Траке́ня ’багна, гразкае месца’ (Сцяц.; зэльв., Сл. ПЗБ), ’топкае балота, дзе калышацца верхняе покрыва’ (зэльв., ЛА, 2), траке́ня/траке́нь ’топкае месца на балоце’ (шчуч., зэльв., слоты., ЛА, 5). З літ.trãkas, traká ’багністае месца’ (Грынавяцкене, Сл. ПЗБ, 5, 113), мікратапонімы Trakinė ’назва сенажаці’, Trakỹnė ’назва балота’, тапонім Trakìniai ’назва вёскі’ (Грынавяцкене, Весці АН БССР, 1, 1971, 91; Непакупны, Связи, 183; Лаўчутэ, Балтизмы, 50).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Брыгва́ ’непраходнае балота’ (Яшкін). Няясна. Хутчэй за ўсё (параўн. значэнне слова) з дрыгва ’тс’, на якое аказала ўплыў нейкая іншая назва.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ву́галка ’грэбля праз балота’ (Жд., 2). Няясна. Магчыма, ад ву́гал ’частка сушы, якая вуглом уразаецца ў балоцістае месца або сенажаць’ (Яшк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Набалоціць ’забрудзіць’: Набалоціў хату (шчуч., Сл. ПЗБ). Да балота ’гразь, бруд’, відаць, пад уплывам польск.błoto ’тс’, błocić ’пэцкаць’, гл. блоціць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пла́ўлі ’забалочаны вадаём; зыбкае бязлеснае балота, дрыгва; гразкае месца’ (усх.-палес., Талст.), укр.плавля ’тс’. Да плаўе (гл.), у якім :/- > -л
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Sumpf
m -es, Sümpfe
1) бало́та, ба́гна, дрыгва́, твань
im ~ stécken — перан. загра́знуць у зага́нах
2) тэх. адсто́йнік
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ба́гна, ‑ы, ж.
1. Нізкае топкае месца, грузкае балота; дрыгва. А ельнік, густы і цёмны, выцягваў свае лапы, нібы пераймаў чалавека, разрываўся пад нагамі мох, і гнеўна хлюпала чорная багна.Чарнышэвіч.Бегчы далей, відаць па ўсім, было небяспечна, — можна з галавою праваліцца ў багну.Пальчэўскі.// Пра што‑н. бяздоннае, бясконцае. І толькі ў небе ў сіняй багне Я бачу дзіўны ланцужок.Колас.
2.перан. Усё, што засмоктвае чалавека і цягне ў балота адсталасці, коснасці. Багна мяшчанства. □ Трэба адарваць Міхася ад Раманюка, выцягнуць яго з той уласніцкай багны...Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
збуя́ць, ‑яе; зак.
Пышна разрасціся націннем на шкоду плоданашэнню. Збуяла бульба. Гарох збуяў. □ Здаецца, калі глядзіш на гэты пагорак сярод балота, то і зямля — плямамі: то блакітная — дзе дурніцы, то чырвона-белая — гэта дзе збуяў і разросся бруснічнік.Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трысняго́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да трыснягу. Трысняговыя зараснікі.// Які зарос трыснягом. Трысняговае балота,// Зроблены з трыснягу, здабыты з трыснягу. Трысняговы кошык. Трысняговы цукар.
2. Як састаўная частка некаторых батанічных і заалагічных назваў. Трысняговы верабей. Трысняговая асака.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
«БЕРАЗІ́НСКІ»,
торфабрыкетны завод у Беларусі, у пас. Беразінскае Маладзечанскага р-на Мінскай вобл. Створаны ў 1949—53 як торфапрадпрыемства «Беразінскае», у 1959 на ім пабудаваны торфабрыкетны з-д. Працуе на базе Беразінскага радовішча торфу (гл.Бярэзінскае балота). Асн. прадукцыя (1995): торфабрыкеты на мясц. паліва.