godzić się

godzi|ć się

незак.

1. мірыцца;

2. згаджацца; пагаджацца;

~ć się na wszystkie warunki — згаджацца з усімі ўмовамі;

3. спалучацца; дастасоўвацца;

4. уст. наймацца;

~ć się do kogo na niańkę — наймацца да каго ў нянькі;

~ł się do każdej pracy — ён браўся за любую працу;

5. безас. варта; належыць; можна; падыходзіць; прыдаецца;

czy godzić się tak postępować? — хіба можна так рабіць?

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

nail1 [neɪl] n.

1. цвік, гвозд;

drive a nail home забіва́ць цвік па са́мую пле́шку;

2. но́гаць, пазно́гаць;

do one’s nails рабі́ць манікю́р;

bite one’s nails гры́зці но́гці

(as) hard as nails

1) жо́рсткі, бязду́шны, бессардэ́чны;

2) за гартава́ны, выно́слівы; у (до́брай/выда́тнай) фо́рме (пра спартсмена);

drive a nail home даво́дзіць спра́ву да канца́;

hit the nail on the head папа́сці ў са́мую кро́пку;

pay (down) on the nail BrE, infml плаці́ць на ме́сцы/тут жа/адра́зу ж/неадкла́дна (гато́ўкаю/ная́ўнымі грашы́ма);

Pay on the nail! Грошы на бочку!

fight tooth and nail бі́цца не на жыццё, а на смерць;

one nail drives out another ≅ клін клі́на выбіва́е

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

off2 [ɒf] prep.

1. (паказвае на аддаленне ці адлучэнне ад чаго-н.) з, ca, ад;

take smth. off a shelf зняць што-н. з палі́цы;

Keep off the grass! Па траве не хадзіць!

2. (паказвае на знаходжанне на пэўнай адлегласці, звычайна блізкай ад чаго-н.) ля, ад;

a street off the square ву́ліца, яка́я выхо́дзіць на пло́шчу;

The ship sank 5 miles off the coast. Карабель патануў за пяць міль ад берага.

3. менш, ніжэ́й;

They took £100 off the price. Яны знізілі цану на сто фунтаў.

4. : паказвае на нежаданне браць удзел у чым-н., рабіць што-н.;

I’m off smoking. Я больш не куру.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

store1 [stɔ:] n.

1. запа́с, рэзе́рв;

a store of money сабра́ныя гро́шы, зберажэ́нні;

lay in stores of smth. рабі́ць запа́сы, запаса́цца;

a store of impressions мно́ства ўра́жанняў;

stores of learning вялі́кія ве́ды, эруды́цыя

2. pl. stores запа́сы, прыпа́сы, матэрыя́льныя сро́дкі; маёмасць;

war stores боепрыпа́сы

3. склад, схо́вішча

4. кра́ма, магазі́н;

a department store універма́г;

patronize a store быць пастая́нным пакупніко́м яко́га-н. магазі́на

5. запаміна́льнае ўстро́йства, накапля́льнік (камп’ютара)

be in store for smb. : What is in store for me? Што чакае мяне ў будучым? keep smth. in store трыма́ць што-н. у запа́с, на бу́дучае;

store is no sore ≅ ма́слам ка́шы не змарну́еш, запа́с бяды́ не чы́ніць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

thing [θɪŋ] n.

1. рэч, прадме́т;

bathing things рэ́чы для купа́ння;

tea things ча́йны по́суд;

It’s just the thing we need. infml Гэта якраз тое, што нам патрэбна.

2. факт, ідэ́я;

a silly thing глу́пства

3. спра́ва, учы́нак;

a difficult thing to do ця́жкая спра́ва

4. істо́та, стварэ́нне;

a living thing жыва́я істо́та;

all things considered з улі́кам усяго́;

as things stand як скла́дваюцца абста́віны

it’s a good thing (that) до́бра, што…;

do one’s own thing infml рабі́ць па-сво́йму, на свой лад;

for one thing… па-пе́ршае…;

How are things? Як маецеся?;

the thing is… спра́ва, прабле́ма ў тым…;

my dear old thing infml мой шано́ўны;

poor thing! небара́ка!

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

hair [heə] n. во́лас, валасы́;

do one’s hair рабі́ць прычо́ску

the hair of the dog (that bit you) infml по́рцыя спіртно́га для таго́, каб пахмялі́цца;

get in smb.’s hair infml раздражня́ць каго́-н.;

keep your hair on! BrE, infml супако́йся, трыма́й сябе́ ў рука́х!;

let your hair down infml трыма́цца натура́льна, нязму́шана;

make smb.’s hair stand on end шакі́раваць, пало́хаць каго́-н.;

not harm/touch a hair of smb.’s head не даць во́ласу ўпа́сці з чыёй-н. галавы́;

not have a hair out of place выгляда́ць ве́льмі чы́стым і акура́тным (пра чалавека);

not turn a hair спако́йна трыма́цца, не губля́ць самавало́дання

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

follow [ˈfɒləʊ] v.

1. ісці́ ўслед/сле́дам; надыхо́дзіць;

Follow me. Ідзі ўслед за мной.

2. гна́цца (за кім-н.), прасле́даваць;

I think we’re being followed. Мне здаецца, што за намі гоняцца.

3. сачы́ць; слу́хаць ува́жліва;

Do you follow the speaker? Вы слухаеце прамоўцу?

4. разуме́ць;

I didn’t quite follow you. Я не зусім вас зразумеў.

5. трыма́цца, прытры́млівацца;

follow the rules прытры́млівацца пра́віл(аў);

follow the advice выко́нваць пара́ду;

follow an example браць пры́клад

6. выніка́ць;

it follows from this that… з гэ́тага выніка́е, што…

follow suit рабі́ць то́е ж са́мае;

as follows насту́пны, такі́;

My proposal is as follows. У мяне такая/наступная прапанова.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

walk2 [wɔ:k] v.

1. хадзі́ць, ісці́ пехато́й; прагу́львацца;

go walking падаро́жнічаць пе́шкі;

How long does it take to walk into town? Як доўга ісці да горада?

2. вадзі́ць на шпа́цыр, прагу́льваць;

I walked her home. Я правёў яе дамоў.

3. рабі́ць абхо́д

walk tall трыма́цца самаўпэ́ўнена;

walk on air ра́давацца, ног пад сабо́й не чуць (ад радасці);

walk the boards выступа́ць на сцэ́не;

don’t run beforе you can walk не забяга́йце напе́рад, не апярэ́джвайце падзе́і

walk away [ˌwɔ:kəˈweɪ] phr. v. (from) пакіда́ць, адыхо́дзіць

walk off [ˌwɔ:kˈɒf] phr. v.: walk one’s legs off infml нахадзі́цца да знямо́гі;

walk off with smth. infml укра́сці што-н.

walk over [ˌwɔ:kˈəʊvə] phr. v. лёгка перамагчы́ (апанента)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Ла́яць, ла́іць ’гаўкаць’, ’сварыцца, зневажаць, крычаць на каго-небудзь абразлівымі словамі’, ’ганьбіць, бэсціць’, ’дакараць, рабіць вымову’ (ТСБМ, Нас., Сцяшк., Гарэц., Бяльк., Касп., Шат.; горац.-маг., паўн.-усх., КЭС, Сл. паўн.-зах.), лаяцца, лайіцца ’адзін аднаго зневажаць брыдкімі словамі’ (КЭС, лаг.), ’сварыцца’ (Нас., Бяльк., Касп., Шат., Сл. паўн.-зах.), ’скардзіцца, наракаць’ (Сл. паўн.-зах.). Укр. лаяти ’сварыцца, ганіць’, але ла́я, лая́ ’гайня сабак’, рус. лаять ’брахаць, гаўкаць’, ’выць (пра ваўка)’, ’квакаць’ (аб жабе), ст.-рус. лаяти ’гаўкаць’, ’сварыцца’, ’злавацца, юшыцца’. Польск. łajać ’сварыцца, праклінаць’, паўн.-каш. łajać ’гаўкаць’, славін. łai̯ac ’сварыцца’, ’гаўкаць’, ’балбатаць’, чэш. láti ’сварыцца’, (а значэнне ’гаўкаць’ запазычана паэтамі з рус. мовы), н.-луж. łajaś ’гаўкаць’, ’сварыцца’, славен. lájati, серб.-харв. ла̏јати, макед. лаам, балг. лая ’гаўкаць’, ’сварыцца, ганіць’, ’пляткаваць’, ст.-слав. лаꙗти ’гаўкаць’, ’ганіць, знеслаўляць’. Прасл. lajati генетычна суадносіцца з літ. lóti ’гаўкаць’, лат. lāt ’тс’, ст.-інд. rā́yti ’гаўкае’, асец. ræin, ст.-грэч. λαίειν, лац. latrāre ’гаўкаць’, алб. leh ’гаўкаю’, ірл. líim ’абвінавачваю’, арм. lam ’плачу’, гоц. laílōun ’яны ганьбяць’ (Фасмер, 2, 468–469; Слаўскі, 4, 432–433 з літаратурай; Шустэр–Шэўц, 10, 759–760). Махэк₂ (321) адрознівае два дзеясловы láti: ’сварыць’, якое ён суадносіць з лат. rāt ’ганіць’, і ’гаўкаць’, якое з прасл. lajati. Скок (261–262) і Жарскі (RKJWroc., 9, 185) прасл. lajati выводзяць з і.-е. la — анаматапеічнага гуку для выражэння паняцця ’гаўканне сабакі’. Сюды ж лаянка ’сварка’ (Гарэц., Касп., Бяльк., Шат., ТСБМ) — бел.-укр. ізалекса < ла́ены ’ганебны’ (Нас.). Польск. даўн. łajanka ’лаянка’ з бел. мовы (гл. Слаўскі, 4, 434).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мазоль ’патаўшчэнне скуры ці пухір з вадкасцю на руках або нагах’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), мазуль ’тс’ (Шат.; карэліц., Шатал., Нар. лекс.; жлоб., Мат. Гом.), мозу͡оль ’язва, рана’ (Бес.), кам. мозы́ль (Шатал.). Укр. мозі́ль, мозо́ля, м́озуль; рус. мозо́ль, мозго́ль, музо́ль; польск. mozół ’цяжкая праца’, mozoła, modzel; н.-луж. mózol, в.-луж. mozl; чэш. mozol, mozoul, mozour, усх.-чэш. hlomouz; славац. mozoľ, славен. mozólj ’пухір ад апёку’, серб.-харв. шток. мозо̏л ’мазоль’, макед. мозол, балг. мазол, ст.-слав. мозоль ’сіняк’. Прасл. mozolь. Цупіца (KZ, 37, 398); Сольмсен (IF, 13, 137) параўноўваюць прасл. mozolь са ст.-в.-ням. masar ’нарасць на дрэве’, mâsa ’рубец, шрам’, грэч. μώλωψ (< mōsl‑) ’мазоль, шышка’. Матцэнаўэр (LF, 10, 334) і Младэнаў (302) набліжаюць mozolь да новав.-ням. Maser ’пражылак, узор на дрэве’ і літ. mãzgas ’вузел’, mezgù, mégsti ’вязаць’. Ільінскі (RS, 6, 222) параўноўвае са ст.-інд. mahánt‑, авест. mazant‑, алб. math, madhi, грэч. μέγας, лац. magaus, гоц. mikils ’вялікі’. Брукнер (346) дадае да літ. яшчэ ст.-в.-ням. masca, ням. Masche ’пятля’ (< і.-е. *mezg‑ ’плесці, вязаць’), гаворачы аб чаргаванні зычнай кораня ‑з‑ > ‑zg‑, ‑zd‑, ‑dz‑. Махэк₂ (377) сыходнай формай лічыць дзеяслоў mozgoliti ’ціснуць, рабіць мазалі’ (параўн. бел. мазголіць), якое ў выніку метатэзы паходзіць ад glomoziti (бел. гламаздзі́ць ’біць па галаве’ і інш.). Ад яго glomoz, glomuz (параўн. усх.-чэш. hlomouz, якое пасля адпадзення g‑ (> h‑) і метатэзы пераўтварылася ў mozol‑. Сюды ж бел. мазольны, мазолісты, мазалёвы ’набыты працай, намаганнямі’, ’які вымагае цяжкой працы’, ’які мае мазалі’ (Нас., ТСБМ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)