па́ртыя ~каў у гара́х — па́ртия разве́дчиков (изыска́телей) в гора́х;
самалёт-р. — самолёт-разве́дчик
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гусці́ súmmen vi, súrren vi (пра насякомых); brúmmen vi (пра самалёті г. д); héulen vi (пра вецер, сірэну);
у мяне́ гудзе́ ў вуша́х es sáust mir in den Óhren
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ГІДРАСАМАЛЁТ,
гідраплан, самалёт, прыстасаваны для ўзлёту з вады і пасадкі на яе. Адрозніваюць гідрасамалёты лодачныя (з корпусам у выглядзе лодкі), паплаўковыя (з адным або двума паплаўкамі) і самалёты-амфібіі (лодачныя або паплаўковыя з колавым шасі для ўзлёту з сушы і пасадкі на яе). Першы гідрасамалёт пабудаваны ў Францыі ў 1910 А.Фабрам, у Расіі ў 1911 Я.М.Гакелем. Найб. пашырэнне атрымалі гідрасамалёты канструкцыі Г.М.Берыева (на іх устаноўлены сусв. рэкорды, напр., скорасці палёту ў 912 км/гадз на вышыні каля 15 км).
Гідрасамалёты выкарыстоўваюцца для грузапасажырскіх перавозак, разведкі рыбы, выратавальных работ, у ваен. справе (вядзенне разведкі, пошук і знішчэнне падводных лодак).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
амбразу́ра, ‑ы, ж.
1. Праём у збудаваннях абарончага характару, бранявежах і пад., праз які страляюць; байніца. Амбразура дота. □ [Валодзя:] — Гераізм — гэта, калі чалавек вядзе самалёт на таран, калі закрывае сваім целам амбразуру.Шамякін.Аказалася, што.. [партызаны] ляжалі перад амбразурамі нямецкага дота ў адкрытым полі.Карпюк.
2. Акопны ці дзвярны праём у дамах, вежах і пад. [Сятогей:] — [Немцы] доты ставяць усюды, амбразуры ў дамах вырэзваюць, спадзяюцца, значыць, біцца за кожны дом.Мележ.
[Фр. embrasure.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вяду́чы, ‑ая, ‑ае.
1.(рэдка). Дзеепрым.незал.цяпер.ад весці.
2.узнач.прым. Які ідзе наперадзе. Вядучы самалёт.
3.узнач.прым. Галоўны, кіруючы. Вядучая тэма. Вядучая партыя оперы. Вядучая роля навукі.
4.узнач.прым. Які прыходзіцца ў рух непасрэдна ад рухавіка. Вядучыя колы аўтамабіля.
5.узнач.наз.вяду́чы, ‑ага, м. Той, хто кіруе чым‑н. Вядучы праграмы. Быць на вечары вядучым.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́шукі, ‑аў; адз. пошук, ‑а, м.
1. Адшукванне каго‑, чаго‑н. Доўгія пошукі сям’і не далі вынікаў, але .. [Апанас] знайшоў сястру і яна прыехала да яго.Дуброўскі.Па дарозена горад выцягнуўся абоз у пошуках новага прыстанішча.Лобан.Маладых пісьменнікаў захаплялі пошукі дынамічнага, эмацыянальнага стылю.Адамовіч.Але .. [карэкціроўшчык], выклікаўшы самалёт, згубіў пеленг, не давёў пошук да канца.Ваданосаў.
2. Разведачныя работы па адшуканню карысных выкапняў. Геалагічныя пошукі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэ́йсавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да рэйса; які ходзіць па пэўным маршруце. Гэта быў не звычайны рэйсавы аўтобус, якіх так многа ходзіць цяпер па дарогах Палесся, а тэатральны.В. Вольскі.Дваццаць хвілін лёту, і рэйсавы самалёт, на якім знаходзіўся Павел, прызямліўся ў маскоўскім аэрапорце.Шыцік.Не, сабой Карней быў задаволены! Прыйшоў з арміі — адразу ж уладкаваўся матросам на рэйсавы цеплаход Гомель — Кіеў.Каршукоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
знішча́льнікмвайск
1. Verníchter m -s, -, Zerstörer m -s, -;
2.ав (самалёт) Jágdflugzeug n -(e)s, -e;
рэакты́ўны знішча́льнік Düsenjäger m -s, -;
знішча́льнік-бамбардыро́ўшчык Jágdbomber -s, -;
знішча́льнік-перахва́тчык [перахо́пнік] Ábfangjäger m
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
кружы́ццанесов., в разн. знач. кружи́ться;
па́ры ~жы́ліся ў ва́льсе — па́ры кружи́лись в ва́льсе;
самалёт ~жы́ўся над ле́сам — самолёт кружи́лся над ле́сом;
у паве́тры кру́жацца сняжы́нкі — в воздухе кру́жатся снежи́нки;
◊ галава́ кру́жыцца — голова́ кру́жится
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пасажы́рскі Persónen-;
вакза́л для пасажы́рскіх цягніко́ў Persónenbahnhof m -(e)s, -höfe;
пасажы́рская су́вязь Persónenverkehr m -s;
пасажы́рскі цягні́к Persónenzug m -(e)s, -züge;
пасажы́рскі самалёт Verkéhrsflugzeug n -(e)s, -e, Passagierflugzeug [-´ʒi:r-] n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)