dług, ~u

м. доўг; запазычанасць;

zwrócić dług — вярнуць (аддаць) доўг;

spłacić dług — разлічыцца з даўгамі;

zaciągnąć dług — рабіць даўгі;

tonąć w ~ach — патанаць ў даўгах;

dług państwowy — дзяржаўны доўг;

dług zagraniczny — знешні (замежны) доўг; знешняя запазычанасць;

dług honorowy — доўг гонару;

mieć dług wdzięczności wobec kogoбыць абавязаным каму

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Рыда́ць ’голасна, сутаргава плакаць’ (ТСБМ), ст.-бел. рыдати, рыдание, рус. рыда́ть, укр. рида́ти, чэш. rydati, славац. rydať, серб.-харв. ри̏дати, ’стагнаць’, балг. рида́я, ст.-слав. рыдати. Чаргаваннем галосных звязана са ст.-чэш. ruditi ’засмучаць, азмрочваць’, в.-луж. wurudzić, zrudzič ’пакрыўдзіць’, zrudny ’сумны’, н.-луж. zruźiś ’засмучаць, азмрочваць’. Прасл. *rydati ’стагнаць’, ’крычаць’, ’плакаць’, ’лямантаваць’, корань *ryd (ад *ruditi, дзе u > ў). Корань *ru‑ знаходзім у *rukati (> бел. ры́каць). Далей звязана з прасл. *revati (> бел. раўсці). Ва ўсіх трох выпадках гаворка ідзе аб і.-е. гукапераймальным корані *reu: *ru, які пашыраны фармантам ‑d‑ у *rydati, у іншых выпадках ‑qo‑ (*rykati), або без фармантаў у *rjuti, *ruti (Покарны, 1, 867; Махэк₂, 526; Скок, 3, 138; БЕР, 6, 251; Чарных, 2, 130). Роднаснае да літ. raudà ’плач, аплакванне’, raudóti ’плакаць, наракаць’, лат. raûda ’стогы, плач’, raûdât ’плакаць’ (Фасмер, 3, 526–527 з літ-рай). Прасл. *rydati ’плакаць’ не трэба блытаць з аманімічным *rytati ’чырванець’, які ўзыходзіць да і.-е. *reudh‑ ’чырвоны’ (Горячева, Этимология 1971, 206–207).

Ры́даць ’пра пачатак дзеяння’: авёс тут і ня рыдаў расьці (Шат.). Ужываецца толькі з адмоўем. Можна супастаўляць са славац. дыял. rydať sa, серб.-харв. ridati ’рухаць’, ’цягнуць, падымаць’, балг. ри́да се ’разблытвацца, распаўзацца’ і лічыць працягам прасл. *ridati ’рухацца’, роднаснага да лат. raidit ’гнаць’, raiditiês ’варушыцца’, ням. reiten ’ездзіць верхам’, герм. *ridan (і.-е. *reidh: *ridh ’рухацца’) (Махэк₁, 430; БЕР, 6, 250–251). Сюды ж можна дадаць яшчэ і славац. ’рухацца, непакоіцца’. Сюды, ж, магчыма, адносіцца і серб.-харв. ridati ’рухаць, цягнуць, падсоўваць’, ridati se ’рухацца’. Скок лічыць слова няясным (Скок, 2, 138). Фіксуецца балгарскі прыметнік риды́й: рида вода, поройна вода ’бурная, ліўневая вада’. Падаецца магчымым мяркаваць сувязь гэтага прыметніка з прасл. *ridati ’рухацца’. Аднак балг. риды́й указвае на зыходнае і.-е. *erei‑, reiə, ri ’цячы’, параўн. прасл. *izroj; ст.-слав. выринѫти, ринѫтисѧ. Гэта супярэчнасць магла б быць ліквідавана, калі прыняць пад увагу пункт гледжання Вальдэ, які лічыў, што і.-е. *reidh ’ехаць’, ’быць у руху’ з’яўляецца, магчыма, расшырэннем і.-е. *erei‑, *eroi, параўн. польск. rzewnić ’рабіць рухомым’, якое ўзыходзіць да гэтай і.-е. праформы (Покарны, 1, 330–331; Горячева, Этимология–19861987, 157).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

flourish

[ˈflɜ:rɪʃ]

1.

v.i.

1) квітне́ць, пы́шна расьці́ (пра расьлі́ну); до́бра разраста́цца, мо́цна разьвіва́цца; до́бра ме́цца

2) быць у ро́сквіце (жыцьця́ або́ дзе́йнасьці)

2.

v.t.

1) маха́ць, разма́хваць чым

2) выстаўля́ць напака́з, выхваля́цца

3.

n.

1) ро́сквіт -у m.

in full flourish — у по́ўным ро́сквіце (жыцьця́)

2) разма́хваньне n., ро́счырк -у m. (пяра́), завіто́к -ка́ m., завіту́шка f. (з валасо́ў)

3) квяці́сты стыль або́ вы́раз

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

pinch

[pɪntʃ]

1.

v.t.

1) прышчамі́ць; прыці́снуць; ушчы́пнуць

2) сьці́снуць

3) зьмізарне́ць, схудне́ць, здрабне́ць; асу́нуцца

a face pinched by hunger — твар зьмізарне́ў ад го́ладу

4) быць скупы́м, скупі́цца

5) Sl. скра́сьці; ухапі́ць pf.

2.

n.

1) шчыпо́к -ка́ m.

2) дро́бка f.

a pinch of salt — дро́бка со́лі

3) го́ра n., бяда́ f.

in a pinch — у бядзе́

4) цяжко́е стано́вішча

5) Sl. крадзе́ж крадзяжу́ m., зладзе́йства n.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

image

[ˈɪmɪdʒ]

1.

n.

1) дакла́днае падабе́нства, відары́с, во́браз -у m., ко́пія f., адбі́так -ку m. (у лю́стры)

to be the living (spitting) image of someone — быць двайніко́м каго́-н.

2) ста́туя f.; партрэ́т -а m.

3) уя́ва f.

4) во́браз -у m.

to speak in images — гавары́ць во́бразна (яскра́ва, жы́ва)

2.

v.t.

1) малява́ць, перадава́ць

2) адбіва́ць, адлюстро́ўваць

3) уяўля́ць (сабе́)

4) во́бразна апі́сваць

5) сымбалізава́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

judge

[dʒʌdʒ]

1.

n.

1) судзьдзя́ -і́ m

2) арбі́тар -ра m.

3) знавец -ўца m., зна́ўца -ы m. & f.

a good judge of cattle — до́бры зна́ўца жывёлы

a poor judge of poetry — слабы́ зна́ўца паэ́зіі

2.

v.t.

1) судзі́ць; выно́сіць прысу́д

2) быць арбі́трам (у вырашэ́ньні спрэ́чак ці ко́нкурсу)

3) ацэ́ньваць; дава́ць ацэ́нку

4) ду́маць, лічы́ць; меркава́ць

Judge for yourself — Мярку́йце са́мі

5) судзі́ць, асуджа́ць, га́ніць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

benefit

[ˈbenɪfɪt]

1.

n.

1) кары́сьць f., пажы́так -ку m., выго́да f.

to the benefit — на кары́сьць, дзе́ля дабра́

2) пэ́нсія f.; страхава́я дапамо́га

unemployment benefit — дапамо́га па беспрацо́ўю

sick benefit — дапамо́га па хваро́бе

3) бэнэфі́с -у m., імпрэ́за на дабрачы́нную мэ́ту

2.

v.t.

дапамага́ць, быць кары́сным

3.

v.i.

скарысто́ўваць, атры́мваць кары́сьць

He benefited from the medicine — Яму́ дапамо́г лек

- give somebody benefit of the doubt

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

busy

[ˈbɪzi]

1.

adj. -sier, -siest

1) працо́ўны, дзе́йны, заня́ты

a busy person — чалаве́к, заня́ты пра́цай

a busy day — заня́ты дзень

a busy street — заня́тая шу́мная ву́ліца зь вялі́кім ру́хам

2) (пра тэлефо́н) заня́ты

3) які́ суе́ нос не ў сваё

busy body — мітусьлі́вы

4) informal крыклі́вы, страка́ты

a busy wallpaper — крыклі́выя шпале́ры

2.

v.t. busied, busying

даць рабо́ту, заня́так

3.

v.i.

займа́цца, быць заня́тым

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

amount

[əˈmaʊnt]

1.

n.

1) су́ма f.

What is the amount of the bill? — Яка́я су́ма раху́нку?

2) ко́лькасьць f.

a great amount of intelligence — высо́кі інтэле́кт

3) ва́ртасьць, ва́жнасьць f.

4) агу́льная су́ма пазы́кі й працэ́нтаў

2.

v.i.

1) склада́ць

2) дахо́дзіць

The loss from the flood amounts to… — Стра́ты ад паво́дкі дахо́дзяць да…

3) быць раўназна́чным

This amounts to a refusal — Гэ́та раўназна́чна адмо́ве

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

angry

[ˈæŋgri]

adj. -grier, -griest

1) зло́сны, гне́ўны; раззлава́ны

I was very angry — Я быў ве́льмі раззлава́ны

to be angry at (about) — злава́цца за не́шта або́ дзе́ля не́чага

to be angry at (with) somebody — быць зло́сным на не́кага

to get angry — зазлава́цца, узлава́цца

2) гне́ўны, бурлі́вы

an angry sea — бурлі́вае мо́ра

an angry sky — пахму́рнае не́ба

3) са зло́сьцю

angry words — ска́заныя са зло́сьцю сло́вы

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)