Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зага́та, ‑ы, М ‑гаце, ж.
Абл. Гаць, запруда. Радасна білася сэрца ад таго, што знайшоўся зусім магчымы ратунак. Раскапаць у многіх месцах раўчук уздоўж участка, зрабіць на ім загаты... Сабраную такім чынам ваду пусціць .. на лянок.Кулакоўскі.Вялікія, моцныя зубы бабра.. заядла і ўпарта скобляць альховы камель, пакуль не ляжа на ваду яшчэ адна зялёная загата.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вывесці з раўнавагі, не даючы спакою; змучыць, дапячы. Холад даняў. □ Бо кожны выслужыцца хоча: Адно гаворыць табе ў вочы, Але другое ў мыслях мае, І ўжо здарэння не мінае На чым хоць-небудзь зло спагнаць, Як мае быць цябе даняць.Колас.Як дайме ліха, прарэжуцца зубы.З нар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
таба́ка, ‑і, ДМ ‑бацы, ж.
1. Парашкападобны тытунь для нюхання.
2.Разм. Тое, што і тытунь. Гаўрыла пажадаў аддыхнуць. Выняў капшук, набіў піпку табакаю і ўзяў яе ў зубы.Гарэцкі.Дзямян развёў рукамі .. і выцягнуў з кішэні капшук з табакай.Пестрак.
3. Травяністая дэкаратыўная расліна сямейства паслёнавых з пахучымі кветкамі.
•••
Ні за нюх (панюх, панюшку) табакігл. нюх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шыпу́чы, ‑ая, ‑ае.
Які ўтварае шыпенне. Шыпучая змяя. □ А ў полі пастухі палілі бульбоўнік і пырнік і, калі асядала магутнае, шыпучае полымя, пяклі ў прыску салодкую духавітую бульбу.Брыль.Як гаварыў [мужчына], дык праз зубы ішоў у яго шыпучы свіст.Чорны.// Які шыпіць ад выдзялення вуглякіслага газу (пра напіткі). Я выпіў шыпучай вады, уголас падбадзёрыў сябе: — Нічога, перажывём...Пінчук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
-то, часціцавылучальная.
Ужываецца ў сказах пры вылучэнні, падкрэсліванні слова, да якога адносіцца. [Жданаў:] — Так-то яно так, але трэба нешта і нам рабіць.Гурскі.Брат-то ты мой, але еш хлеб свой.Машара.[Астап:] — А не дай жа ты ліха, зусім забыўся. Дзяўчына здарожылася, дзяўчына калі-то мела ў роце, а тут зубы загаварваю, даруй мне старому...Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)