in the very same place — дакла́дна на тым са́мым ме́сцы
2.
adj.
1) то́й са́мы
The very people who used to love her now hate her — Ты́я са́мыя лю́дзі, што не́калі яе́ любі́лі, цяпе́р ненавідзяць яе́
2) сам, са́мы
The very thought of blood makes her sick — Ад само́е ду́мкі пра кроў ёй ро́біцца бла́га
He was caught in the very act of stealing — Яго́ злаві́лі на са́мым учы́нку крадзяжу́
3) на́ват
The very look betrayed him — На́ват яго́ны вы́гляд выдава́ў яго́
4) якра́з то́е
The very thing I need — Якра́з то́е, што мне трэ́ба
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
badly[ˈbædli]adv.(worse, worst)
1. дрэ́нна, ке́пска, бла́га
2. ве́льмі, на́дта;
The building is badly in need of repair. Будынку вельмі патрэбен рамонт;
be badly ill мо́цна хварэ́ць;
She is badly ill. Яна моцна хварэе.
♦ be badly off быць бе́дным;
be badly off for smth. не мець дастатко́ва чаго́-н.;
He is badly off for friends. Яму не хапае сяброў.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
gráusen
vimp
mir graust davór — я барся гэ́тага
ihm graust davór, es graust ihm davór — ён гэ́тага на́дта баі́цца, гэ́та наво́дзіць на яго́ жах
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
вон,
1.прысл. Прэч, на двор. Выгнаць з хаты вон.
2.выкл. Ужываецца ў значэнні загаду выйсці. Вон адсюль! — Вон, каб мае вочы вас не бачылі!..Ракітны.
•••
Вон з вачэй — прэч.
Дух вонзкагогл. дух.
(Хоць) душа вонгл. душа.
З рук вон — а) дрэнны; вельмі дрэнны. Ледзь Морж прыпоўз назад і — плюх! — у мора. Адлежваўся, бядак, нямала дзён. Каханне атрымалася — з рук вон.Корбан; б) вельмі, надта. Абстаноўка, шчыра кажучы, з рук вон дрэнная.Дзенісевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дра́ны, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад драць.
2.узнач.прым. Разадраны на кавалкі. [Шпалеры] звісаюць дзе-нідзе дранымі шматкамі.М. Стральцоў.
3.узнач.прым. Зношаны да дзірак, падраны. Дранае адзенне. □ Возчык — стараваты напалоханы дзядзька ў драным кажуху — боязна прыткнуўся ў перадку.Быкаў.
4.узнач.прым. Здробнены на тарцы. Курловіч еў .. [бліны] з лоем і хваліў за смак, прызнаваўся, што надта любіць увосень бліны з дранай неляжалай бульбы і пшанічнай мукі.Дуброўскі./ Пра стравы. Драныя аладкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спапялі́ць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.
1. Спаліць датла, ператварыць у попел. Хадзіў агонь на двор з двара, Жалобна ветры вылі. Славуты домік песняра Фашысты спапялілі.А. Александровіч.Усё пярун тут спапяліў. Тут балявала смерць па-царску.Дайнека./уперан.ужыв.Вочы .. [Сёмкі] гатовы, здаецца, спапяліць усё перад сабой.Лынькоў.
2.перан. Растраціць у барацьбе з чым‑н. (жыццё, сілы і пад.). А ці не надта замнога для лёсу аднаго пакалення каханняў, надзей, запаветных імкненняў спапяліў ваенны пажар?Лукша.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
далёкі, -ая, -ае.
1. Які знаходзіцца, адбываецца на вялікай адлегласці або які мае вялікую працягласць.
Далёкая планета.
Д. стрэл.
Далёкая дарога.
На далёкіх подступах (таксама перан.). Далёкая старонка без ветру сушыць (прыказка).
2. Аддзелены ад сучаснага вялікім прамежкам часу.
Далёкае мінулае.
3. Які не мае блізкіх кроўных сувязей.
Д. родзіч.
4.перан. Які мае мала агульнага з кім-, чым-н.
Мы з ім далёкія людзі.
Д. ад навукі чалавек.
5.ад чаго. Які не мае намеру рабіць што-н., думаць пра што-н.
Я д. ад думкі абражаць вас.
6. (толькі з адмоўем). Разумны, кемлівы (разм.).
Дзяўчына не надта далёкая.
|| наз.далёкасць, -і, ж. (да 1—3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ро́ўны, -ая, -ае.
1. Гладкі, прамы, які не мае ўзвышэнняў, патаўшчэнняў, выгібаў.
Роўная мясцовасць.
Дарога ідзе роўна (прысл.). Роўнае вудзільна.
2. Аднолькавы, надта падобны, такі ж (па велічыні, значэнні, якасці).
Роўныя сілы.
На роўных пачатках.
Быць роўным каму-н. Гаварыць як з роўным (наз.). Як роўныя (на роўных правах, падставах, у роўных адносінах).
3. Раўнамерны, спакойны.
Р. пульс.
Роўна (прысл.) дыхаць.
Р. голас.
4. Пастаянна аднолькавы і спакойны, ураўнаважаны.
Роўнае жыццё.
Р. характар.
5. Цалкам аднолькавы па велічыні.
Роўныя долі.
6. Які знаходзіцца на адной лініі з кім-, чым-н. (па вышыні, глыбіні і пад.).
Кукуруза вырасла роўная з чалавекам.
○
Роўны лік — лік круглымі лічбамі, без дробаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Бузава́ць ’біць, лупцаваць’ (Бяльк.), буза́ніць ’біць’. Рус.бузова́ть ’тс’, укр.бузува́ти ’тс’; ’рабіць вымову’. Запазычанне з польск.buzować ’тс’ (параўн. і buza ’лаянка, вымова’). Рыхардт, Poln., 38; Кюнэ, Poln., 47; Шанскі, 1, Б, 216. Польскае слова ўзята з італ.far buzzo ’злавацца’ (Брукнер, 51). Вельмі няпэўная сувязь усёй групы слоў з бузіна́ і да т. п., як і сувязь (Мацэнаўэр, Cizí sl., 127) з літ.baũsti ’прымушаць, караць’ (Фасмер, 1, 233; яшчэ Шанскі, там жа). Надта няпэўным з’яўляецца вывядзенне ўсх.-слав. (укр.) слоў прама з італ. мовы (так Рудніцкі, 241). Аб бузава́ць ’пэцкаць і да т. п.’ гл. пад буза́2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Су́мнік ’залатацень, залатая розга, Solidago virgaurea L.’ (маг., мін., Кіс.). Параўн. укр., сму́тник ’вятроўнік, Filipendula hexapetala Gilib.’. Няясна; магчыма, з-за падабенства з вятроўнікам мае тую ж матывацыю, звязаную з даўнімі забабоннымі ўяўленнямі ці практыкамі — вытворнае ад сумны (з сум, гл.), аналагічна да ўкраінскай назвы (гл. смутак), што ўключаецца ў семантычны рад назваў раслін з падобнай матывацыяй: польск. старое tużobnik, чэш.tužebníkславац.túžobník, балг.тъ́жник (гл. туга). Параўн. Махэк, Jména, 101; ЕСУМ, 5, 332. Менш верагодна ад сумна2 ’надта многа’ (гл.), што магло быць звязана са шматлікасцю кветак (“буйная расліна з мяцёлкай жоўтых суквеццяў”, гл. Расл. св., 168) або іх шматпялёсткавасцю.