аагене́з
(ад аа- + -генез)
біял. працэс развіцця жаночых палавых клетак у яечніку.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
аманіфіка́цыя
(ад амоній + -фікацыя)
працэс выдзялення аміяку пры разлажэнні азотных арганічных злучэнняў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
акты́ўны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзейны, энергічны; проціл. пасіўны. Актыўны член прафсаюза. □ Мэта савецкіх літаратараў адна — быць актыўнымі прапагандыстамі ідэй камуністычнай партыі. «Звязда».
2. Які хутка развіваецца. Актыўны працэс у лёгкіх.
•••
Актыўнае выбарчае права гл. права.
Актыўны рахунак гл. рахунак.
Актыўны баланс гл. баланс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Расці́на ’расліна’ (Ласт.), параўн. укр. рости́на ’тс’, славен. rastína ’тс’. Ад рост (< *orstъ) ’працэс росту’ з суфіксам ‑іна, што надае слову прадметнае значэнне. Паводле Німчука (Давньорус., 234), у аснове слова аддзеяслоўныя ўтварэнні з фіналямі ‑т, ‑ть, у тым ліку рость ’расліннасць’ (гл. росць 2), з суфіксам адзінкавасці, параўн. ст.-слав. растити ’вырошчваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
амано́ліз
(ад амоній + -ліз)
абменны працэс у арганічных злучэннях пры ўзаемадзеянні з аміякам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
анкагене́з
(ад гр. onkos = уздутасць + -генез)
працэс ператварэння нармальных клетак, тканак у пухлінныя.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
аўтарэгуля́цыя
(ад аўта- + рэгуляцыя)
цыклічны працэс аўтаматычнага падтрымлівання раўнамернага стану ў біялагічных сістэмах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
глюкагене́з
[ад глюко(за) + -генез]
працэс утварэння глюкозы ў арганізме не з глікагену, а з іншых рэчываў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
то́рмазны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да тормаза (у 1 знач.). Тормазны рычаг. Тормазны кран. // З тормазам. Тормазнае кола. // Такі, дзе знаходзіцца тормаз або тормазнае прыстасаванне. Тормазная пляцоўка. Тормазныя тамбуры вагонаў.
2. Спец. Які мае адносіны да тармажэння (у 2 знач.). Тормазны працэс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цэмента́цыя, ‑і, ж.
Спец.
1. Спосаб умацавання грунтаў, бетонных кладак і пад. увядзеннем у іх пад ціскам вадкага цэментнага раствору. Цэментацыя шчылін у грунце.
2. Насычэнне паверхневых слаёў сталі вугляродам для павелічэння іх цвёрдасці.
3. Працэс здабывання металаў з раствораў хімічным аднаўленнем больш электраадмоўнымі металамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)