прыме́рыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.
Прыладзіцца, намерыцца зрабіць што‑н. Ля адчыненага акенца Міхась яшчэ раз прымерыўся і нарэшце выняў з кішэні гранату. Якімовіч. Вось праціўнікі яшчэ раз прымерыліся, папрасілі локці, каб былі строга на адной лініі, пераглянуліся, і барацьба пачалася. Шыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
па́мятлівасць, ‑і, ж.
Здольнасць добра помніць, запамінаць. Я не раз здзіўляўся яго [Янкі Брыля] учэпістай памятлівасці. У. Калеснік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераафо́рміць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; зак., каго-што.
Аформіць яшчэ раз, паўторна або нанава, іначай. Перааформіць пуцёўку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перабры́ць, ‑брыю, ‑брыеш, ‑брые; зак., каго.
1. Пабрыць усіх, многіх.
2. Разм. Пабрыць нанава, яшчэ раз.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перазалаці́ць, ‑лачу, ‑лоціш, ‑лоціць; зак., што.
1. Пазалаціць нанава, яшчэ раз.
2. Разм. Пазалаціць усё, многае.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
труве́р, ‑а, м.
Французскі сярэдневяковы прыдворны паэт-спявак, які іншы раз пісаў аповесці і куртуазныя раманы.
[Фр. toruvére ад trouver — знаходзіць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Qui semel furatur, semper fur habetur
Хто хоць раз украў, назаўсёды злодзеем застанецца.
Кто хоть раз украл, навсегда вором останется.
бел. Хто раз украў, а навек славу замараў. Калі хочаш прапасці, то пачні красці. Хто раз украў, таго і цягне. Хто змоладу ўзвычаіўся красці, той і пад старасць не мусіць перастаць.
рус. Раз украл, а навек вором стал. Не украл, так взял, а вором стал. Воровство да разум: на час ума не стало ‒ до веку дураком прослыл; раз украл ‒ по век вором ославился.
фр. On ne croit pas un menteur, même quand il dit la vérité (He верят лгуну, даже когда он говорит правду).
англ. Once a thief, always a thief (Укравший раз ‒ навсегда вор).
нем. Wer einmal stiehlt, bleibt immer ein Dieb (Кто украл однажды, остаётся навсегда вором).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
присе́ст уст. прысе́ст, -ту м.;
◊
в оди́н присе́ст, за оди́н присе́ст за адзі́н раз (прысе́ст), адны́м за́хадам.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ВУГРЫ́,
хвароба тлушчавых залоз скуры і іх праток. Бываюць ад себарэі, парушэння дзейнасці страўнікава-кішачнага тракту, залоз унутр. сакрэцыі, абмену рэчываў, пры спадчыннай схільнасці. Найчасцей назіраюцца ў юнацкім узросце ў перыяд палавой спеласці. На скуры твару, спіны, грудзей з’яўляюцца чорныя кропкі са скурнага сала, рагавых скурачак і пылу. Вакол іх (іншы раз па-за імі) з’яўляюцца запаленчыя вузельчыкі (2—4 мм) ружовага колеру, у цэнтры якіх фарміруюцца гнайнічкі; пры загойванні іх утвараецца скурачка, іншы раз рубец. Пры распаўсюджванні працэсу ўтвараюцца пустулы; ачагі могуць злівацца. Лячэнне: ліквідацыя асн. хваробы, дыета, тэрапеўтычныя сродкі, фізіятэрапія.
М.З.Ягоўдзік.
т. 4, с. 287
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ЗА́СУХА,
перыяд працяглага (1—2 месяцы) недахопу ападкаў, які суправаджаецца павышанай т-рай паветра і паніжанай вільготнасцю паветра і глебы. Бывае пры антыцыкланальным надвор’і. Прыводзіць да зніжэння і нават гібелі ўраджаю с.-г. культур. Адрозніваюць атмасферную і глебавую З. Найчасцей здараецца ў трапічных абласцях, у зоне стэпаў і паўпустынь, радзей у лесастэпавай, звычайна летам, а таксама ў канцы вясны і пач. восені. Для барацьбы з З. выкарыстоўваюць штучнае арашэнне, снегазатрыманне і інш. агратэхн. прыёмы. накіраваныя на захаванне вільгаці ў глебе. На Беларусі 1 месяц бывае засушлівы раз у 5—10 гадоў, 2 месяцы запар — раз у 10—15 гадоў.
т. 7, с. 5
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)