шча;
make a settlement засяля́ць ( землі)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)