sorry1 [ˈsɒri] adj.
1. засму́чаны, су́мны; по́ўны жа́лю;
be sorry шкадава́ць;
I’m sorry to say на жаль, паві́нен сказа́ць
2. ва́рты жа́лю; дрэ́нны, ке́пскі, благі́, ма́рны;
He was a sorry sight. На яго было балюча глядзець.
♦
feel sorry for smb. спачува́ць каму́-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
◎ Назор ’нагляд’ (Дуж-Душ.), параўн. у т. зв. духоўнай песні: Ай сынку мой, сынку, царь небесный! / Да с ким мяне, деву, покидаешь? / Да кому ты назор святый оставляешь? (магіл., Шн. 2, 615). Ад наверыць ’назіраць’ (Бел. каз. эпас, 53). Рус. назор ’нагляд, дазор’, укр. назорити ’убачыць, заўважыць’; у іншых славянскіх мовах адпаведныя словы ад *zbreti ’глядзець’ маюць іншыя значэнні (чэш. názor ’погляд, думка’, серб.-харв. назор ’думка, погляд’, ’увага’ і пад.), што, відаць, сведчыць аб незалежным характары іх развіцця. Гл. зорыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прызіра́цца ’ўглядацца, прыглядацца’ (маст., гарад., Сл. ПЗБ, ТС, Скарбы), сюды ж вытворныя назоўнікі, відаць, іранічныя назвы, пра што сведчыць і канец слова, аформлены “польскім суфіксам” ‑дло: прызіра́дло, прызыра́дло ’люстра’ (баран., іван., Сл. Брэс.). Прыставачна-суфіксальнае ўтварэнне ад звязанага ў сучаснай мове кораня ‑з(і/о)р‑ > параўн. рус. старое зреть, укр. зрі́ти < прасл. *zьrěti. З улікам ст.-слав. призирати ’глядзець’ трэба канстатаваць, прынамсі, усходнеславянскае паходжанне дзеяслова; параўн. рус. арл. призира́ться ’прыглядацца’, укр. призира́тися ’прыглядацца’. Сюды ж прызо́рысты ’падслепаваты, блізарукі’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вярну́ць², -ну́, ве́рнеш, ве́рне; -ні́; незак., што.
1. Мяняць напрамак руху, паварочваць.
В. машыну ўправа.
В. нос ад чаго-н. (адносіцца да каго-, чаго-н. з пагардай, грэбаваць кім-, чым-н.). Здушы верне (брыдка думаць пра што-н., глядзець на што-н.).
2. Валіць на бок, пераварочваць.
В. воз.
3. перан. Схіляць да чаго-н., даваць пэўны кірунак (думкам, размовам і пад.; разм.).
Мне вядома, куды ён верне.
4. перан., на каго-што. Перакладваць віну на іншага (разм.).
Сам вінаваты, а на другіх верне.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.), з чаго. Рухацца, падаць, узнімацца суцэльнай плынню.
Дым верне з коміна.
6. 3 цяжкасцю ўзнімаць пласты зямлі.
Трактар верне дзёран.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бу́ка м. и ж., разг., уст.
1. детск. мэ́ма, -мы ж.; бэ́ба, -бы ж.;
2. перен. (о нелюдимом человеке) насу́па, -пы м. и ж., сугне́й, -не́я м.;
◊
смотре́ть бу́кой глядзе́ць сугне́ем.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
тэлеві́зар м Férnsehempfänger m -s, -, Férnsehapparat m -(e)s, -e, Férnsehgerät n -(e)s, -e; Férnseher m -s, - (разм);
па тэлеві́зары im Férnsehen;
глядзе́ць па тэлеві́зары férnsehen* аддз vt;
уключа́ць тэлеві́зар den Férnseher éinschalten
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ружо́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які атрымліваецца ад змешвання чырвонай фарбы з белай (пра колер); светла-чырвоны. На тумбачцы каля ложка хворага ў шкляным збанку стаялі прыгожыя свежыя кветкі — белыя і ружовыя астры, цёмна-карычневыя гваздзікі. Краўчанка. На рагу стала ляжаў нейчы капшук, ружовы з нейкімі вышытымі кветкамі. Лынькоў. Сонца схавалася, і толькі ружовая палоска на небасхіле нагадвала пра скончаны дзень. Кавалёў.
2. З румяным, здаровым колерам твару (пра чалавека). Ружовы, тугі, як мяч, хлапчук барабаніў ножкамі па начоўках — толькі пырскі ляцелі ва ўсе бакі. Васілевіч. Хто там можа давесці, што .. [дзяўчынка] ўжо ела, што пара было б падкурчыць пад пухлую, ружовую шчочку кулачок і спаць. Брыль.
3. перан. Нічым не азмрочаны, радасны, светлы. І палкоўнік аддаўся самым ружовым марам аб недалёкім будучым. Лынькоў. З Петрусём усё ехала: радасць, шчасце, ружовыя надзеі. Нікановіч.
•••
Глядзець праз ружовыя акуляры на каго-што гл. глядзець.
У ружовым святле гл. святло.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ча́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
1. Невялікая шкляная пасудзіна на ножцы для піцця спіртных напіткаў. Услед за тостам усе чаркі пацягнуліся да Міхедавай, якую ён падняў і з якое праз беражкі вылівалася пітво, бо рука калацілася. Сабаленка. Гэй, поўныя чаркі Дружней налівайце, Ад сэрца, музыкі, Спявайце, іграйце! Танк. Але, выпіўшы другую чарку, [Міхал] нахмурыўся і зноў пачаў пра сваё. Карпаў.
2. Разм. Спіртное; выпіўка. Платы не браў, таму кожны пацыент або яго родныя частавалі Марціна, і без гарэлкі, вядома, не абыходзілася. Гэта Марцін прымаў як заслужанае і з цягам часу прывык да чаркі. Чарнышэвіч. Бяздзетны шляхціц Зыгмусь, гарбаты і нізкі, расчырванелы ад чаркі, грукае кулаком па стале. Наўроцкі.
•••
Глядзець у чарку гл. глядзець.
Заглядаць у чарку гл. заглядаць.
За чаркай — у час выпіўкі, за сталом з гарэлкай і закускамі.
Куляць чарку гл. куляць.
Пад чаркай — п’янаваты.
Прыкладвацца да чаркі гл. прыкладвацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крывы́
1. (искривлённый, изогнутый) криво́й; косо́й;
2. (хромающий) хромо́й;
3. в знач. сущ. хромо́й;
◊ ~во́е лю́стра (люстэ́рка) — криво́е зе́ркало;
~ва́я ўсме́шка — крива́я улы́бка;
~во́е ко́ла — криво́е колесо́;
глядзе́ць ~вы́м во́кам — смотре́ть ко́со
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
spoglądać
незак. паглядаць; глядзець; пазіраць;
spoglądać na kogo z góry перан. пазіраць на каго зверху;
spoglądać po sobie — паглядаць адно на аднаго; пераглядацца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)