АЧЫ́СТКА СЦЁКАВЫХ ВО́ДАЎ,

выдаленне забруджвальных рэчываў, якія ёсць у сцёкавых водах і могуць неспрыяльна паўплываць на здароўе чалавека і навакольнае асяроддзе. Праводзіцца ў спец. ачышчальных збудаваннях пры падрыхтоўцы сцёкавых водаў да скідвання ў прыродныя вадаёмы або для паўторнага выкарыстання ў паўторнапаслядоўных сістэмах водакарыстання ці сістэмах зваротнага водакарыстання. Існуюць метады механічнай, фіз.-хім., біялагічнай ачысткі сцёкавых водаў.

Пры механічнай ачыстцы нерастваральныя дамешкі выдаляюцца працэджваннем, адстойваннем, фільтраваннем, флатацыяй з дапамогай тлустых спіртоў, сернакіслага алюмінію або хлорнага жалеза, цэнтрабежнай сепарацыяй і інш. Пры фізіка-хімічнай ачыстцы выкарыстоўваюць: рэагентную каагуляцыю і працэс адгезіі (прыліпанне дамешкаў да паверхні інертных матэрыялаў); нейтралізацыю кіслот і шчолачаў вапнай; экстракцыю арган. растваральнікамі (бензол, бутылацэтат і інш.); перагонку з сухой парай (для выдалення фенолаў); сорбцыю праз актываваны вугаль; фільтрацыю праз іонаабменныя матэрыялы; апрацоўку хлорам (эл.-хім. акісленне); мокрае спальванне (для выдалення арган. рэчываў). Выдаленыя са сцёкавых водаў забруджвальныя рэчывы ў шэрагу выпадкаў — каштоўныя для нар. гаспадаркі прадукты, якія здабываюць з дапамогай спец. тэхнал. установак (гл. Утылізацыя забруджвальнікаў).

Літ.:

Технические записки по проблемам воды: Пер. с англ. Т. 1—2. М., 1983;

Очистка производственных сточных вод. 2 изд М., 1985.

т. 2, с. 165

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

whisper

[ˈhwɪspər]

1.

v.

1) шапта́ць

2) гавары́ць пад сакрэ́там, шапта́цца

it is whispered that his health is failing — Хо́дзяць чу́ткі, што ў яго́ здаро́ўе падупада́е

3) шапаце́ць; шамаце́ць

The wind whispered in the trees — Ве́цер шапаце́ў у дрэ́вах

2.

n.

1) шэпт -у m., шапта́ньне n.

to speak in a whisper — гавары́ць шэ́птам

2) шапаце́ньне n., шо́рах -у m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

drink​2 [drɪŋk] v. (drank, drunk)

1. піць;

drink coffee піць ка́ву

2. піць, выпіва́ць (гарэлку, віно);

drink to smb./smth. выпіва́ць за каго́-н./што-н.

♦

drink like a fish піць запо́ем;

drink smb.’s health BrE піць за чыё-н. здаро́ўе;

drink smb. under the table infml перапі́ць каго́-н.

drink in [ˌdrɪŋkˈɪn] phr. v. паглына́ць вача́мі, е́сці вача́мі; слу́хаць з вялі́кай ціка́васцю

drink up [ˌdrɪŋkˈʌp] phr. v. дапіва́ць (віно, сок і да т.п.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

here [hɪə] adv.

1. тут; сюды́

2. цяпе́р, у гэ́ты мо́мант

3. вось (паказваючы або прапануючы што-н.)

♦

here and there там і сям; то там, то сям; туды́ і сюды́;

here, there and everywhere усю́ды;

neither here nor there неісто́тна;

Here goes! infml Ну, пайшлі/паехалі!; Хай будзе, што будзе!; Узяліся!; Пачалі!;

Here’s to you! За ваша здароўе!;

Here they come. Вось і яны;

Here you are./Here you go. Вось вазьміце, калі ласка.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

tender​3 [ˈtendə] adj.

1. кво́лы, сла́бы, даліка́тны;

tender health сла́бае здаро́ўе;

tender shoots кво́лыя па́расткі;

a tender situation даліка́тнае стано́вішча;

That’s rather a tender subject. Гэта даволі далікатнае пытанне.

2. чуллі́вы;

a tender wound незаго́йная ра́на

3. чу́лы, спага́длівы;

a tender heart чу́лае сэ́рца

4. пяшчо́тны, ласка́вы, мя́ккі;

tender love пяшчо́тнае каха́нне;

a tender touch лёгкі до́тык

5. мя́ккі (пра мяса)

6. : tender blue даліка́тна-блакі́тны (колер)

♦

at a tender age у малады́м узро́сце

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

обстоя́ть несов., безл. ісці́, знахо́дзіцца ў ста́не (чаще всего эти слова совсем опускаются);

дела́ у меня́ обстоя́т хорошо́ спра́вы мае́ іду́ць до́бра, спра́вы мае́ знахо́дзяцца ў до́брым ста́не, спра́вы мае́ до́брыя;

всё обстои́т благополу́чно усё до́бра;

со здоро́вьем у меня́ обстои́т кра́йне пло́хо здаро́ўе маё ў ве́льмі дрэ́нным ста́не, са здаро́ўем у мяне́ ве́льмі дрэ́нна.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шкадава́ць

1. (адчуваць жаль, спагаду) bedáuern vt; bemítleiden vt, Mítleid háben (каго-н mit D);

2. (берагчы, ашчаджаць) schónen vt, spáren vt;

шкадава́ць гро́шы Geld spáren;

шкадава́ць здаро́ўе die Gesúndheit schónen;

не шкадава́ць сіл [пра́цы] kéine Mühe schéuen;

3. (скнарнічаць, не даваць) géizen vi, knáusern vi;

4. (смуткаваць, бедаваць) bedáuern vt, beréuen vt, beklágen vt;

шкадава́ць аб тым, што … bedáuern, dass …

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

obawiać się

незак.

1. czego баяцца, сцерагчыся;

obawiać się burzy — баяцца буры;

2. o kogo/co баяцца за каго/што;

obawiać się o zdrowie dziecka — баяцца за здароўе дзіцяці;

obawiać się o matkę — баяцца за маці

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

папра́віцца, ‑праўлюся, ‑правішся, ‑правіцца; зак.

1. Ачуняць, аднавіць свае сілы, здароўе (пасля хваробы, ранення). Захварэлі Шарык з Юркам у адзін дзень. Але Юрка паправіўся першы. Брыль. [Назарэўскі] расказаў, што не мог адразу ехаць, бо ранены і яшчэ не паправіўся. Чорны. / Разм. Пра часткі цела. Сёлета нага паправілася — дала жонка рады, націраючы бадзягай. Чыгрынаў. // Стаць паўнейшым, патаўсцець. На выгодзе жывучы, .. [Пракоп] паправіўся і скруглеў. Вітка.

2. Палепшыцца, змяніцца на лепшае. Перад світаннем паляцела навальніца. «Добра, як, — меркаваў Сяльчонак, — яравыя паправяцца. Трава таксама». Асіпенка. // Разм. Стаць лепшым у маральных адносінах, выправіцца. Я ведаў бацькаву лупцоўку і абяцаў паправіцца. Дамашэвіч. Не апошні ж .. [Сяргей] быў чалавек у вёсцы... Спадзявалася [Анісся], а мо паправіцца... Усё магло стацца, не такіх папраўлялі. Лынькоў.

3. Выправіць сваю памылку (звычайна пры выказванні). — Прагледзіце яшчэ раз з Дорай... з Дорай Змітраўнай, — паправіўся .. [Дзімін], — падумаеце. Карпаў.

4. Прыняць больш зручную позу. Лабановіч паправіўся на возе, дастаў папяросы. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пахісну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

1. Страціўшы раўнавагу, хіснуцца. Войт пахіснуўся, пабляднеў і асеў, схапіўшыся за бок. Колас. Ад слабасці закружылася галава, .. [Сяргей] пахіснуўся, але паспеў ухапіцца за стол. Хомчанка. Дрэва раптам пахіснулася, затрашчала, чалавек з сякерай адскочыў убок, і яно бразнулася на зямлю. Лупсякоў.

2. перан. Стаць менш устойлівым, трывалым. Даўнейшы аўтарытэт Каржакевіча як самага багатага ў вёсцы гаспадара і амаль самага пісьменнага чалавека,.. яшчэ і дагэтуль не пахіснуўся. Крапіва. [Максімава] рашучасць пахіснулася і даволі моцна. Шамякін. // Адчуць няўпэўненасць, сумненне ў чым‑н. Варанецкі заўважыў, што Гаруноў пахіснуўся ў сваіх намерах. Дуброўскі. [Камандзір], нарэшце, пахіснуўся. На кароткім начным прыпынку ён выказаў згоду на тое, каб падзяліцца на дзве групы, конную і пешую. Брыль. // Разладзіцца, пагоршыцца. Здароўе пахіснулася. □ Прыйшоў такі момант, калі [Феніны] камерцыйныя справы.. пахіснуліся. Ракітны.

3. Упасці ў паніку, прыйсці ў замяшанне. Правакатары пралічыліся. Савецкія пагранічнікі не спалохаліся .. пагроз, не пахіснуліся. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)