figura

figur|a

ж.

1. фігура;

~a geometryczna — геаметрычная фігура;

2. важная асоба;

3. фігура, постаць, талія;

suknia do ~y — сукенка да таліі;

4. прыдарожны крыж (з фігурай святога);

chodzić do ~y разм. хадзіць без паліто

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Насоў ’нешта, падобнае дла кашулі з палатна, якое сяляне апранаюць на адзенне для аховы яго летам ад дажджу, а зімой ад снегу’ (Нас.), ’белы палатняны балахон, які беларусы носяць летам, від летняга паліто’ (Мядзв.), ’балахон паверх сарочкі і спадніцы ў жанчын; ён мае невялікія выемкі па баках і на грудзях’ (Даўгарукаў), ’беларускі палатняны каптан’ (Багд.), ’доўгі балахон у талію з белага палатна, спецыяльна вытканага’ (Шн. 3), ’палатняны халат’ (Анім.), ’доўгая верхняя мужчынская вопратка без падклала’ (расон., Шатал.), ’верхняе адзенне з даматканай тканіны’ (Сл. ПЗБ), ’пояс ці рамень’ (Анік.), насоўка ’адзенне з суровага палатна, якое служыла для захавання кажуха ці бурноса ад дажджу’ (карэл., Нар. словатв.), ’вопратка ў выглядзе плашча, якая надзяваецца на кажух’ (Жд. 1), рус. насов, насовец ’сарочка, від мяшка з даматканага палатна, з прарэхамі ўверсе і з рукавамі, для цяпла, паверх сарафана, або для працы’ (Даль), ст.-рус. насовьць ’частка аблачэння святара, нарукаўнікі’ з 1300 г. (Сразн.). Паводле БелСЭ, асноўны арэал назвы і рэаліі — Віцебшчына, паўночныя раёны Міншчыны і Магілёўшчыны. Ад насу́нуць ’нацягнуць’, насоўваць ’нацягваць, накладаць зверху’; да соваць, с́унуць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́весці¹, -веду, -ведзеш, -ведзе; вы́веў, -вела; вы́ведзі; -ведзены; зак.

1. каго-што. Ведучы, накіраваць куды-н., выдаліць адкуль-н.

В. войскі на парад.

В. дзяцей на двор.

В. каня з канюшні.

В. з бяды (перан.).

2. каго-што з чаго. Выключыць, прымусіць выйсці са складу чаго-н.

В. з гульні.

В. з саставу прэзідыума.

3. перан., каго (што), з чаго. Уздзейнічаючы якім-н. чынам, прывесці ў які-н. стан, становішча.

В. з раўнавагі (пазбавіць раўнавагі, спакою). В. з цярпення (раздражніць). В. з сябе (давесці да страты самавалодання).

4. каго-што. Знішчыць, вынішчыць.

В. прусакоў.

В. плямы на паліто.

5. што і без дап. Зрабіць вывад, прыйсці да чаго-н. разважаннем.

В. формулу.

|| незак. выво́дзіць, -во́джу, -во́дзіш, -во́дзіць.

|| наз. вывядзе́нне, -я, н. (да 2, 4 і 5 знач.), вы́вад, -у, М -дзе, м. (да 1 і 2 знач.) і вы́вадка, -і, ДМ -дцы, ж. (да 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

heavy

I [ˈhevi]

1.

adj.

1) цяжкі́, ва́жкі

iron is heavy — Жале́за цяжко́е

2) цяжкі́, таўсты́ (свэ́тар, паліто́)

3) вялі́кі, мо́цны (дождж); бага́ты, до́бры (ураджа́й); мо́цны (пасі́лак, бу́ра, сон)

•

- a heavy countenance

- a heavy fog

- a heavy sea

- a heavy smoker

- a heavy vote

- eyes heavy with sleep

- heavy infantry

- heavy news

- heavy sky

- heavy taxes

- heavy with child

II [ˈhevi]

adj.

ды́хавічны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

wear​1 [weə] n.

1. нашэ́нне;

for everyday wear на ко́жны дзень;

in wear : The coat I have in wear is very warm. Паліто, якое я нашу, вельмі цёплае;

This is no longer in wear. Гэта ўжо выйшла з моды.

2. адзе́нне;

ladies’ wear адзе́нне, во́пратка для жанчы́н

3. знос;

show (signs of) wear зно́швацца;

This fabric stands up to hard wear. Гэтай тканіне няма зносу.

♦

wear and tear знос, псава́нне, амартыза́цыя;

the wear and tear of life жыццёвая калатне́ча

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

звалачы́ сов., в разн. знач. стащи́ть; стяну́ть; (волоком — ещё) уволо́чь; (украсть — ещё) своло́чь, стяну́ть, стащи́ть, унести́;

з. мяшкі́ ў ку́чу — стащи́ть (стяну́ть) мешки́ в ку́чу;

ледзь ~лаклі́ вепрука́ з калёс — е́ле стащи́ли кабана́ с теле́ги;

з. з яго́ ко́ўдру — стащи́ть (стяну́ть) с него́ одея́ло;

зло́дзей звало́к паліто́ — вор стащи́л (стяну́л) пальто́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перахадзі́ць сов.

1. в разн. знач. переходи́ть;

п. пе́шкай — переходи́ть пе́шкой;

п. грып — переходи́ть грипп;

цяжа́рная перахадзі́ла два ты́дні — бере́менная переходи́ла две неде́ли;

2. проходи́ть;

п. усю́ зіму́ ў асе́ннім паліто́ — проходи́ть всю зи́му в осе́ннем пальто́;

3. разг. пройти́;

ко́лькі я ~дзі́ў за год! — ско́лько я прошёл за́ год!

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

úmhängen

I

vt

1) пераве́шваць (на другое месца)

2) (j-m) накі́нуць (паліто і г.д. на каго-н.)

sich (D) etw. ~ — накі́нуць што-н. на сябе́

II

vt (mit D) абве́шваць (што-н. чым-н.), ве́шаць (вакол чаго-н. што-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

до́ўгі, ‑ая, ‑ае і даўгі́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае вялікую даўжыню (у 1 знач.); проціл. кароткі. Жураўлі нібы плылі ў небе, выцягнуўшы тонкія ногі і доўгія шыі. Якімовіч. Падгіналіся каленкі ад доўгай дарогі. Лынькоў. Барак быў доўгі і нізкі. Чорны. // Большы ў даўжыню, чым патрэбна. Доўгая сукенка. Доўгае паліто. □ Штаны ў .. [Рыгоркі] доўгія, аж да пят. Якімовіч. // Разм. Высокі ростам (пра чалавека). [Сухарукі] быў доўгі .. і худы. Бядуля. За тое, што ён [дзядзька Мітрафан] быў доўгі, як жардзіна, і хударлявы, усе казалі на яго Чапяла. Бажко.

2. Працяглы ў часе. Доўгая разлука. Доўгі позірк. □ Сход быў доўгі, але спакойны. Чорны. Ногі ад доўгага сядзення замлелі, і .. [Віця] захістаўся. Чарнышэвіч.

3. Які працяжна вымаўляецца (пра гукі, склады). Доўгі гук.

•••

Доўгая песня (гісторыя) гл. песня.

Доўгі рубель гл. рубель.

Доўгі язык гл. язык.

Доўгія рукі гл. рука.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

wiatr, ~u

м. вецер;

zmienny wiatr — пераменны вецер;

pomyślny wiatr — спадарожны вецер;

rzucać słowa na wiatr — кідаць словы на вецер;

szukaj ~u w polu — шукай ветру ў полі;

przepędzić na cztery ~y — прагнаць на ўсе чатыры бакі;

płaszcz ~em podszyty — падшытае ветрам паліто

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)