суб’ектыві́сцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да суб’ектывізму, суб’ектывістаў. Суб’ектывісцкае тлумачэнне. □ Пры разглядзе і ацэнцы твораў якраз момант суб’ектыўны часам дзе хто не ўлічвае або лічыць як нешта суб’ектывісцкае, непатрэбнае. Андраюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
таямні́часць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць таямнічага (у 1–3 знач.).
2. Нешта невядомае, незразумелае; загадкавасць. Гаварылася .. [слова «сацыяліст»] ціха, шэптам, а самы ж сэнс яго агортваўся нейкаю таямнічасцю, не выклікаючы рэальнага значэння. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цмо́канне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. цмокаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. У цемры перад.. [егерам] нешта сапло і ўздыхала, нібы цеста ў дзяжы. Чулася нейкае цмоканне і бурчанне. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Адара́ць ’засеянае поле ўзараць, каб на гэтым месцы нешта ізноў пасеяць’ (КЭС, лаг.). Ці не калька з літ. atárti ’ізноў узараць, пераараць’? Раўнаверагодна інавацыя. Гл. араць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Крыпа́ніца ’сяннік’ (Шатал.). Магчыма, да крапаць 2 (гл.) ’начыняць, напіхваць’. Тады крыпаніца ’нешта иапіханае, сяннік’; *крапанец ад крапаць, як ляжанец ад ляжаць (Сцяцко, Афікс. наз., 27).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лы́барыць ’хлусіць, плесці нешта незразумелае, неверагоднае’ (мядз., Нар. словатв.). Няясна. Відавочна, адносіцца да экспрэсіўных ці гукапераймальных слоў з коранем *lab‑/*leb‑ (гл. Покарны, 651, 655–657).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Патайні́к ’паралюш’ (Касп.), ’эпілепсія’ (бярэз., Сл. ПЗБ). У выніку семантычнага пераносу ’нешта патаемнае, скрытае’ > ’загадкавае, няяснае’ > ’невядомае’. Табу. Да та́йна (гл.) або, магчыма, рус. потайной ’патаемны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ра́піна ’адліўка (?)’: “выплаўляюць тол… заліваюць яго, расплаўлены, у форму, і атрымліваюць рапіну, — тую ж самую міну, толькі без дэтанатара” (Дамашэвіч). Відаць, ’нешта застылае, зацвярдзелае’, гл. рапа.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пераку́сваць, перакусі́ць
1. (дрот і г. д.) dúrchbeißen* vt, zerbéißen* vt;
2. разм (есці) ein wénig éssen*; etw. (A) zu sich néhmen*; éine Erfríschung zu sich néhmen* (нешта выпіць)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
дае́здзіцца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; зак.
Разм. Частай ці працяглай яздой давесці сябе да непрыемных вынікаў. Што, даражэнькі, даездзіўся? — сказаў у думках Міхась, і нешта падобнае на злараднасць заварушылася ў яго душы. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)