закарэ́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Які засох, зацвярдзеў, ператварыўся ў корку. Закарэлая гразь. □ Там, дзе ногі былі прабіты і абадраны аб .. карчы, .. тырчэлі гузы закарэлай крыві. Чорны.
2. Пакрыты засохлай граззю, кроўю і пад.; карэлы, брудны. Закарэлыя анучы. Закарэлы бінт. □ [Даніла] падаў Язэпу закарэлую чорную руку. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абшыва́ла, ‑ы, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑е, Т ‑ай (‑аю), ж.
Разм. Той, хто ўсіх абшывае; кравец. Тут, дзе бацька ягоны — вандроўны кравец, На ўсю воласць Адзін абшывала, ад Шацілак у Пайду, Ад Найды ў Дварэц Пахадзіў гэтым шляхам нямала. Зарыцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абкасі́ць, ‑кашу, ‑косіш, ‑косіць; зак., што.
1. Скасіць траву вакол чаго‑н. Абкасіць куст.
2. Пакасіць, скасіць усё. Абкасіць лугі. □ У тым баку, дзе была вёска, курэлася балота: высахла, калі яго абкасілі, і цяпер занялося агнём. Пташнікаў.
3. Апярэдзіць, перамагчы ў касьбе. Хто каго абкосіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жмі́нда, ‑ы, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑дзе, Т ‑ай, ж.
Разм. пагард. Пра скупога чалавека, скнару. Мікодым, хоць і быў жмінда, на гэты раз не паскупіўся. Сабаленка. Маці кідае на бацьку гнеўны позірк. — У-у-у, жмінды, малака дзіцяці пашкадавалі. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наво́дчык, ‑а, м.
1. Баец, які наводзіць гармату, кулямёт і пад. на цэль. Яны ўтраіх — капітан, камандзір гарматы і наводчык — сочаць за небам. Ракітны.
2. Рабочы, які займаецца наводкай чаго‑н. Наводчык мастоў.
3. Член зладзейскай шайкі, які наводзіць на месца, дзе можна красці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лу́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Невялікае паглыбленне; ямка. Лункі для пасадкі расады. □ Асфальт вуліцы быў сухі і шэры ў цьмяным святле ліхтароў, пабялелі толькі лункі каля ліп і каштанаў. Шамякін. // Спец. Паглыбленне ў сківіцы, дзе знаходзіцца корань зуба. Лунка зуба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
людае́д, ‑а, М ‑дзе, м.
1. Першабытны чалавек, дзікун, які ўжываў у ежу чалавечае мяса. // Персанаж казак, які пажырае людзей. Болей за ўсіх дрыжыць Янка ад страху, калі адпавядаюць пра людаедаў і разбойнікаў. Бядуля.
2. перан. Пра чалавека жорсткага, схільнага да насілля, забойства. Фашысцкія людаеды.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плы́тнік, ‑а, м.
Рабочы, які звязвае бярвенні ў плыты і прымае ўдзел у сплаве. З шырокіх памостаў, якія складаліся з процьмы плытоў, разносіліся над рэчкаю рэзвыя выгукі і смех плытнікаў. Гартны. Па Дняпры па сінім, Дзе бушуюць хвалі, — Плытнікі ў Кахоўку Сасонку прыгналі. Русак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пакача́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Качацца, валяцца некаторы час. Распрогшы каня, Аўрам пусціў яго на прыгуменне пакачацца, потым выняў з воза мех з канюшынай і кінуў на зямлю. Чарнышэвіч. Усе сышліся на высокім і паляўнічым беразе Нёмана, дзе можна было пакачацца на зялёнай траўцы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папрыстаўля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго-што.
1. Прыставіць, прысланіць да каго‑, чаго‑н. усё, многае. На вільчак паклалі грубейшы прут, астатнія папрыстаўлялі да яго нахільна з абодвух бакоў. Місько.
2. Прызначыць быць дзе‑н., каля каго‑н. — пра ўсіх, многіх. Папрыстаўляць вартавых да палонных.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)