а́лібі
(лац. alibi = у іншым месцы)
юр. доказ невінаватасці абвінавачанага, заснаваны на тым, што ён у момант, калі адбывалася злачынства, знаходзіўся ў іншым месцы.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
supreme [s(j)u:ˈpri:m] adj.
1. вышэ́йшы, вярхо́ўны;
the supreme good вышэ́йшае шча́сце, вышэ́йшае дабро́;
reign supreme непадзе́льна ўлада́рыць
2. найвялі́кшы, найважне́йшы;
supreme courage найвялі́кшая хра́брасць
3. апо́шні; максіма́льны;
at the supreme moment у апо́шні мо́мант
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
кульміна́цыя
(фр. culmination < с.-лац. culminatio, ад лац. culmen, -minis = вяршыня)
1) момант найвышэйшага напружання, уздыму, развіцця чаго-н. (напр. к. падзей, к. драмы);
2) астр. праходжанне свяціла праз нябесны мерыдыян.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
фа́за
(гр. phasis = з’яўленне)
1) момант, асобная стадыя ў развіцці якой-н. з’явы або працэсу ў прыродзе ці грамадстве, у змене формы ці стану чаго-н. (напр. ф. цвіцення расліны, другая ф. месяца);
2) фіз. велічыня, якая характарызуе стан вагальнага працэсу ў кожны момант часу (напр. газападобная ф. рэчыва);
3) адзін з электрычных ланцугоў у мнагафазавай сістэме пераменнага току.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
tide [taɪd] n.
1. марскі́ прылі́ў і адлі́ў;
at high tide у мо́мант прылі́ву;
at low tide у мо́мант адлі́ву;
The tide is coming. Прыліў набліжаецца.
2. плынь, цячэ́нне, напра́мак
♦
go/row/swim against the tide ісці́ су́праць цячэ́ння;
turn the tide змяні́ць ход падзе́й
tide over [ˌtaɪdˈəʊvə] phr. v. пераадо́льваць;
tide the business over аго́раць спра́ву;
The mo ney helped us to tide the winter over. Тыя грошы дапамаглі нам пратрымацца гэтай зімой.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ВАЛЮ́ТНЫЯ АПЕРА́ЦЫІ,
від банкаўскай дзейнасці па куплі-продажу замежнай валюты і каштоўных папер, выражаных у замежнай валюце, а таксама па ажыццяўленні інш. здзелак з валютнымі каштоўнасцямі. Уключае аперацыі, звязаныя з пераходам права ўласнасці на валютныя каштоўнасці (замежную валюту, каштоўныя паперы ў замежнай валюце, каштоўныя металы, прыродныя камяні і інш.), выкарыстаннем у якасці сродку плацяжу замежнай валюты ў знешнеэканам. дзейнасці, увозам і перасылкай валютных каштоўнасцей, ажыццяўленнем міжнар. грашовых пераводаў. Валютныя аперацыі бываюць бягучыя і звязаныя з рухам капіталу. Да бягучых адносяцца: аперацыі па куплі-продажу валютных каштоўнасцей, тавараў і паслуг, рэалізацыі права на інтэлектуальную ўласнасць, разлікі за якія ажыццяўляюцца без адтэрміноўкі плацяжу і не маюць на мэце давання і залучэння пазыковых сродкаў; пераводы сродкаў за мяжу і з-за мяжы, працэнтаў, дывідэндаў і інш. даходаў ад банкаўскіх фін. аперацый; пераводы сродкаў негандл. характару. Валютныя аперацыі, звязаныя з рухам капіталу, уключаюць: інвестыцыі, у т. л. набыццё і продаж каштоўных папер; даванне і атрыманне крэдытаў, залучэнне сродкаў і размяшчэнне іх на рахунках і ўкладах; рух капіталу ў таварнай форме па экспартна-імпартных аперацыях; фін. аперацыі, выкананне якіх праз пэўны тэрмін прадугледжвае плацяжы ці пераход права ўласнасці на валютныя каштоўнасці. Адрозніваюць валютныя аперацыі наяўныя («своп»: разлік ажыццяўляецца ў момант заключэння здзелкі ці праз мінімальна кароткі тэрмін па курсе, зафіксаваным на момант здзелкі) і тэрміновыя («форвард»: маюць на мэце плацяжы ў тэрмін і па курсе, зафіксаваным на момант здзелкі).
Г.І.Краўцова.
т. 3, с. 498
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГІСТЭРЭ́ЗІСНЫ ЭЛЕКТРАРУХАВІ́К,
сінхронны электрарухавік, у якога вярчальны момант ствараецца ад узаемадзеяння магн. поля статара з намагнічаным ротарам, зробленым з матэрыялу з шырокай пятлёй гістэрэзіса. Магутнасць да некалькіх соцень ват пры частаце сілкавальнага току 50—500 Гц. Гістэрэзісны электрарухавік маюць добрыя эксплуатацыйныя характарыстыкі, надзейныя, даўгавечныя, бясшумныя, здольныя працаваць з рознай частатой вярчэння. Выкарыстоўваюцца ў маламагутных электрычных прыводах і ў сістэмах аўтам. кіравання.
т. 5, с. 277
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
збянтэ́жыцца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; зак.
Прыйсці ў замяшанне; разгубіцца, атарапець. Лабановіч трохі збянтэжыўся. Само слова «Ядвіся» балюча адгукнулася ў сэрцы, і назіральны Турсевіч гэта заўважыў. Колас. Каваль, убачыўшы гэтага чалавека ля жорнаў, спачатку на момант збянтэжыўся, збялеў і закалаціўся. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зні́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Разм. Падаючая зорка. Недзе далёка ўперадзе прамільгнула знічка, праз некаторы час упала другая. Васілёнак. У небе дзесь далёка Над лесам тым у момант вока Мігнецца стужка агнявая — То знічка згасне залатая. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кур’е́рскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да кур’ера. Кур’ерскія абавязкі. // у знач. наз. кур’е́рскі, ‑ага, м. Тое, што і кур’ерскі поезд. У гэты момант лютым змеем Ляціць кур’ерскі. Задрыжалі Усе шыбы ў вокнах на вакзале. Колас.
•••
Кур’ерскі поезд гл. поезд.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)