Крэ́сіва ’кавалак сталі для высякання агню з крэменю’ (ТСБМ, Янк. II, Мат. АС, Сержп. Пр., Грыг., Маш., Сцяшк.). Да крэсіць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адкало́цца I сов. (о чём-л. приколотом) отколо́ться, отшпили́ться

адкало́цца II сов.

1. отколо́ться;

~ло́ўся кава́лак ка́меня — отколо́лся кусо́к ка́мня;

2. перен. (отдалиться) отколо́ться;

а. ад кампа́ніі — отколо́ться от компа́нии

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

узва́жыць сов.

1. прям., перен. взве́сить;

у. на руцэ́ кава́лак руды́ — взве́сить на руке́ кусо́к руды́;

у. усе́ акалі́чнасці — взве́сить все обстоя́тельства;

2. приподня́ть рычаго́м;

у. бервяно́ — приподня́ть рычаго́м бревно́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

навары́ць, -вару́, -ва́рыш, -ва́рыць; -ва́раны; зак.

1. чаго. Варачы, нагатаваць у патрэбнай колькасці; згатаваць.

Н. варэння.

2. чаго. Наплавіць у нейкай колькасці.

Н. сталі.

3. што. Апрацоўваючы металічны прадмет, прыварыць кавалак металу.

Н. нарог.

|| незак. нава́рваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. нава́рка, -і, ДМ -рцы, ж. (да 3 знач.) і нава́рванне, -я, н. (да 3 знач.).

|| прым. наварны́, -а́я, -о́е (да 3 знач.; спец.).

Наварная вось.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

луб, -у, м.

1. Валакністая тканка раслін, па якой перамяшчаюцца арганічныя рэчывы (спец.).

2. Пласт, кавалак кары ліпы, вяза і іншых ліставых дрэў разам з валакністай унутранай часткай.

3. Валокны некаторых раслін (лёну, канапель), якія ідуць на выраб пражы.

|| прым. лу́бавы, -ая, -ае, лубяны́, -а́я, -о́е і лу́бачны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Лубавае (лубяное) валакно.

Лубяная (лубачная) каробка (зробленая з лубу; у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пластма́са

(ад гр. plastikos = пластычны + лац. massa = кавалак, камяк)

матэрыял, створаны на аснове прыродных і сінтэтычных высокамалекулярных злучэнняў, які лёгка фармуецца пры награванні, а потым устойліва захоўвае нададзеную яму форму.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Вірэ́я ’акно ў балоце, бяздонне’ (усх.-бел., КЭС), рус. верея́ ’кавалак лугу, лесу’. Утворана ад вір 1 і малапрадуктыўнага суф. ‑эя (< ěja).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Плашчані́ца ’прадмет культу: кавалак тканіны з выявай Хрыста ў труне’ (ТСБМ, Бяльк.). Яшчэ Праабражэнскі (2, 70) суадносіць з плат, плашч (гл.). Усходнеславянскае.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скру́шчык ‘кавалак хлеба’ (Вештарт, Лекс. Палесся), скру́шок ‘хлябец, булка, якая даецца таму, хто прыходзіць наведаць парадзіху’ (пін., ЖНС). Да крух, круха́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гру́дка

1. Купіна, купінка (Слаўг.).

2. Кавалак засохлай зямлі на раллі (Слаўг., Сміл. Шат.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)