Кулём ’імкліва, хутка’ (Нас., Жд. 2, С. Некр., КЭС, лаг., ТС, Сл. паўн.-зах.). У апошняй крыніцы: параўн. літ. kuliaīs ’хутка’ (2, 564). Балтызм пад уплывам бел. словаформы тв. скл. ад куль 1 (гл.). Параўн. таксама літ. kū̃laviršcia ’кулём’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
выга́рваць несов., в разн. знач. выгора́ть;
га́за ху́тка ~вае ў ля́мпе — кероси́н бы́стро выгора́ет в ла́мпе;
матэ́рыя ~вае на со́нцы — мате́рия выгора́ет на со́лнце
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
зблі́зіцца сов., в разн. знач. сбли́зиться;
праці́ўнікі ~зіліся — проти́вники сбли́зились;
яны́ ве́льмі ху́тка ~зіліся — они́ о́чень бы́стро сбли́зились;
на́шы по́гляды ~зіліся — на́ши взгля́ды сбли́зились
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Наўза́вады ’наўскач’ (дзярж., Нар. сл.), ’хутка (бегчы)’ (ковен., Мат. 2), наўзавады ’ўскач’ (Сцяшк. Сл.), наўзавад ’вельмі хутка’ (Сцяшк.), укр. навзаводи, навзавод. Да заводзіцца ’пачаць спрэчку, спаборніцтва’; фармальна прыслоўе суадносіцца з прыназоўнікавай канструкцыяй з він. скл. назоўніка (Карскі 2-3, 74).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
засядла́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Прымацаваць сядло па спіну каню; асядлаць. Максім.. накіраваўся да канюшні, хутка засядлаў стаенніка. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здор, ‑у, м.
Нутраное свіное сала. Мазаць бліны здорам. □ Хутка на ўсю хату запахла варанай капустай, запраўленай старым здорам. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калейдаскапі́чны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да калейдаскопа. Калейдаскапічны ўзор. // перан. Які мяняецца хутка, як у калейдаскопе. Калейдаскапічная змена падзей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
куле́ш, ‑ляшу, м.
Рэдкая мучная каша з салам. Хутка каля бойкага, вясёлага агню ў пузатым чорным чыгуну булькатаў кулеш. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
натрашча́ць, ‑шчу, ‑шчыш, ‑шчыць; зак.
Разм.
1. Нарабіць траскатні.
2. перан. Хутка і многа нагаварыць чаго‑н. (звычайна пустога, непатрэбнага).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
настрачы́ць, -рачу́, -ро́чыш, -ро́чыць; -ро́чаны; зак.
1. гл. страчыць.
2. што. Строчачы, вышыць, прышыць што-н.
Н. манжэты.
3. чаго. Строчачы, зрабіць нейкую колькасць чаго-н.
Н. складак.
4. перан., што. Хутка напісаць што-н. (разм.).
Н. пісьмо.
|| незак. настро́чваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)