цэль, ‑і, ж.

Прадмет, месца, куды накіроўваецца стрэл, удар, кідок. Часамі хадзіў Лабановіч у лес, каб пастраляць у цэль з .. рэвальверчыка. Колас. Многія цэлі былі падаўлены адразу ж, аднак на гэты раз фашысты адкрылі агонь у адказ. «Полымя». // Мішэнь. Ці б’е начальства ў цэль, ці шле «за малаком», Ды знойдуцца заўсёды Івановы, Што памахаць яму гатовы. Крапіва.

•••

Біць у цэль (міма цэлі) гл. біць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ажыта́цыя

(фр. agitation, ад лац. agitatio = прывядзенне ў рух)

1) уст. узбуджаны стан, моцнае хваляванне;

2) псіх. ненатуральная рэакцыя чалавека ў адказ на небяспеку для жыцця, аварыйную сітуацыю і інш.; выяўляецца ў форме моцнай трывогі, нярэдка ўспрымаецца як разгубленасць.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

unik, ~u

м.

1. ухілісты адказ; хітрасць; выкрут; выкрутас;

2. спарт.. ухіленне ад удару; пазбяганне ўдару;

zrobić unik — выкруціцца

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

direct1 [dəˈrekt] adj.

1. прамы́, непасрэ́дны;

a direct answer прамы́ адка́з;

a direct influence непасрэ́дны ўплы́ў;

a direct flight беспераса́дачны рэйс

2. electr. пастая́нны (пра ток)

3. ling. : the direct object прамо́е дапаўне́нне;

direct speech про́стая мо́ва

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

mention2 [ˈmenʃn] v. успаміна́ць, зга́дваць;

it’s worth mentioning ва́рта сказа́ць;

mentioned above аб чым ішла́ гаво́рка вышэ́й

not to mention не гаво́рачы/не ка́жучы ўжо пра;

don’t mention it infml калі́ ла́ска (у адказ на падзяку)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

інсты́нкт

(лац. instincus = пабуджэнне)

1) прыроджаная здольнасць жывёльных арганізмаў рабіць бессвядомыя мэтанакіраваныя дзеянні ў адказ на знешнія або ўнутраныя раздражненні (напр. і. самазахавання);

2) перан. неўсвядомленая цяга, пачуццё (напр. мацярынскі і.);

3) перан. унутранае чуццё, прадчуванне чаго-н. (напр. і. страху).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

gepfffert

1.

a во́стры, з пе́рцам

~e Prise — узня́тыя цэ́ны

ine ~e ntwort — з’е́длівы адка́з

2.

adv

~ und geslzen — неймаве́рна до́рага

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

лагі́чны

1. логи́ческий;

~ныя катэго́рыі — логи́ческие катего́рии;

~ная памы́лка — логи́ческая оши́бка;

2. логи́чный, логи́ческий;

л. адка́з — логи́ческий (логи́чный) отве́т;

3. (последовательный, закономерный) логи́чный;

быць ~ным — быть логи́чным;

л. ўчы́нак — логи́чный посту́пок;

л. на́ціск — логи́ческое ударе́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дзе́йнічаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. Рабіць што-н., займацца чым-н.

Д. рашуча.

2. чым. Кіраваць, валодаць чым-н.

Спартсмен удала дзейнічаў ракеткай.

Пасля ранення нага не дзейнічае.

3. на каго-што і без дап. Рабіць уплыў, уздзеянне, выклікаць якую-н. рэакцыю ў адказ.

Лякарства на яго станоўча дзейнічае.

Сонца згубна дзейнічае на жэньшэнь.

4. Быць спраўным (пра апараты, механізмы).

Механізм дзейнічае безадказна.

5. Мець сілу, абавязваць рабіць пэўным чынам.

Тут дзейнічаў даўні звычай.

Дзейнічаць на нервы каму (разм.) — раздражняць каго-н.

|| зак. падзе́йнічаць, -аю, -аеш, -ае (да 3 і 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адмаўле́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. аднаўляць — адмовіць і адмаўляцца — адмовіцца. // Адмоўны адказ на просьбу, патрабаванне і пад. [Лінкевіч] уяўляў, што яго просьбу можа задаволіць старшыня, і таму зразумеў словы Шаманскага, як адмаўленне. Дуброўскі.

2. Непрызнанне чаго‑н. Сіла рамана [«Трэцяе пакаленне»] Кузьмы Чорнага ў адмаўленні старога і сцверджанні новага, у вялікай мастацкай праўдзе, з якой робіць гэта. Галавач.

3. Тое, што фактам свайго існавання адмаўляе, выключае магчымасць існавання чаго‑н. іншага.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)