stretch

[stretʃ]

1.

v.t.

1) расьця́гваць

to stretch the shoe a little — расьцягну́ць крыху́ чараві́к

2) праця́гваць

We stretched a wire across the path — Мы працягну́лі дрот упо́перак сьце́жкі

3) распро́стваць (пле́чы, ру́кі)

4) праця́гваць, вы́цягваць

He stretched out his hand for the money — Ён працягну́ў руку́ па гро́шы

5) наця́гваць (струну́)

6) Figur. рабі́ць наця́жку

to stretch the law — рабі́ць наця́жку ў тлумачэ́ньні зако́на

to stretch the truth — перабо́льшваць

2.

v.i.

1) цягну́цца, займа́ць прасто́р

The forest stretches for miles — Лес ця́гнецца на кілямэ́тры

2) паця́гвацца

to stretch oneself — паця́гвацца

3) расьця́гвацца

Rubber stretches — Гу́ма расьця́гваецца

3.

n.

1) прасьця́г -у m.

A stretch of sand hills lay between the road and the ocean — Прасьця́г пяшча́ных узго́ркаў пралёг памі́ж даро́гай і акія́нам

2) праме́жак -ку m. (ча́су); адле́гласьць f.

a long stretch — далёкая дыста́нцыя

3) разьмі́нка f

4) Sl. тэ́рмін зьняво́леньня

5) расьця́гваньне n.; праця́гваньне n.

•

- stretch one’s legs

- stretchable

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

на¹, прыназ.

I. з В і М.

1. Ужыв. пры абазначэнні месца ці прадмета, на паверхні якога знаходзіцца хто-, што-н. або куды накіраваны рух, дзеянне.

На стале.

Напісаць на паперы.

Легчы на ложак.

Выйсці на паляну.

2. Ужыв. пры абазначэнні месца або часу дзеяння, а таксама асобы ці прадмета, якія з’яўляюцца аб’ектам дзеяння.

Ісці на працу.

Запланаваць сустрэчу на вечар.

Затрымаць погляд на субяседніку.

Вынесці пытанне на агульны сход.

II. з В.

1. Ужыв. пры абазначэнні тэрміну, прамежку часу.

Запас на зіму.

Спазніцца на гадзіну.

2. Ужыв. для абазначэння прадмета, які з’яўляецца прыладай, інструментам, сродкам для якога-н. дзеяння.

Узяць на буксір.

Зашпіліць на ўсе гузікі.

3. Ужыв. пры абазначэнні колькасці, меры, якія вызначаюць межы чаго-н.

Наваколле відаць на пяць кіламетраў.

Работы на гадзіну.

4. Ужыв. пры ўказанні на мэту, прызначэнне якога-н. дзеяння, прадмета.

Спяшацца на дапамогу.

Сабрацца на вячэру.

Лес на будоўлю.

5. Ужыв. пры абазначэнні спосабу дзеяння, стану.

Расказваць на памяць.

Паверыць на слова.

Зрабіць на свой густ.

III. з М.

1. Ужыв. пры абазначэнні спосабу ўтварэння дзеяння або характару выяўлення працэсу.

Поўзаць на карачках.

Усё рабіць на хаду.

2. Ужыв. для абазначэння прадмета, пры дапамозе якога ўтвараецца дзеянне.

Смажыць на алеі.

Рухавік працуе на бензіне.

3. Пры паўтарэнні назоўнікаў паказвае на наяўнасць вялікай колькасці чаго-н. (разм.).

Лата на лаце.

Калдобіна на калдобіне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

адбі́цца, адаб’ю́ся, адаб’е́шся, адаб’е́цца; адаб’ёмся, адаб’яце́ся, адаб’ю́цца; адбі́ся; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Тое, што і адламацца, адкалоцца.

Ручка кубка адбілася.

2. Даць адпор, абараніцца; вызваліцца; пазбавіцца.

А. ад ворага.

3. ад каго-чаго. Адстаць ад тых, з кім быў разам (разм.).

А. ў дарозе ад кампаніі.

4. ад каго-чаго. Парваць сувязь з кім-, чым-н., перастаць рабіць што-н., займацца чым-н. (разм.).

А. ад дому.

А. ад вучобы.

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сустрэўшы на шляху перашкоду, змяніць свой напрамак на другі, адваротны (пра гукі, прамяні і пад.).

Крык адбіўся рэхам у гарах.

6. Адлюстравацца на гладкай, бліскучай паверхні.

Дрэва адбілася ценем у вадзе.

7. перан. Адлюстравацца ў вобразах, паняццях.

У лірыцы адбілася жыццё людзей.

8. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Атрымаць вонкавае праяўленне, выявіцца (пра пачуцці, стан і пад.).

Трывога адбілася на твары жанчыны.

9. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Выклікаць сабой якое-н. пачуццё; адазвацца; захавацца ў памяці.

Родныя далягляды навек адаб’юцца ў душы.

10. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), на кім-чым. Зрабіць уздзеянне, уплыў на каго-, што-н.

Цяжкая праца адбілася на здароўі.

11. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Пакінуць адбітак.

На пяску адбіліся сляды ног.

◊

Адбіцца ад рук — перастаць слухацца, падпарадкоўвацца.

|| незак. адбіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

memory [ˈmeməri] n.

1. па́мяць;

have a good/bad memory (for) мець до́брую/дрэ́нную па́мяць (на);

have a short/long memory ху́тка забыва́ць/до́ўга по́мніць;

lose one’s memory тра́ціць па́мяць;

do smth. from memory рабі́ць што-н. па па́мяці;

within/in living memory нако́лькі па́мятаюць (жывы́я) лю́дзі;

within smb.’s memory пры чыёй-н. па́мяці, на па́мяці каго́-н.

2. звыч. pl. memories (of) успамі́ны;

memories of the war успамі́ны пра вайну́

3.comput. па́мяць

♦

in memory of smb./to the memory of smb. у па́мяць (каго-н.);

if (my) memory serves me well/correctly калі́ па́мяць мяне́ не падво́дзіць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

pay​2 [peɪ] v. (paid)

1. плаці́ць;

pay in advance/in full/in installments плаці́ць упе́рад/по́ўнасцю/у растэрміно́ўку

2. акупля́цца, быць вы́гадным;

it pays to advertise рэкла́ма заўсёды акупля́ецца;

pay a call on/a visit to нано́сіць візі́т, наве́дваць;

pay a compliment рабі́ць кампліме́нт

♦

pay attention to звярта́ць ува́гу (на);

pay one’s respects выка́зваць паша́ну

pay back [ˌpeɪˈbæk] phr. v.

1. вярну́ць, адда́ць (грошы)

2. адплаці́ць;

I’ll pay you back for this. Я адплачу вам за гэта.

pay off [ˌpeɪˈɒf] phr. v.

1. выпло́чваць (пазыку)

2. разлічы́ць (звольніць)

3. акупля́цца

pay out [ˌpeɪˈaʊt] phr. v. выпло́чваць

pay up [ˌpeɪˈʌp] phr. v. заплаці́ць, разлічы́цца ца́лкам

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

habit​1 [ˈhæbɪt] n.

1. звы́чка; звы́чай;

get into the habit прывыка́ць, прызвыча́йвацца;

make a habit мець звы́чку;

get out of the habit адвыка́ць;

break the habit пазба́віцца (ад) звы́чкі;

I am not in the habit of getting acquainted in the street. Я звычайна не знаёмлюся на вуліцы;

Don’t let it become a habit. Не дазваляй, каб гэта стала звычкай.

2. склад, нату́ра, хара́ктар; прыхі́льнасць;

do smth. out of habit рабі́ць не́шта па прывы́чцы, механі́чна;

a creature of habit чалаве́к, які́ дзейнічае зго́дна са звы́клым пара́дкам

3. прывы́чка да нарко́тыкаў, цыгарэ́т, алкаго́лю;

kick the habit адвы́кнуць ад нарко́тыкаў, цыгарэт і да т.п.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

sound​3 [saʊnd] v.

1. гуча́ць;

The doorbell sounded. Зазваніў званок;

Her voice sounded troubled. У яе голасе адчувалася хваляванне.

2. дава́ць сігна́л;

sound a bell звані́ць у званы́;

sound the alarm біць трыво́гу

3. рабі́ць ура́жанне, здава́цца;

How does this proposal sound to you? Як вам гэтая прапанова?;

That sounds like an excuse. Гэта падобна да адгаворкі.

4. вымаўля́ць;

This letter is not sounded. Гэтая літара не вымаўляецца.

5. med. выслухо́ўваць, высту́кваць;

You must have your chest sounded. Трэба праверыць вашу грудную клетку.

sound off [ˌsaʊndˈɒf] phr. v. derog. мало́ць языко́м, выхваля́цца

sound out [ˌsaʊndˈaʊt] phr. v. выве́дваць (у каго-н.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

típpen

I

vt друкава́ць на друкава́льнай [пі́шучай] машы́нцы

II

vi злёгку датыка́цца (j-m auf A – да каго-н. за што-н.)

sich (D) an die Stirn ~ — пасту́каць сабе́ па́льцам па лбе

◊ darán ist nicht zu ~ — тут нічо́га не зме́ніш, тут не падкапа́ешся

III

vi разм.

1) рабі́ць ста́ўку (на што-н.)

2) меркава́ць (што-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

mucha

much|a

ж. муха;

lecieć jak ~a na lep — ляцець як муха на мёд;

robić z ~y słonia — рабіць з мухі слана;

zwijać się jak ~a w ukropie — круціцца як вавёрка ў коле; мітусіцца;

mieć ~y w nosie — мець мух у носе; капрызіць;

padać (ginąć) jak ~y — мерці як мухі;

~a nie siada — ідэальны; беззаганны

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

mat

I [mæt]

1.

n.

1) дывано́к -ка́ m., раго́жка, раго́жа f.; цыно́ўка f.

2) падста́ўка, падкла́дка, падсьці́лка (пад мі́сы, тале́ркі і гд)

3) матра́с -а m.; мат -а m

4) кардо́нная ра́мка для малю́нкаў, зды́мкаў, паспарту́ n., indecl.

2.

v.t. (-tt-)

1) сла́ць, засьціла́ць, падклада́ць падсьці́лку, кла́сьці цыно́ўку

2) кудла́ціцца, блы́тацца (пра валасы́)

II [mæt]

1.

adj.

1) ма́тавы, небліску́чы

2) нягла́дкі

2.

n.

ма́тавая апрацо́ўка, паве́рхня або́ фа́рба

3.

v.t.

рабі́ць ма́тавым

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)