Вяро́ўчаны ’вяровачны’ (КТС, К. Чорны, І. Чыгрынаў), укр. вірьовча́ний. Відавочна, утворана ад вяроўк‑а і суф. ‑ьнъ. Гл. таксама вяровачны.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Перага́ды ’абгаворы, плёткі’ (Гарэц.). Да пера- (гл.) і гад‑ы, якое ўзыходзіць да польск. gadać ’гаварыць, абгаворваць’. Гл. таксама га́дка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пляйту́х ’збітыя валасы, каўтун’, ’пыж у патроне’ (ашм., Сцяшк. Сл.; шчуч., З нар. сл.). Гл. племтух. Параўн. таксама плентух (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пу́тацца ’шумець, пеніцца’ (іўеў.). Лаўчутэ (Балтизмы, 49), са спасылкай на Вяржбоўскага, выводзіць з літ. putóti ’пеніцца’. Гл. таксама пу́ты ’пена’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пча́йка, варыянты пінетка, шайка, чайка ’страказа’ (брагін., Нар. словатв.; ЛА, 1). Няясна; параўн. пшчшіка ’пчала’ (воран., Шатал.)· Гл. таксама псайка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ро́йтаннік ’конюх, канавод’ (Гарб.), ст.-бел. ройтиникъ, ройтыникъ ’конюх’ (1526 г.) < літ. raĩtininkas (Булыка, Лекс. запазыч., 91). Гл. таксама райціннікі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скавы́рыць ‘галасіць, раўсці’ (Касп.), параўн. старое польск. skowyrać, skowérać ‘бурчаць, бубнець’. Гукапераймальнае. Больш падрабязна гл. скавытаць; параўн. таксама папярэдняе слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Скімяніцца, скі́мынытыся ‘скнарнічаць’ (кобр., ЖНС, Ск. нар. мовы). Няясна, магчыма, звязана з *скеміць ‘ціснуць’, гл. скем. Параўн. таксама скемены (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

інтэрні́раваць

(фр. interner, ад лац. internus = унутраны)

прымусова затрымліваць (уладамі дзяржаў, што ваююць) і пасяляць у спецыяльных месцах непрыяцельскіх грамадзян, а таксама раззбройваць на сваёй тэрыторыі (уладамі нейтральных дзяржаў) вайсковыя часці дзяржаў, якія знаходзяцца ў стане вайны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

люмінесцэ́нцыя

(ад лац. lumen, -inis = святло + суфікс -escent, які азначае слабае дзеянне)

свячэнне рэчываў (люмінафораў), якое ўзбуджаецца знешнімі крыніцамі энергіі і не з’яўляецца цеплавым выпрамяненнем; выступае ў разнавіднасцях радыелюмінесцэнцыя, хемілюмінесцэнцыя, электралюмінесцэнцыя і інш.; гл. таксама фасфарасцэнцыя, флюарэсцэнцыя.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)