Вярхо́вушка ’від лінейкі, экіпаж’ (Касп.). Да вярховы < верх (гл.); параўн. ст.-рус. верховой, верховый ’які прызначаецца для язды вярхом’. Суфікс ‑(ов)ушк‑а мае размоўнае адценне. Такое ж адценне экспрэсіўнасці заключаецца ў драг. лёхкову́шка ’легкавая машына’, гродз. легкаву́шка ’тс’ (Сцяш.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Е́здзіць. Рус. ездить, укр. їздити, балг. яздя ’ездзіць вярхом’, серб.-харв. јѐздити, славен. jézditi ’тс’, чэш. jezditi ’ездзіць’, польск. jezdzić ’тс’, в.-луж. jezdzić ’тс’. Прасл. jězditi ўтворана ад назоўніка jězda, які ў сваю чаргу ад прэзентнай формы дзеяслова jědǫ ’еду’ (zd экспрэсіўн. dd). Трубачоў, Эт. сл., 8, 184.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Ну́здзечка ’вуздэчка для язды вярхом, лепшай якасці, з цуглямі’ (Маш.), параўн. укр. нуздечка ’тс’. Ад вуздзечка (гл. вуздэчка) пад уплывам зануздаць ’зацугляць’ (гл. нуздаць), іншы варыянт замены: муздзечкі (Шн. 1), замуздаць (там жа), паводле Карскага (1, 324), па тыпу Школай, Мікста (рус. Николай, Никита), параўн. таксама пастронкі//настрамкі.⇉,

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гарцава́ць

(польск. harcować, ад ст.-чэш. harcovati)

1) па-маладзецку ездзіць вярхом, красуючыся спрытнай пасадкай;

2) гулліва бегчы, падбрыкваючы, або падскокваць на месцы (пра каня).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

амазо́нка ж.

1. (жанчына-коннік) Amazóne f -, -n;

2. (сукенка для язды вярхом) Amazónenkleid n -(e)s, -er, Réitkleid n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

шасць, выкл. у знач. вык.

Разм. Тое, што і шась (у 2 знач.). А тут раптоўна шэф вярхом аднекуль — шасць: Цікава паглядзець — а як страляе часць? Ці вока вернае, ці цвёрдая рука У чырвонага стралка? Крапіва. Нарэшце я рашыў даведацца, у чым справа. Падкраўся, дзверы — шасць — направа... І што б вы думалі? — пацук Скакаў па клавішах, мярзотнік, жартаўліва Іграў, што проста дзіва! Корбан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нае́знік, ‑а, м.

1. Чалавек, які добра ездзіць вярхом; яздок. Жаўнер быў выдатны наезнік, і конь пад ім быў лёгкі і быстры. Колас.

2. Тое, што і жакей. Пад адабральны гул трыбун наезнікі прадэманстравалі сваё майстэрства ў пераадоленні бар’ераў. «Звязда». // Цыркавы артыст, які выступае на кані.

3. Спецыяліст, які займаецца на конных заводах.

4. Дробнае насякомае атрада перапончатакрылых, якія адкладваюць яечкі ў цела вусеняў іншых насякомых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

е́хаць, е́ду, е́дзеш, е́дзе; е́дзем, е́дзеце, е́дуць; едзь; незак.

1. Рухацца куды-н. пры дапамозе якіх-н. сродкаў перамяшчэння.

Е. на электрычцы.

Е. у машыне.

Е. вярхом.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Рухацца (пра сродкі перамяшчэння).

Едзе аўтамабіль.

3. Накіроўвацца куды-н. пры дапамозе сродкаў перамяшчэння; ад’язджаць.

Е. на працу.

Е. за мяжу.

4. Ссоўвацца, саслізгваць са свайго месца.

На мокрай сцежцы ногі едуць убакі.

5. перан., на кім-чым. Выкарыстоўваць у сваіх інтарэсах, для сваёй выгады (разм.).

Ён едзе на памочніках.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ride​2 [raɪd] v. (rode, ridden)

1. е́хаць вярхо́м; скака́ць (на кані);

She learnt to ride when she was seven. Яна навучылася ездзіць вярхом, калі ёй было 7 гадоў.

2. е́хаць, е́здзіць (на веласіпедзе, аўтобусе, у машыне і да т.п.)

3. ру́хацца; плы́сці; слі́згаць

♦

be riding for a fall дзе́йнічаць неразва́жліва;

ride herd on smb./smth. AmE, infml кама́ндаваць кім-н./чым-н.; распараджа́цца чым-н. паво́дле свайго́ меркава́ння

ride down [ˌraɪdˈdaʊn] phr. v.

1. заганя́ць, вымо́тваць;

He rode down the horse. Ён загнаў каня.

2. даганя́ць, наганя́ць

ride off [ˌraɪdˈɒf] phr. v. ад’язджа́ць

ride out [ˌraɪdˈaʊt] phr. v.

1. рабі́ць прагу́лку (вярхом, на веласіпедзе і г.д.)

2. выхо́дзіць з ця́жкага стано́вішча;

The company managed to ride out the scandal successfully. Кампанія змагла паспяхова выйсці са скандалу.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

вальтыжо́р

(фр. voltigeur)

1) коннік, які робіць гімнастычныя практыкаванні ў час язды вярхом;

2) гіст. салдат французскай арміі (1804—1871), які вызначаўся спрытнасцю і быў прыгодны да службы і ў пяхоце, і ў конніцы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)