дэпарта́мент, ‑а, М ‑нце, м.

1. У царскай Расіі і некаторых капіталістычных краінах — аддзел міністэрства ці іншай вышэйшай дзяржаўнай установы або самастойны орган. Дэпартамент земляробства. Дэпартамент паліцыі.

2. Назва ведамства, міністэрства ў ЗША, Швейцарыі і некаторых іншых дзяржавах. Дзяржаўны дэпартамент.

3. Адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Францыі. Дэпартамент Сена.

•••

Дзяржаўны дэпартамент — міністэрства замежных спраў у ЗША.

[Фр. dépertament.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

госуда́рственный дзяржа́ўны;

госуда́рственное пра́во юр. дзяржа́ўнае пра́ва;

госуда́рственные экза́мены дзяржа́ўныя экза́мены.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

партгосконтро́ль (парти́йно-госуда́рственный контро́ль) ист. партдзяржкантро́ль, -лю м. (парты́йна-дзяржа́ўны кантро́ль).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ката́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. Ездзіць на чым-н., у чым-н. дзеля прагулкі.

К. на кані.

К. на лыжах.

2. Шмат разоў ездзіць куды-н., раз’язджаць (разм.).

К. за дзяржаўны кошт.

|| наз. ката́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аргані́зм, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Усякая жывая істота, расліна.

Развіццё арганізмаў.

2. Сукупнасць фізічных і духоўных уласцівасцей чалавека.

Здаровы а.

3. Складанае арганізаванае адзінства (перан.).

Дзяржаўны а.

|| прым. аргані́зменны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сена́т, -а, М -на́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Дзяржаўны савет, вышэйшы орган кіравання ў Старажытным Рыме.

2. Вышэйшая судова-адміністрацыйная ўстанова ў царскай Расіі.

3. Верхняя заканадаўчая палата парламента ў некаторых дзяржавах.

|| прым. сена́цкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

герб, герба, м.

Распазнавальны знак дзяржавы, горада, дваранскага роду і пад., які змяшчаецца на флагах, манетах, пячатках, некаторых дакументах. Дзяржаўны герб Савецкага Саюза.

[Польск. herb.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэжы́м, -у, м.

1. Дзяржаўны лад.

Дэмакратычны р.

Стары р.

2. Устаноўлены распарадак чаго-н.

Правільны р. харчавання.

Школьны р.

Р. эканоміі.

3. Умовы дзейнасці, працы, існавання чаго-н.

Працоўны р. машыны.

Р. рэек.

|| прым. рэжы́мны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абвінава́ўца м.

1. юр. обвини́тель;

дзяржа́ўны а. — госуда́рственный обвини́тель;

2. изобличи́тель, обличи́тель

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

political

[pəˈlɪtɪkəl]

adj.

паліты́чны; грамадзя́нска-прававы́

political machinery — дзяржа́ўны апара́т

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)