shut [ʃʌt] v. (shut) зачыня́ць; зачыня́цца;
shut one’s eyes заплю́шчваць во́чы;
shut an umbrella зго́ртваць парасо́н;
shut one’s ears to smth./smb. не хаце́ць слу́хаць, затыка́ць ву́шы;
shut one’s eyes to smth. закрыва́ць во́чы на што-н., не хаце́ць ба́чыць
♦
shut one’s mouth slang закры́ць рот, замо́ўкнуць;
Shut your mouth! Заткніся!
shut away [ˌʃʌtəˈweɪ] phr. v. : shut oneself away жыць у адзіно́це, жыць само́тна
shut out [ˌʃʌtˈaʊt] phr. v. засланя́ць, загаро́джваць;
shut out light/noise не прапуска́ць святло́/шум
shut up [ˌʃʌtˈʌp] phr. v.
1. замыка́ць; зачыня́ць
2. infml замо́ўкнуць;
Shut up! Змоўкні!
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
In tuum ipsius sinum inspice
Паглядзі на самога сябе.
Погляди на самого себя.
бел. Іншых не судзі, на сябе паглядзі. Не бачыць сава, якая сама. Не глядзі чужога проса, а свайго носа.
рус. Ахал бы дядя, на себя глядя. Поглядел бы ты в воду на свою уроду. Оглянись, коза, на свои рога. Других не суди, на себя погляди. Посмотри, сова, сама какова.
фр. Ne vous en prenez pas au miroir si vous avez la gueule de travers (Не вините зеркало, если рот/рожа кривой/-ая).
англ. He who laughs at crooked men should need walk very straight (Кто смеётся над кривым, должен ходить очень ровно).
нем. Mach dem Spiegel keine Vorwürfe, wenn er eine schiefe Fratze zeigt (Не делай упрёков зеркалу, если оно показывает кривую рожу).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Fruere vita, dum vivis
Цешся жыццём, пакуль жывеш.
Наслаждайся жизнью, пока живёшь.
бел. Два вякі жыць не будзеш. Тэты свет, як макаў цвет: зранку расцвітае, да вечара ападае. Гуляй, дзяціна: твая гадзіна.
рус. На одного человека не даётся два века. Годы не птица: улетят ‒ не поймаешь. Коси, коса, пока роса; гуляй, сестра, пока молода. Пора, что железо: куй, пока горячо. Ешь, пока рот свеж: завянет ‒ ни на что не взглянет. Годы, как вода: пройдут ‒ не увидишь. Когда играют, тогда и пляши.
фр. Être sur des roses (Наслаждаться всеми благами жизни). Aujourd’hui en chère et demain en bière (Сегодня жив, a завтра в гробу).
англ. No time like the present (Нет времени лучше настоящего).
нем. Nimm das Leben, wie es ist (Бери жизнь, как она есть).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Fortuna quo se, eodem et inclinat favor
Дзе шчасце, там і поспех.
Где счастье, там и успех.
бел. Шчасліваму шчасце. Са шчасцем добра і ў грыбы пайсці.
рус. Счастливому по грибы ходить. Со счастьем на клад на бредёшь, без счастья и гриба не найдёшь. Кому есть талан, тот будет атаман. Кому поживётся, у того петух несётся.
фр. Avoir un bonheur insolent (Неслыханно везти). Bien danse à qui la fortune chante (Хорошо танцует тот, кому счастье поёт).
англ. He dances well to whom fortune pipes (Хорошо танцует тот, кому аккомпанирует счастье).
нем. Wer’s Glück hat, dem fliegen die Enten gebraten ins Maul (Кто счастлив, тому в рот летят жареные утки). Wer’s Glück hat, dem legt der Hahn Eier (Кто счастлив, тому петух несёт яйца).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Sua quisque pericula nescit
Ніхто не ведае сваёй небяспекі.
Никто не знает своих опасностей.
бел. Ніхто ўперад не знае, што яго ў жыцці чакае. Каб ведаў, дзе павалішся, там саломкі падаслаў бы. Каб ведаў, дзе ў яму ўвалішся, абышоў бы.
рус. Не знаешь, где найдёшь, где потеряешь. Кабы знал наперёд, так бы расширил рот. Наперёд не узнаешь, где найдёшь, где потеряешь. Наперёд не угадаешь, кому по ком плакать. Кабы знал, где упасть, так соломки б подостлал. Кабы не кабы, да не но, были бы мы богаты давно. Кабы снова на свет народиться, знал бы, как состариться.
фр. Voir est facile, prévoir est difficile (Увидеть легко, предусмотреть ‒ трудно).
англ. It is the unexpected that always happens (Всегда происходит неожиданное).
нем. Minder ist oft mehr (Меньше часто больше).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
класть несов.
1. кла́сці;
2. (прибавлять, подмешивать) кі́даць; (всыпать) сы́паць; (вливать) ліць;
класть са́хар в чай кі́даць (сы́паць) цу́кар у чай;
3. (делать каменную кладку — стену, здание и т. п.) мурава́ць; (кирпич) кла́сці;
4. (яйца — о птицах) не́сці; (о насекомых) кла́сці;
5. (холостить животных) обл. паклада́ць, лягча́ць;
◊
класть в осно́ву кла́сці ў асно́ву;
класть на му́зыку кла́сці на му́зыку;
класть отпеча́ток кла́сці адбі́так;
ему́ па́льца в рот не клади́ яму́ па́льца ў рот не кладзі́;
класть покло́ны адбіва́ць пакло́ны;
класть кра́ски на холст кла́сці фа́рбы на палатно́;
класть нача́ло кла́сці пача́так;
класть ору́жие кла́сці (скла́дваць, склада́ць) збро́ю;
класть пятно́ (на кого, что) пля́міць (каго, што), кла́сці пля́му (на каго, што);
класть резолю́цию канц. накла́дваць рэзалю́цыю;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Schnábel
m -s, Schnäbel
1) дзю́ба
den ~ áufsperren — раскры́ць дзю́бу
2) ры́льца (чайніка)
3) разм. рот (чалавека)
◊ sie bíldet sich viel auf íhren ~ ein — яна́ лі́чыць сябе́ прыго́жай
den ~ hálten* — трыма́ць язы́к за зуба́мі
réden [spréchen*] wie éinem der ~ gewáchsen ist — разм. гавары́ць як Бог на душу́ пакладзе́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
schwéllen
*
1.
vi (s)
1) пу́хнуць, ацяка́ць; надува́цца (пра шчокі, жылы)
ein schwéllender Mund — пу́хлы рот
2) набрыня́ць (пра пупышкі)
3) прыбыва́ць (аб вадзе)
4) перан. напаўня́цца
das Herz schwoll vor Begéisterung — слю́ца напо́ўнілася захапле́ннем
2.
vt надзіма́ць, раздзіма́ць (ветразі і г.д.)
ihm schwillt der Kamm — разм. ён петушы́цца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
захлыну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
1. Задыхнуцца ад вады, якая набралася ў рот, горла, вушы і пад.; заліцца. Вада віравала, а памагчы не было як і не было чым, каб хоць перарэзаць гужы. Кабыла захлынулася, ледзьве выратаваўся і сам бацька. Скрыган. // Адчуць цяжкасць у дыханні, захапіўшы ў грудзі зашмат паветра. [Таццяна] схапілася рукамі за грудзі і прагна глынула марознае паветра, захлынулася ім. Шамякін. // Задыхнуцца, захлябнуцца ад прыліву пачуццяў, думак і пад. Стары раптам захлынуўся ад жаху, як малое дзіця, убачыўшы так блізка ад сябе варожых салдат. Паслядовіч.
2. перан. Тое, што і захлябнуцца (у 3 знач.). Калі дзот будзе падаўлены, атака можа захлынуцца. Кулакоўскі.
3. перан. Тое, што і захлябнуцца (у 4 знач.). Пятро Мажэйка не чуў ужо, як захлынуўся дот, як партызаны загаспадарылі на «жалезцы». Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кро́пля, ‑і; Р мн. ‑пель; ж.
1. Маленькая круглая часцінка якой‑н. вадкасці; капля. Упалі першыя буйныя кроплі дажджу і, нібыта крупінкі жывога срэбра, задрыжалі і пакаціліся па дарожным пыле. Грахоўскі.
2. перан.; толькі адз., чаго. Самая малая колькасць чаго‑н. Я шчаслівы, што ўзяў для жыцця Хоць па кроплі малой ад цябе — Працавітасці шчырай тваёй, І сардэчнай любві, і спагады. Гілевіч.
•••
Да (апошняй) кроплі — усё без астатку (выпіць, расходаваць і пад.).
Да апошняй кроплі крыві — ахвяруючы ўсім, не шкадуючы жыцця (змагацца, біцца, абараняцца і пад.).
Кропля ў кроплю — абсалютна, поўнасцю (падобен, супадае і пад.).
Кропля ў моры — вельмі нязначная колькасць у параўнанні з чым‑н. вялікім.
Ні кроплі — нічуць, ніколькі.
Ні кроплі ў рот не браць гл. браць.
Як дзве кроплі вады — абсалютна, поўнасцю (падобны, супадае і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)