2.перан. (без значных падзей) still, rúhig; fríedlich
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
паласну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
Разм.
1.каго-што і без дап. Моцна ўдарыць, пакінуўшы след, рану (звычайна чым‑н. рэжучым). Нешта вострае і балючае паласнула яго па спіне, і Андрэй, скалануўшыся ўсім целам, абсунуўся на снег.Сіняўскі.[Сухарэўскі:] — Асцярожней, Станіслаў Цітавіч, там у мяне да касці спіна рассечана. Свінцовай нагайкай [вораг] паласнуў.Асіпенка.//перан. Нанесці душэўную рану. Напамінак пра Шарупічаў паласнуў Веру Антонаўну па сэрцы.Карпаў.//перан. Раптоўна прагучаўшы, напоўніць паветра якімі‑н. гукамі. Начную цішыню паласнуў жудасны крык.Шамякін.
2.перан.; без дап. Бліснуць паласой агню, святла. Зноў, ужо бліжэй, загрымела, па небе паласнула яркая маланка.Даніленка.Раптам ззаду па вадзе паласнуў пражэктар.Скрыпка.
3.перан.; каго-што і чым. Даць аўтаматную, кулямётную чаргу; пранізаць паласой агню. Партызаны напалі знянацку. Аўтаматчыкі паласнулі доўгімі чэргамі ўздоўж вуліцы.Новікаў.Хутка над балотам пранесліся.. самалёты-штурмавікі. Яны паласнулі па лесе ліўнем агню і свінца.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыляпі́цца, ‑ляплюся, ‑лепішся, ‑лепіцца; зак.
1. Прыстаць да чаго‑н., прыліпнуць, прыклеіцца (пра што‑н. ліпкае, клейкае і пад.). Пластыр прыляпіўся. Камяк гліны прыляпіўся. □ Да фартуха прыляпіліся шматочкі белай тканіны і нітак — відаць, жанчына нешта шыла.Савіцкі.//перан.Разм. Замацавацца за кім‑н. (пра мянушку, прозвішча). А калі мянушка прылепіцца — аж да самай смерці можаш хадзіць з ёю...Гамолка.//перан.Разм. Змясціцца, размясціцца вельмі блізка да чаго‑н. Нейкаю сотняю саламяных стрэх прыляпілася гэтая вёска да спаду гары.Брыль.//перан.Разм. Прымасціцца дзе‑н. (звычайна нязручна). — Едуць, бывала, у школу, у раён, — мой на веласіпедзе, а Федзька — ззаду ў яго, на багажніку. Прылепіцца, як верабей, і едуць, быццам бацька з сынам.Ракітны.Бургамістр прыляпіўся на самы край крэсла і ледзьве не саскаўзнуў.Новікаў.
2.перан.Разм. Адчуць прывязанасць да каго‑, чаго‑н. У Шукевіча я браў Тагора і надоўга прыляпіўся да яго душою.Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
jaskinia
jaskini|a
ж.
1. пячора;
2.перан. прытон;
~a zła — сядзіба зла;
~a zbójców — прытон разбойнікаў;
trafić do lwiej ~i перан. трапіць у воўчае логава
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
kamienny
kamienn|y
1. каменны;
~e serce перан. каменнае сэрца;
2.перан. мёртвы; глыбокі;
~y sen — мёртвы сон;
węgiel ~y — каменны вугаль;
epoka ~a — каменны век
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
напіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак. (разм.).
1.гл. наперці.
2.на каго-што. Рашуча адцясняць, цясніць.
Танкі напіралі з флангаў.
2.перан., на што. Асабліва падкрэсліваць што-н., настойваць на чым-н.
Н. на неабходнасць праверкі фактаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
напру́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак., што.
1. Зрабіць пругкім.
Н. мускулы.
2.перан. Узмацніць, павысіць ступень праяўлення чаго-н.
Н. зрок.
Н. слых.
Н. голас.
Н. памяць.
|| незак.напру́жваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз.напру́жанне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)