хваста́ць, хвашчу, хвошчаш, хвошча; незак.

1. каго-што і па чым. Біць чым‑н. гнуткім; сцёбаць. [Адаму] здавалася, што конь ледзь рухаецца, і ён раз-поразу хвастаў яго пугай. Чарнышэвіч. Са жмутамі аеру [хлопцы і дзяўчаты] заняліся адно за адным, хвасталі па нагах, шчасліва смяяліся. Карпаў. // Разм. Біць, наносячы звонкія ўдары па твары, целе. Палкоўнік крычаў, як вар’ят, сарваў з шыі капітана крыж, а ў клубнага афіцэра — пагоны. І пачаў хвастаць таго, з клуба, па твары. Місько. // Наносіць удары каму‑н. у час руху. І вось той ельнік... Густыя лапкі хвошчуць па твары, па спіне, колюць рукі. Паўлаў. Голле хвастала па кабіне, пакідаючы на шкле зялёныя плямкі. Радкевіч.

2. каго-што і па чым. Сячы, біць (пра вецер, дождж, снег і пад.). [Лабановіч] павярнуў назад, насустрач ветру, які забіваў дыханне, хвастаў снегам па твары, як венікам. Колас. Дробныя калючыя сняжынкі, гнаныя з поля ветрам, хвасталі, балюча секлі твар [Агаты]. Сабаленка. // і без дап. Ліцца з сілаю. Хвастаў праліўны дождж, і халодныя струменьчыкі прасочваліся на спіну. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чапі́цца, чаплюся, чэпішся, чапіцца; незак.

Разм.

1. Зачэплівацца за што‑н. Пастушка не бароніць шкоды, А мацае ў траве рукой. Далей сігае, як бусліха, За косы чэпіцца ассё... Лось.

2. перан. Прыдзірацца да каго‑, чаго‑н., прывязвацца да каго‑, чаго‑н. Паліцыі там няма, і хіба цяжка лясным хлопцам зрабіць для Міці паслугу. Тады ў немцаў не будзе падстаў чапіцца да сям’і. Навуменка. [Нэлі:] — Зноў да слова чэпішся? Нельга так. Ты сталы чалавек, і я цябе ад душы віншую... Савіцкі. — Ну а чаго, уласна кажучы, чапіцца да гэтага колеру? Чырвоны, дык чырвоны. Чаркасаў. // Прыставаць да каго‑н. з якім‑н. намерам, патрабаваць настойліва чаго‑н. А .. [Пэпік], як толькі выйду на вуліцу, і целяпаецца ўслед за мною, як хвост. І ўсё чапіцца, страшыць, пагражае. Сачанка. — Чапіцца да .. [Валі] тамашні бургамістр, гэты гарбаты граф Паўзуновіч. Шашкоў. // Назаляць, дапякаць каму‑н. — Чаму, мама, Собіны наплачуцца з Колем? — чапіцца да мацеры Шура. Васілевіч. Часцей напіўся з адным .. запытаннем чалавек з перавязанай рукой: — Ды ці хутка мы дапаўзём. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

lefern

vt

1) дастаўля́ць, пастаўля́ць

frei Haus ~ — дастаўля́ць бяспла́тна на дом

inen Zugen ~ — прыве́сці [прадста́віць] све́дку

2)

inen Bewis ~ — даказа́ць, прыве́сці до́каз

j-m ine Schlacht ~ — дава́ць бой каму́-н.

3) выпуска́ць (прадукцыю)

◊ er ist gelefert, er ist ein geleferter Mann — ён ко́нчаны чалаве́к

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

nruhe

f -, -n

1) неспако́й, хвалява́нне, трыво́га

über etw. (A) in ~ sein — турбава́цца [непако́іцца, хвалява́цца] аб чым-н.

j-m ~ beriten [brngen*] — прычыня́ць [рабі́ць] каму́-н. турбо́ты [неспако́й]

j-n in ~ verstzen — усяля́ць у каго́-н. трыво́гу, хвалява́ць каго́-н.

2) pl хвалява́нні

~n entfchen — распа́льваць хвалява́нні

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

nnnen

*

1.

vt

1) называ́ць, дава́ць імя́, на́зву (каму-н., чаму-н.)

man nennt ihn Klaus — яго́ заву́ць [клі́чуць] Кла́ўсам

wie nennt man dies? — як гэ́та называ́ецца?

2) называ́ць, пералі́чваць

2.

(sich) называ́ць сябе́, называ́цца

er nennt sich inen Dchter — ён лі́чыць сябе́ палтам

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

verwisen

*

I

vt (j-m) рабі́ць вымо́ву [заўва́гу] (за што-н., каму-н.)

II

vt

1) (an A) адсыла́ць (каго-н. да каго-н.)

2) (auf A) адасла́ць (каго-н. да чаго-н.)

3) (G) высыла́ць, выганя́ць (з краіны)

4) спарт. выдаля́ць (з поля)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

vrnehmen

*

I

vt

1) право́дзіць (якую-н. работу)

2)

sich (D) etw. ~ — узя́цца за што-н., заду́маць, распача́ць што-н.

sich (D) j-n ~ — узя́цца за каго́-н., узя́ць каго́-н. у рабо́ту; прачыта́ць ната́цыю каму́-н.

II

vt падвя́зваць фарту́х [сурвэ́тку]; надзява́ць ма́ску

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Frderung

f -, -en

1) патрабава́нне (auf A, nach D – чаго-н.)

j-m, an j-n ~en stllen — ста́віць патрабава́нні каму́-н.

ine ~ erhben* — ста́віць патрабава́нне, патрабава́ць

2) прэтэ́нзія

3) вы́клік (на дуэль)

~ vor Gercht — вы́лік у суд

4) фін. даўгаво́е абавяза́цельства; раху́нак

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Hals

m -es, Hälse

1) шы́я

j-m um den Hals fllen* — кі́нуцца каму́-н. на шдю

sich (D) etw. vom ~e schffen — адрабі́цца ад чаго́-н.

sich (D) den ~ brchen* — скруці́ць [злама́ць] сабе́ галаву́а́рак]

~ über Kopf — стрымгало́ў

2) го́рла, гло́тка

aus vllem ~e — на ўсё го́рла

mir tut der ~ weh — у мяне́ балі́ць го́рла

den ~ nicht voll kregen können* — быць ненасы́тным [ненае́дным]

j-m den ~ stpfen — заткну́ць каму́-н. го́рла, заста́віць каго́-н. замо́ўкнуць

das hängt mir längst zum ~e herus — гэ́та мне даўно́ абрды́ла

3) ры́льца (бутэлькі)

inen lngen ~ hben — быць на́дта ціка́ўным

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

dać

незак.

1. даць;

dać powód — даць падставу (повад);

dać do myślenia — прымусіць падумаць, задумацца;

dać znać — даць знаць; даць гасла; паінфармаваць; паведаміць;

dać wiarę — даць веры; паверыць;

dać komu do zrozumienia, że ... — даць каму зразумець, што...;

daj, ja to zrobię — дазволь мне гэта зрабіць; дай, я гэта зраблю;

2. аддаць;

dać do szkoły — аддаць у школу;

dać do reperacji — аддаць у рамонт;

dać do druku — здаць у друк;

dać głowę (gardło, szyję, życie) — аддаць жыццё; загінуць;

dać nogę — даць цягу (драла);

dajmy na to разм. дапусцім;

dać komu/czemu spokój — пакінуць каго/што ў спакоі;

dać susa разм. скочыць

dać komu w twarz (pysk) — даць каму па твары; даць аплявуху (плюху, поўху);

dać w łapę — даць у лапу;

dać radę z kim/czym — даць рады каму/чаму; справіцца з кім/чым;

nie dać poznać po sobie — не паказаць выгляду;

co dają w teatrze? — што сёння ў тэатры?

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)