радыеакты́ўны
(ад лац. radius = прамень + activus = дзейны)
здольны распадацца на элементарныя часціцы і выпраменьваць энергію (напр. р-ыя мінералы).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
гару́чы 1, ‑ая, ‑ае.
1. Здольны гарэць. Гаручы газ. Гаручыя сланцы.
2. у знач. наз. гару́чае, ‑ага, н. Паліва для рухавікоў (нафта, бензін і інш.).
гару́чы 2, ‑ая, ‑ае.
Нар.-паэт. Горкі, пякучы. Глядзіць на Дзвіну ў адзіноце дзяўчына, Гаручая ўпала на бераг слязіна. Зарыцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абра́злівы, ‑ая, ‑ае.
Здольны абразіць; такі, які нясе ў сабе абразу. З-за пуні прагучаў прарэзлівы свіст, а за ім паляцелі ліпкія сваёй брыдкасцю абразлівыя словы... Галавач. У жыцці.. бываюць моманты, калі мала ўсёй накопленай за гады вытрымкі, каб перажыць адну хвіліну абразлівай няёмкасці. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
талісма́н
(фр. talisman, ад ар. tilisman)
прадмет, які, на думку забабонных людзей, здольны прыносіць яго ўладальніку шчасце, удачу (параўн. амулет).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
зачарсцве́лы, ‑ая, ‑ае.
Які стаў чэрствым, зацвярдзеў. Зачарсцвелы кавалак хлеба з агурком здаюцца незвычайна смачнымі. Навуменка. // перан. Бяздушны, нячулы. Бацька ўслед за дачкою трапіў у вір такіх падзей, якія здольны адрадзіць як уражлівую да новага маладую душу Таццяны, так і зачарсцвелую натуру старога чалавека. У. Калеснік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плыву́чы, ‑ая, ‑ае.
1. Які знаходзіцца на вадзе, размешчаны на вадзе; які плавае. Плывучы мост.
2. Здольны трымацца на паверхні вады, плаваць. Плывучыя матэрыялы. □ [Ласіха] смачна жуе вялікія плывучыя лісты лілеі. Брыль.
3. Які лёгка размываецца, перамяшчаецца дзякуючы вялікай колькасці вады ў ім (аб грунце). Плывучая гліна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фо́куснік,
1. Той, хто паказвае фокусы 2 (у 1 знач.). На эстрадзе выступіў фокуснік.
2. перан. Разм. Чалавек, здольны да хітрыкаў, махлярства; спрытнюга. [Сяргей:] — Пакажыце мне таго фокусніка, што так лоўка хлусіць вам. Калі ён мяне бачыў у тым цягніку, дык як жа я мог знікнуць. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
veránlagt
a (zu D) схі́льны; здо́льны (да чаго-н.)
musikálisch ~ sein — мець схі́льнасць [здо́льнасць] да му́зыкі
gut [schlecht] ~ sein — мець до́брыя [дрэ́нныя] здо́льнасці [схі́льнасці]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
зааспо́ры
(ад заа- + споры)
клеткі водарасцей і прасцейшых грыбоў, якія здольны рухацца ў вадзе пры дапамозе жгуцікаў і служаць для бясполага размнажэння.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
пласты́чны, -ая, -ае.
1. гл. пластыка.
2. Здольны пад ціскам мяняць форму; не ломкі, плаўкі.
Пластычныя масы (матэрыялы, атрыманыя з прыродных або штучных злучэнняў — палімераў, якія фармуюцца пры награванні і пад ціскам і захоўваюць нададзеную форму).
3. Які мае адносіны да хірургічнай перасадкі скуры і бліжэйшых падскурных тканак.
Пластычная аперацыя.
4. Прыгожы гарманічнасцю сваіх форм і рухаў, плаўны.
П. танец.
|| наз. пласты́чнасць, -і, ж. (да 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)