orange1 [ˈɒrɪndʒ] n.
1. апельсі́н;
orange juice апельсі́навы сок;
orange peel апельсі́навая лупі́на
2. ара́нжавы ко́лер
♦
apples and oranges абсалю́тна ро́зныя/непараўна́льныя (людзі, рэчы, даныя, з’явы)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Буксінка ’бручка, Brassica napus L.’ (маг., Кіс.). Бясспрэчна, мясцовае ўтварэнне (няма ў іншых мовах і суседніх дыялектах). Паколькі бручка часта носіць розныя, яўна новыя назвы (параўн., напр., немка, чыгірынка), у тым ліку і па колеру (сінюха), то можна меркаваць пра сувязь з прыметнікам тыпу рус. дыял. букси́новый ’чырвона-жоўты або цёмна-аранжавы’ (< фукси́н < ням.). Адсюль буксінка ’бручка’. Параўн. бу́кса 2 ’бручка’. Гл. Краўчук, БЛ, 1973, 3, 56.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
арлеа́н
(фр. orléans, ад Orléans = назва горада ў Францыі)
1) расліна сям. арлеанавых, пашыраная ў тропіках Паўд. Амерыкі;
2) аранжавы фарбавальнік з пладоў гэтай расліны.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Жа́ры ’цёмна-чырвоны; жоўта-карычневы; рыжы’ (глуск., Янк. II; Сл. паўн.-зах.). Аб масці каня ’краснаваты, руды конь’ (з паясненняў у Сл. паўн.-зах.). Укр. бук. жарий ’рыжы, вогненна-чырвоны’, славен. žȃr ’вогненна-чырвоны’. Параўн. рус. уладз., вяц. жар ’чырвоны колер’, кур. жаровый ’чырвоны, аранжавы’, серб.-харв. жа̑р ’чырвань, румянец’. Відаць, прасл. адгалінаванне імені žarъ у значэнні прыметніка ў выніку канверсіі паводле колеру тленнага вуголля, абазначанага тым жа іменем у функцыі назоўніка. Гл. жар, жар-птушка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
храмапла́сты
(ад храма- + -пласт)
пластыды ў клетках раслін, афарбаваныя пігментамі караціноідамі ў жоўты, аранжавы, чырвоны, часам карычневы колер; уласцівы пераважна даспелым пладам (шыпшына, памідоры, перац); параўн. хларапласты.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
караці́н
(рус. каротин, ад лац. carota = морква)
жоўта-аранжавы пігмент з групы караціноідаў, які знаходзіцца ў моркве, гарбузах, яечным жаўтку і інш. і служыць для ўтварэння вітаміну А.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
батахро́мы
(ад гр. bathos = глыбіня + chroma = колер)
атамныя групы, прысутнасць якіх у малекулах фарбавальнікаў паглыбляе колер і мяняе ў паслядоўнасці: бясколерны — жоўты — аранжавы — чырвоны — фіялетавы — сіні — блакітны — зялёны — чорны.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
батахро́мны
(ад батахромы)
б. эфект — змена афарбоўкі арганічных злучэнняў пры змяненні іх хімічнай будовы ў бок паглыблення колеру — пераход ад жоўтага праз аранжавы, чырвоны, фіялетавы, сіні да зялёнага колеру (параўн. гіпсахромны).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
БАЗО́ЎСКІ (Bazovský) Мілаш Аляксандр
(11.1.1899, г. Турані-над-Вагам, Славакія — 15.12.1968),
славацкі жывапісец і графік. Нар. мастак Славакіі (1964). Вучыўся ў АМ у Будапешце (1918) і Празе (1919—24). Адзін з заснавальнікаў сучаснага славацкага жывапісу. Яго мастацтва блізкае да нар. формаў, нар. творчасці, што звязана з мяккім каларытам, умоўнасцю і спрошчанасцю малюнка, тонкім пачуццёвым лірызмам, тугою, смуткам. Аўтар тэматычных карцін, пейзажаў: «Веснавы струмень» (1927), «Чорныя сенажаці» (1930), «Дзяўчына са збанам» (1931), «Аранжавы конь» (1938), «Чорнае сонца» (1942), «Агасфер (Лудзільшчык)» (1948), «Радасная вёска» (1949), «Птушкі адлятаюць» (1957) і інш.
т. 2, с. 221
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
гіпсахро́мны
(ад гр. hypsos = вышыня + chroma = колер);
г. эфект — змена афарбоўкі арганічных злучэнняў пры змяненні іх хімічнай будовы ў бок павышэння колеру — пераход ад зялёнага праз сіні, фіялетавы, чырвоны, аранжавы да жоўтага колеру (параўн. батахромны).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)