uszahlen

1.

vt выпла́чваць

2.

(sich) апра́ўдваць сябе́; быць рэнта́бельным uszählen

vt

1) вылі́чваць, падлі́чваць, пералі́чваць

2) спарт. адлі́чваць секу́нды (над баксёрам у накаўце)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

sekunderen

vi (D), радчэй vt

1) быць (чыім-н.) секунда́нтам (на дуэлі і г.д.)

2) дапамага́ць (каму-н.); ахо́ўваць (каго-н.)

3) муз. акампанава́ць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

striten

*

1.

vi

1) спрача́цца; свары́цца

mit sich (D) ~ — быць у нерашу́часці

2) (gegen, wider A) змага́цца (супраць каго-н.)

2.

(sich) спрача́цца; свары́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

słyszeć

słysz|eć

незак. чуць;

~ysz mnie? — ты мяне чуеш?;

nie chcę o tym ~eć — я не хачу пра гэта чуць;

pierwsze ~ę — першы раз чую;

dać się ~eć — прагучаць;

~eć, jak trawa rośnie — бачыць на тры метры пад зямлёй; быць праніклівым, быць паінфармаваным;

~ał, że dzwonią, ale nie wie, w którym kościele прым. чуў звон, ды не ведае, дзе ён

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

finger [ˈfɪŋgə] n. па́лец (на руцэ)

have a finger in every pie infml быць заме́шаным у чым-н., мець дачыне́нне да ро́зных падзе́й;

have/keep one’s fingers in the till BrE, infml кра́сці (казённыя) гро́шы, запуска́ць руку́ ў ка́су;

have/keep one’s fingers on the pulse трыма́ць руку́ на пу́льсе (падзей, змен і да т.п.);

keep one’s fingers crossed infml спадзява́цца на ле́пшае;

not to lift/raise a finger па́лец аб па́лец не ўда́рыць, па́льцам не павару́шыць; сало́мку не перало́міць;

work one’s fingers to the bone працава́ць ве́льмі стара́нна/не паклада́ючы рук;

be all fingers and thumbs быць няспры́тным, няўме́лым;

His all fingers are thumbs. У яго рукі не адтуль растуць;

not lay a finger on smb. па́льцам не крану́ць/не зачапі́ць каго́-н.;

put one’s finger on smth. пра́вільна разуме́ць што-н.; папа́сці ў са́мую кро́пку;

not put one’s finger on smth. не магчы́/быць не ў ста́не разабра́цца ў яко́й-н. сітуа́цыі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Балхва́, болхва́, больхва́ ’баваўняная немерсерызаваная каляровая фабрычная пража, што выкарыстоўваецца ў якасці ўтку пры ўзорным тканні’ (Влад.), балхва́ (баўхва́) ’каляровыя ніткі для вышывання’ (Касп.). Слова няяснага паходжання; здаецца, няма яго і ў суседніх мовах. Можна толькі выказаць няпэўную здагадку: балхва́ і г. д. узнікла (метатэзай і заменай ф > хв) з *фальба, *фалба. Апошняе можа быць запазычаннем з польск. (тэрмін шчотачнай вытворчасці) falba ’шчацінне, светлы волас’ (< ням. falb ’бляклы, бялявы, буланы’, Варш. сл., 1, 714). Немерсерызаваная пража звычайна даволі цвёрдая (параўн. значэнне ў польскі ’шчацінне, волас’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бруд (Нас., Байк. і Некр.), бру́дны. Рус. бруд, укр. бруд, польск. brud, славац. brud і г. д. Слав. brudъ. Слова няяснага паходжання. Некаторыя параўноўваюць з славен. brjȗzga, brȗzga ’снег, змешаны з граззю’. Фасмер, 1, 219. Няпэўна. Параўн. яшчэ Бернекер, 88. Слаўскі (1, 44) думае, што ёсць сувязь з *bridъ (гл. бры́дкі). Bridъ і brudъ ад і.-е. *bher‑ ’рэзаць’ (> ’быць непрыемным’). Кюнэ (Poln., 46) лічыць, што ўсх.-слав. словы запазычаны з польскай мовы. Бернекер (88) адносіць па паходжанню да бруд (< слав. *brudъ) бел. бруды ’цёмна-русы’ (Нас.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Важда́цца ’займацца чым-небудзь, корпацца’ (БРС, Мядзв.), важгацца ’тс’ (Шат.), важданіна ’корпанне’ (КТС). Рус. возжаться, вожжаться ’вазіцца, быць у любоўнай сувязі’, важдаться ’тс’, важдать ’вадзіць, абняслаўліваць’, важдение ’хлусня’, важда ’марока, насланнё’, вожданина ’непатрэбная затрымка ў працы’, укр. ваджува́тися ’прывязвацца, прычэплівацца да каго-небудзь’. Варыянты са ‑жд‑, ‑жж‑, ‑зж‑, ‑зг‑ з’яўляюцца, відаць, вынікам экспрэсіўнага ўжывання дзеяслова і кантамінацый з ва́дзіць, прынаджваць, вазіцца і іншымі словамі. Слова важдацца таго ж паходжання, што і бел. вожка, рус. вожжи, польск. wodze, славен. vȏjka, г. зн. да *vodi̯a (Фасмер, 1, 332).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вэ́дле ’побач’ (Жд.). Параўн. ст.-бел. ведле, ве́для, вэдля (Булыка, Запазыч.) ’адпаведна, паводле’. Укр. дыял. вегля́, ві́для (ст.-укр. ведля, ведлѣ). Запазычанне з польск. wedle (< vъ‑dьle). Гл. Рудніцкі, 1, 331; Булыка, Запазыч., 58. Параўн. Брукнер, 606. Гл. яшчэ Булахаў, Веснік БДУ, № 1, 1973, 59–61. Але бел. формы тыпу во́дле, во́длі могуць быць не запазычанымі (хоць такая магчымасць у прынцыпе не выключаецца: во́дле < wedle, з адаптацыяй першай часткі да ўсх.-слав. слоў з во‑ < въ‑), а спрадвечна ўсх.-слав. (аб гэтым гл. Фасмер, 1, 334).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дубальто́ўка1 ’дубальтоўка, паляўнічая стрэльба’ (БРС, Сцяшк., Шат., Бяльк., Сл. паўн.-зах.). Запазычанне з польск. dubeltówka ’тс’ (ад dubeltowy ’падвойны’ < ням. dupel; гл. Брукнер, 101).

Дубальто́ўка2. Гэта назва азначае розныя рэаліі: ’вялікая суконная хустка’ (Сцяшк., Сцяц.), ’падвойнае акно’ (Сцяшк.). У аснове ляжыць запазычаны з польск. мовы прыметнік дубальто́вы ’падвойны’ (гл.). Назвы для ’хусткі’ і ’падвойнага акна’ могуць быць утворанымі ўжо на бел. глебе (параўн., напр., выраз дубальто́выя ра́мы ’падвойныя рамы’, БРС). Але не выключаецца, што дубальто́ўка ў адзначаных вышэй значэннях — запазычанне з польск. дыялектаў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)