pan
1. спадар; пан;
2. вы;
3. чалавек; мужчына;
4. гаспадар; уладар; пан;
5. Госпад; Бог;
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
pan
1. спадар; пан;
2. вы;
3. чалавек; мужчына;
4. гаспадар; уладар; пан;
5. Госпад; Бог;
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
даро́га
○ кана́тная д. — кана́тная доро́га;
◊ апо́шняя д. — после́дний путь;
ве́даць ~гу — знать доро́гу;
вы́весці на ~гу — вы́вести на доро́гу;
вы́йсці (вы́біцца) на ~гу — вы́йти (вы́биться) на доро́гу;
грудзьмі́ пралажы́ць (пракла́сці) сабе́ даро́гу — гру́дью проложи́ть себе́ доро́гу;
~гі разышлі́ся — пути́ разошли́сь;
даць ~гу — дать доро́гу;
забы́ць ~гу — забы́ть доро́гу;
гла́дкай ~гі — ска́тертью доро́га;
пераградзі́ць ~гу — прегради́ть путь;
заступі́ць ~гу — заступи́ть доро́гу;
збі́цца з (пра́вільнай) ~гі — сби́ться с (пра́вильного) пути́;
знайсці́ ~гу да (чыйго) сэ́рца — найти́ доро́гу к (чьему) се́рдцу;
ісці́ прамо́й ~гай — идти́ прямы́м путём;
ісці сваёй ~гай — идти́ свое́й доро́гой;
наве́сці на ~гу — наста́вить (навести́) на путь;
на даро́зе не валя́ецца — на доро́ге не валя́ется;
па даро́зе —:
а) по доро́ге, попу́тно;
па даро́зе зае́хаць у вёску — по доро́ге (попу́тно) зае́хать в дере́вню;
б) по доро́ге;
мне з ва́мі па даро́зе — мне с ва́ми по доро́ге;
в)
сумле́ннаму рабо́тніку з гультаём не па даро́зе — че́стному рабо́тнику с ло́дырем не по доро́ге;
пайсці́ па дрэ́ннай (няпра́вільнай) даро́зе — пойти́ по плохо́му (непра́вильному) пути́;
не па даро́зе — не по доро́ге (не по пути́);
паказа́ць ~гу — (каму) а) указа́ть путь (кому); б) показа́ть приме́р (кому);
перайсці́ (перабе́гчы) ~гу — (каму) перейти́ (перебежа́ть) доро́гу (кому);
прабі́ць сабе́ ~гу — проби́ть себе́ путь;
стая́ць на пра́вільнай даро́зе — стоя́ть на ве́рном пути́;
пралажы́ць (пракла́сці) ~гу — проложи́ть доро́гу;
не знайсці́ ~гі — не найти́ доро́ги (вы́хода);
станаві́цца (стаць) папяро́к ~гі — (каму) станови́ться (стать) поперёк пути́ (кому);
туды́ (яму́) і д. — туда́ (ему́) и доро́га;
стаць на даро́зе — (чыёй) стать на доро́ге (чьей);
у адну́ ~гу — (каму з
шчаслі́вай ~гі! — счастли́вого пути́!;
як гаро́х пры даро́зе — как горо́х при доро́ге;
д. жыцця́ — жи́зненный путь, доро́га жи́зни;
чо́рная ко́шка перабе́гла ~гу — чёрная ко́шка перебежа́ла доро́гу;
каб свінні́ ро́гі, не сышла́ б з даро́гі —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
поI предлог;
1. с
плыть по́ морю плыць па мо́ры;
идти́ по доро́ге ісці́ па даро́зе;
ла́зить по гора́м ла́зіць па гара́х;
кни́ги разло́жены по всему́ столу́ кні́гі раскла́дзены па ўсім стале́;
по гла́дкому дну па гла́дкім дне;
по го́лому те́лу па го́лым це́ле;
уда́рить по спине́ уда́рыць па спі́не; наряду с этим иногда переводится также иными предлогами или конструкциями без предлогов, в частности: а) (в знач.: вдоль, около чего-л.) уздо́ўж (чаго), каля́ (чаго);
идти́ по са́мому бе́регу ісці́ ўздо́ўж (каля́) са́мага бе́рага; б) (для обозначения направления действия, пути следования — часто без предлога);
идти́ по у́лице ісці́ ву́ліцай (па ву́ліцы);
доро́га пролега́ла по боло́ту даро́га ішла́ бало́там (па бало́це);
2. с
по Се́верному Кавка́зу па Паўно́чным Каўка́зе;
ходи́ть по ко́мнате хадзі́ць па пако́і;
лета́ть по во́здуху лята́ць па паве́тры;
прика́з по второ́му полку́ зага́д па другі́м палку́;
тепло́ расхо́дится по всему́ органи́зму цяпло́ разыхо́дзіцца па ўсім аргані́зме;
рассади́ть всех по места́м рассадзі́ць усі́х па ме́сцах;
3. с
плыть по тече́нию плыць па цячэ́нні;
идти́ по со́лнцу ісці́ па со́нцы;
по следа́м проти́вника па сляда́х праці́ўніка; кроме того, иногда переводится также предлогами: з (чым), у, ва (чым);
кора́бль шёл по ве́тру карабе́ль ішо́ў з ве́трам;
по направле́нию к го́роду у кі́рунку (напра́мку) да го́рада;
по всем направле́ниям ва ўсіх кіру́нках (напра́мках);
4. с
рабо́тать по профсою́зной ли́нии працава́ць па прафсаю́знай лі́ніі;
деба́ты по законопрое́кту дэба́ты па законапрае́кце;
коми́ссия по составле́нию резолю́ции камі́сія па склада́нні рэзалю́цыі;
он врач по профе́ссии ён до́ктар па прафе́сіі;
соревнова́ния по футбо́лу, по лы́жам, по ша́хматам спабо́рніцтвы па футбо́ле, па лы́жах, па ша́хматах;
5. с
по расписа́нию па раскла́дзе;
по прика́зу команди́ра па зага́дзе камандзі́ра;
рабо́тать по пла́ну працава́ць па пла́не;
начина́ть рабо́ту по гудку́ пачына́ць пра́цу па гудку́;
э́то нам принадлежи́т по пра́ву гэ́та нам нале́жыць па пра́ве;
по вы́бору па вы́бары;
по жела́нию па жада́нні;
узна́ть по го́лосу, по глаза́м пазна́ць па го́ласе, па вача́х;
вызыва́ть по фами́лии выкліка́ць па про́звішчы;
по пра́вилам игры́ па пра́вілах гульні́; кроме того, иногда переводится также иными предлогами и конструкциями без предлогов, в частности: а) (в знач. согласно с чьим-л. мнением, взглядами, какими-л. положениями) паво́дле (каго, чаго); на ду́мку, па ду́мцы (каго);
по сообще́ниям газе́т паво́дле паведамле́нняў газе́т;
по моему́ мне́нию на маю ду́мку, на мой по́гляд; б) (при словах, означающих «взять», «вызывать», «зов»
по его́ зо́ву все яви́лись па яго́ за́кліку (на яго́ за́клік) усе́ з’яві́ліся;
6. с
е́хать парохо́дом и по желе́зной доро́ге е́хаць парахо́дам і па чыгу́нцы (і чыгу́нкай);
посла́ть по по́чте пасла́ць па по́шце (по́штай);
сообщи́ть по телегра́фу паве́даміць па тэлегра́фе (тэлегра́фам);
говори́ть по телефо́ну гавары́ць па тэлефо́не;
7. с
сде́лать что́-л. по оши́бке зрабі́ць што-не́будзь па памы́лцы;
по знако́мству па знаёмстве;
не яви́ться на рабо́ту по боле́зни не з’яві́цца на пра́цу па хваро́бе (з прычы́ны хваро́бы);
по ра́зным причи́нам па ро́зных прычы́нах;
8. с
ста́рший по во́зрасту старэ́йшы па ўзро́сце;
ра́нний по вре́мени ра́нні па ча́се;
до́брый по хара́ктеру до́бры па хара́ктары (хара́ктарам);
узна́ть по глаза́м пазна́ць па вача́х;
9. с
това́рищ по университе́ту тава́рыш па ўніверсітэ́це;
брат по отцу́ брат па ба́цьку;
ро́дственники по жёнам сваякі́ па жо́нках;
10. с
занима́ться по ча́су в день займа́цца па гадзі́не на дзень;
по го́ду не писа́л пи́сем па го́ду не піса́ў лісто́ў; с
по выходны́м дням у выхадны́я (выхо́дныя) дні (выхадны́мі, выхо́днымі дня́мі);
по пра́здникам у свя́ты (свя́тамі);
по утра́м ра́ніцамі;
я не ви́дел его́ по це́лым неде́лям я не ба́чыў яго́ цэ́лымі ты́днямі;
собира́ться по четверга́м збіра́цца па чацвярга́х (чацвярга́мі);
по весне́ вясно́й, уве́сну;
по о́сени уво́сень, во́сенню;
11. с
по рублю́ шту́ка па рублі́ шту́ка;
дать де́тям по я́блоку даць дзе́цям па я́блыку;
по ра́зу па ра́зе;
12. с
стреля́ть по проти́внику страля́ць па праці́ўніку (у праці́ўніка);
стреля́ть по око́пу, по блиндажа́м страля́ць па ако́пе, па бліндажа́х;
стуча́ть по столу́ сту́каць па стале́;
13. с
пла́кать по му́жу пла́каць па му́жу;
скуча́ть по де́тям сумава́ць па дзе́цях (аб дзе́цях).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
call1
1. крык, во́кліч;
a call for help крык аб дапамо́зе;
the call of an owl крык савы́;
within call паблі́зу, по́бач, непадалёку, у ме́жах чу́тнасці
2. тэлефо́нны звано́к, вы́клік, размо́ва (па тэлефоне);
a local call мясцо́вы тэлефо́нны вы́клік;
a long-distance call міжгаро́дні тэлефо́нны вы́клік;
give
make a phone call пазвані́ць па тэлефо́не;
return
3. (кароткі) візі́т, наве́дванне; захо́д (карабля ў порт);
a courtesy call візі́т ве́тлівасці;
a place/a port of call ме́сца/порт захо́ду;
a return call візі́т у адка́з;
make/pay a call on
4. патрабава́нне; по́пыт; патрэ́ба; неабхо́днасць;
money on call/money payable at/on call пазы́ка да запатрабава́ння;
no call for
♦
a close call
on call па запатрабава́нні, па вы́кліку
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
keep
1. трыма́ць; захо́ўваць;
keep one’s word/promise трыма́ць сло́ва/абяца́нне
2. пакіда́ць сабе́, не аддава́ць наза́д; не вярта́ць;
3. трыма́ць, мець;
4. застава́цца (у якім
keep left/right трыма́цца ле́вага/пра́вага бо́ку;
keep (on) doing
keep
keep away
keep back
keep out
keep up
keep up with
♦
keep up appearances рабі́ць вы́гляд, што нічо́га дрэ́ннага не зда́рылася;
keep up with the Joneses
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
из, изо предлог с
выходи́ть из воды́ выхо́дзіць з вады́;
из ко́жи лезть са ску́ры вылу́звацца;
узна́ть из газе́т даве́дацца з газе́т;
не́которые из това́рищей некато́рыя з тава́рышаў;
мла́дший из бра́тьев мало́дшы з брато́ў;
варе́нье из я́год варэ́нне з я́гад;
из него́ вы́йдет хоро́ший рабо́тник з яго́ вы́йдзе до́бры рабо́тнік;
◊
из уваже́ния к заслу́гам з пава́гі да заслуг; кроме того, иногда переводится также иными предлогами, в частности: а) (при превосходной степени) з, са (каго, чаго); за (каго, што); ад (каго, чаго);
поле́знейшее из сре́дств найкары́снейшы са сро́дкаў;
лу́чший из всех ле́пшы з (за, ад) усі́х; б) (при обозначении причины, основания, цели) з, са (каго, чаго); на (
из любви́ к иску́сству з (па) лю́басці да маста́цтва;
и́зо дня в день дзень пры дні.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
полага́ться
1. (надеяться) спадзява́цца (на каго, на што); (рассчитывать) разлі́чваць (на каго, на што); (доверять) давяра́ць; (доверяться) давяра́цца (каму, чаму), здава́цца (на каго, на што); (быть уверенным) быць упэ́ўненым (у
полага́ться на свои́ си́лы спадзява́цца на свае́ сі́лы;
полага́ться на чью́-л. по́мощь спадзява́цца на чыю́-не́будзь дапамо́гу;
на него́ мо́жно полага́ться яму́ мо́жна давяра́ць (давяра́цца), у ім мо́жна быць упэ́ўненым, на яго́ мо́жна спадзява́цца;
2. (употребляется в 3 лице в знач. «причитается») нале́жыць;
ка́ждому полага́ется немно́го де́нег ко́жнаму нале́жыць тро́хі гро́шай;
3. (употребляется в 3 лице в знач. «приличествует»); (следует) нале́жыць; (надо) трэ́ба; (в обычае) заве́дзена; (при употреблении с отрицанием в знач. «нельзя») не́льга, нямо́жна; (в знач. «не разрешается, не дозволено») не дазваля́ецца, не дазво́лена;
так поступа́ть не полага́ется так рабі́ць нямо́жна;
взять всё, что полага́ется узя́ць усё, што трэ́ба (што нале́жыць);
здесь кури́ть не полага́ется тут куры́ць не дазваля́ецца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
schíeßen
I
1.
2.
3.
(mit j-m) страля́цца (з
II
1) пуска́цца, кі́дацца, накіро́ўвацца, ры́нуцца
2) ху́тка расці́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
bléiben
1) застава́цца; знахо́дзіцца
2) застава́цца (
3) (bei
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
bréchen
1.
1) лама́ць; ірва́ць, зрыва́ць (кветкі)
2) паруша́ць (дагавор, маўчанне і г.д.)
3) злама́ць (супраціўленне і г.д.)
4) праламля́ць (промні святла)
2.
1) лама́цца, ло́пацца (пра лёд і г.д.)
2) га́снуць (пра позірк), заміра́ць (пра гукі)
3) (h) (mit
4)
3.
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)