сенты́ ма
(ісп. centimo, ад лац. centum = сто)
разменная манета Іспаніі, Венесуэлы, Коста-Рыкі, Парагвая, Гаіці, роўная 1/100 іх нацыянальных грашовых адзінак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ЛАБА́ НЧЫК , арапчык ,
пучковы , папулярная назва рас. імітацыі нідэрландскага дуката ў 1735—1869. У афіц. дакументах упамінаецца як «вядомая манета ». На аверсе — выява рыцара з пучком 7 стрэл у правай руцэ і мячом у левай, кругавая легенда на лац. мове, на рэверсе — у квадратным картушы пяцірадковая легенда на лац. мове. Прызначаўся спачатку толькі для выплат за мяжой, паступова заняў значнае месца і ва ўнутр. абарачэнні. З 19 ст. Л. звычайна выплачвалі жалаванне вайскоўцам на ўскраінах Рас. імперыі — у Сярэдняй Азіі, на Каўказе, у Царстве Польскім.
т. 9, с. 80
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
сце́ рціся сов.
1. в разн. знач. е́ ться;
фа́ рба сцерлася — кра́ ска стёрлась;
на́ дпіс сцёрся — на́ дпись стёрлась;
мане́ та сцёрласяе́ та стёрлась;
с. ў па́ мяці — стере́ ться в па́ мяти;
2. (размельчиться ) стере́ ться, истере́ ться;
3. разг. а́ сть;
парася́ ~лася — поросёнок пропа́ л
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стэ́ рлінг
(англ. sterling)
1) сярэдневяковая англійская сярэбраная манета , якая чаканілася з 12 ст. ;
2) прыняты законам стандарт пробы англійскіх залатых і сярэбраных манет.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
gá ngbar
a
1) прахо́ дны
2) хадавы́ , хо́ дкі, ужыва́ льны
die Münze ist nicht mehr ~ — мане́ та знята з абарачэ́ ня
ein ~es Theá terstück — папуля́ рная п’е́ са
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
дубло́ н
(фр. doublon, ад ісп. doblon, ад doble = падвойны)
даўнейшая іспанская залатая манета , роўная двум пістолям 2 1, якая чаканілася ў 16—19 ст.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
рэйс 2
(парт. reis, ад rei = кароль)
разменная манета Партугаліі ў 1854—1911 гг. і Бразіліі ў 1854—1942 гг., роўная 1/1000 мільрэйса .
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Hé ller
m -s, - уст. ге́ лер (дробная манета )
ké inen blú tigen [ró ten] ~ há ben — не мець ні граша́ ў кішэ́ ні
er ist ké inen ~ wert — грош яму́ цана́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
залаты́ , -а́ я, -о́ е.
1. гл.
2. у знач. наз. залаты́ , -о́ га, мн. ы́ я, -ы́ х, м. Манета з золата, чырвонец.
3. Колеру золата, бліскуча-жоўты.
Залатыя валасы.
Залатая восень.
4. перан.
З. час.
З. век.
5. перан.
З. чалавек.
Залатыя рукі (умелыя).
6. перан.
Залатыя мае дзеткі.
○
Залатое сячэнне (спец. ) — гарманічная прапорцыя, у якой адна частка адносіцца да другой, як усё цэлае да першай часткі.
◊
Залатая моладзь — пра моладзь з забяспечаных слаёў грамадства, якая вядзе марнатраўнае жыццё.
Залатая сярэдзіна — пра спосаб дзеяння, пры якім пазбягаюць крайнасцей, рызыкі, смелых рашэнняў.
Залатое вяселле (разм. ) — пяцідзесяцігоддзе сямейнага жыцця.
Залатое дно — пра невычэрпную крыніцу багацця, даходу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
луідо́ р
[фр. louis d’or = залаты Луі, ад Louis = імя фр. караля Людовіка XII (1601—1693) + d’or = з золата]
старадаўняя французская залатая манета (17—18 ст. ).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)