жні́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да жніва, звязаны з ім. Жніўная пара. □ У жніўны дзень на вуліцы бязлюдна. Нават бэз заснуў каля дзвярэй. Караткевіч. // Які выконваецца ў час жніва. Жніўны абрад. Жніўная песня.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
глаба́льны, ‑ая, ‑ае.
Усеагульны, усеабдымны (у межах зямнога шара). Арганізаваць службу надвор’я ў глабальным маштабе. □ [Праблема чыстай вады] не рэгіянальная беларуская праблема і нават не саюзная — яна даўно ўжо пабыла глабальны характар. «Полымя».
•••
Глабальная ракета гл. ракета.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запраўля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.
1. Незак. да заправіць.
2. Разм. Быць заправілам; кіраваць, верхаводзіць. [Кулацтва] хоча запраўляць у павятовых, валасных і нават гуртковых камітэтах. Пестрак. Усімі справамі запраўлялі мясцовыя памешчыкі, старасты, войты і ваеншчына. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запылі́цца 1, ‑пылюся, ‑пылішся, ‑пыліцца; зак.
Пакрыцца пылам. [Дзядзька] нават башлык адвёў на шапку, каб .. не запылілася. Баранавых. — Каля мукі ходзячы, вядома, што запылішся, — сказаў нехта з завознікаў. Сабаленка.
запылі́цца 2, ‑ліцца; зак.
Пачаць пыліцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вуго́лле, ‑я, н., зб.
Вуглі, вугалі (у 2 знач.). Кузня ў вёсцы маленькая, нават меха няма, каб раздзьмуць вуголле. Навуменка.
•••
Як на вуголлі (сядзець, быць і пад.) — пра чые‑н. вельмі неспакойныя, трывожныя паводзіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пту́шнік, ‑а, м.
1. Памяшканне для ўтрымання і развядзення свойскай птушкі. Я нават памог Лідзе загнаць яе незлічонае «белае войска» на птушнік. Ваданосаў.
2. Работнік, які даглядае свойскую птушку (на ферме, фабрыцы і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раённы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да раёна (у 3 знач.), належыць яму. Раённы цэнтр. Раённая газета. □ Хвалюецца і нават злуецца начальнік раённай міліцыі Сушко. Колас. Днямі меўся адбыцца раённы агляд мастацкай самадзейнасці. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разбраха́ць, ‑брашу, ‑брэшаш, ‑брэша; зак., што.
Разм. Расказаць усім які‑н. сакрэт, тайну; раззваніць. Паўлюк нават зазлаваў: — Не чытаю [вершаў пра каханне] і не буду чытаць! Як гэта: сёння пацалаваўся, а заўтра разбрахаў па ўсім свеце? Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
размо́клы, ‑ая, ‑ае.
Які размок, разбух, размяк ад вільгаці. [Хлапец] быў абуты ў чорныя, размоклыя на дажджы чаравікі. Пташнікаў. Нават мокрыя крошкі смачна плывуць ад размоклай лусты і самі проста глытаюцца разам з вадой. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шаржы́раваны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад шаржыраваць.
2. у знач. прым. Пададзены ў манеры шаржу. Вобраз гэты гратэскны, гранічна шаржыраваны, але тым не меней нейкай часткай душы мы нават шкадуем героя. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)