2.каго-што да чаго. Цягнучы, даставіць куды-н., да чаго-н.
Д. бервяно да берага.
3.што і без дап. 3 цяжкасцю дасягнуць, даставіць да якога-н. месца (разм.).
Самалёт ледзь дацягнуў да аэрадрома.
4.што да чаго. Зацягнуць выкананне, прамарудзіць з якой-н. справай (разм.).
Д. здачу залікаў да восені.
5. Пражыць у якім-н. стане да пэўнага часу, падзеі (разм.).
Хворы дацягнуў да вясны.
Д. да зарплаты.
|| незак.даця́гваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
налічы́ць, ‑лічу, ‑лічыш, ‑лічыць; зак.
1. Лічачы, устанавіць колькасць, лік каго‑, чаго‑н. Налічыць пяць рублёў. □ Хворы ў лыжачку палічыў дваццаць кропель, валіў вадою, выпіў і паморшчыўся.Бядуля.Як толькі.. [Сяргей Карага] палічыў «дваццаць адзін», пачуўся другі стрэл, больш густы і моцны.Колас.
2. Лічачы, дабавіць лішнюю суму; пералічыць. Налічыць лішніх два рублі.
3. Вызначыць дабаўку да якой‑н. сумы; прылічыць звыш чаго‑н. Налічыць пяць рублёў пені. Налічыць працэнты на пазыку.
4. Залічыць на чый‑н. рахунак які‑н. від аплаты. Налічыць заработную плату.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скарэ́жаны, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад скарэжыць.
2.узнач.прым. Скрыўлены, сагнуты, скарабачаны. Абапал дарог усюды віднеліся адзнакі нядаўніх баёў — чорныя варонкі, скарэжаныя машыны.Мележ.Рыжая карова трэслася з холаду і тыцкалася пысай у мёрзлыя грады, дзе яшчэ аставаліся рэшткі скарэжанага на марозе капусніку і бурачніку.Чорны.Галаўнёў азірнуўся. Блізка ад яго стаяў скарэжаны танк.Дудо.
3.перан.; узнач.прым.Разм. Зменены да непазнавальнасці, скажоны. Скарэжаны твар [Міхі] стаў спакойным, праяснеў, і хворы пачаў дыхаць роўна і глыбока.Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хале́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да халеры (у 1 знач.). Халерны вібрыён. Халерная эпідэмія.// Які бывае пры халеры, выкліканы халерай. Халерны панос.// Звязаны з эпідэміяй халеры. Халерны год.
2. Які захварэў на халеру. Халерны хворы./узнач.наз.хале́рны, ‑ага, м.; хале́рная, ‑ай, ж.Барак для халерных.// Прызначаны для хворых на халеру. Халерная бальніца.
3.Разм.груб. Вельмі дрэнны, непрыемны. [Павал:] — Я на цябе жаднае крыўды не маю. [Тамаш:] — Ну дык чаго ты звягаеш.. Што гэта за народ халерны.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
sorry
[ˈsɑ:ri]
adj.
1) спага́длівы; засму́чаны, су́мны
(I am) so sorry — вы́бач
I am sorry that you are sick — Спачува́ю табе́, што ты хво́ры
I am sorry to say he is ill — Ён, на жа́ль, хво́ры
I feel sorry for him — Мне яго́ шкада́
You will be sorry for this some day — Вы не́калі гэ́тага пашкаду́еце
2) дрэ́нны, благі́; убо́гі; жа́лю ва́рты
to come to a sorry end — дрэ́нна ско́нчыць
a sorry sight — жа́ласнае відо́вішча
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
grim[grɪm]adj.
1. жо́рсткі, бязлі́тасны; змро́чны; суро́вы;
a grim face суро́вы твар;
grim facts жо́рсткія фа́кты;
grim news су́мная/дрэ́нная навіна́;
a grim town пану́ры го́рад;
The prospect is grim. Перспектыва змрочная.
2. рашу́чы; цвёрды;
grim determination цвёрдая рашу́часць
3.BrE, infmlхво́ры;
feel grim дрэ́н на адчува́ць сябе
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
БЁРДЖЭС (Burgess) Энтані [сапр.Бёрджэс Уілсан
(Burgess Wilson) Джон; 25.2.1917, г. Манчэстэр, Вялікабрытанія — 25.11.1993], англійскі пісьменнік. Аўтар каля 30 раманаў. Найб. значныя — «Права на адказ», «Доктар хворы» (абодва 1960),
«Семя канчаецца» (1962), «На зоркі не падобныя» (1964), «Трапятанне намеру» (1966), «Напалеонаўская сімфонія» (1974), а таксама «Завадны апельсін» (1962; аднайм. фільм С.Кубрыка, 1971) і «1985» (1978), створаныя ў жанры антыутопіі. Асн. ўвагу Бёрджэса прыцягвалі праблемы дабра і зла, выбару і адказнасці, свабоды і гвалту, пратэсту і канфармізму, асобы і грамадства, злачынства і выпраўлення, суадносін біялагічнага і свядомага ў чалавеку. Даследаваў творчасць У.Шэкспіра, Дж.Джойса, Э.Хемінгуэя і інш. Пісаў лінгвістычныя працы, кн. для дзяцей, эсэ, сцэнарыі тэлесерыялаў. Аўтар шматлікіх муз. сачыненняў, у т. л. сімфанічных.
Тв.:
Рус.пер. — Заводной апельсин;
Вожделеющее семя;
Трепет намерения: Романы. Л., 1993.
Літ.:
Дорошевич А. Энтони Бёрджэсс: Цена свободы // Иностр. лит. 1991. № 12.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ Пех ’чалавек, якога трэба падштурхоўваць да працы, справы’ (Нас.). Насовіч (413) выводзіць гэтае слова з nixaifb — народная этымалогія. Параўн., аднак, славен.pęh ’стома, стомленасць’. pęhati ’слабець’, pehati se ’старацца, працаваць, клапаціцца’, pehdta, pehočci ’стомленасць’, сюды ж ц.-слав.опЬшатн ’слабець, марнець; бяднець’, рус.опешать ’збяднець’, ’моцна стаміцца і захварэць’, ’перастаць быць дзейным, актыўным; страціць сілы, энергію’, ст.-чэш.pešeti ’слабець, чэзнуць; сумаваць’, н.-луж.pešak ’стары грыб’ і інш., якія можна ўзвесці да прасл.*pešati, роднаснага літ.pežti, pežti ’мець хворы выгляд’ (Бязлай, 3, 21). Махэк₂ (446) дапускае страту звонкасці ў слав.*pezjałi > pes‑jati > *peśati.