вандро́ўны, -ая, -ае.
1. Які не мае аселасці, вандруе з месца на месца.
Вандроўныя плямёны.
2. Уласцівы вандроўніку, звязаны з вандраваннем.
Вандроўнае жыццё.
3. Які часта пераходзіць, пераязджае з месца на месца або які працуе не на пастаянным месцы; перасоўны.
В. тэатр.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
буя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак.
1. Бурна расці; пышна красаваць.
Ярына на полі буяла.
Жыццё буяе (перан.).
2. Расці ў націну (пра бульбу, памідоры і пад.), у салому (пра жыта, пшаніцу і інш.), разрастацца на шкоду плоданашэнню.
Памідоры буяюць.
|| наз. буя́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
перастро́іцца², -о́юся, -о́ішся, -о́іцца; зак.
1. Размясціцца па-іншаму, змяніўшы свой строй (у 1 знач.).
Калона хутка перастроілася.
2. Змяніць сваё жыццё, працу і пад.
П. на новы лад (перан.).
|| незак. перастро́йвацца, -аецца.
|| наз. перастрае́нне, -я, н. (да 1 знач.).
П. на маршы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
слі́зкі, -ая, -ае.
1. Гладкі, такі, на якім цяжка ўтрымацца, устаяць або які цяжка ўтрымаць.
С. паркет.
С. грыб.
2. перан. Ненадзейны, небяспечны, які мае ў сабе нейкую няпэўнасць, двухсэнсавасць.
Слізкую дарогу ты выбраў у жыццё.
Слізкая тэма.
3. Пакрыты сліззю.
Слізкія лісточкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
спарадзі́ць, -раджу́, -ро́дзіш, -ро́дзіць; -ро́джаны; зак.
1. каго (што). Нарадзіць, даць жыццё каму-н.
С. сына.
2. перан., каго-што. З’явіцца прычынай узнікнення чаго-н., стаць крыніцай чаго-н.
Замоўчванне фактаў спарадзіла чуткі.
|| незак. спараджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. спараджэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
упрыго́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак., каго-што чым.
Надаць каму-, чаму-н. прыгожы выгляд, зрабіць прыгажэйшым, ярчэйшым.
У. сукенку вышыўкай.
У. жыццё каму-н. (перан.).
|| незак. упрыго́жваць, -аю, -аеш, -ае; наз. упрыго́жванне, -я, н.
|| наз. упрыгажэ́нне, -я, н. і упрыго́жанне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
усталява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны; зак., што.
1. Паставіўшы, змясціўшы куды-н., устанавіць належным чынам.
У. станок.
2. Зрабіць устойлівым, надзейным; прывесці ў пэўны парадак.
У. уладу.
У. жыццё.
|| незак. усталёўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. усталёўванне, -я, н.
|| наз. усталява́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бу́дзень м
1. Wóchentag m -(e)s, -e, Wérktag m;
2. перан (штодзённае жыццё) Álltag m
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
cholerny
cholern|y
пракляты; халерны;
~e życie — праклятае жыццё
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
жыццесцвярджа́льны, ‑ая, ‑ае.
Прасякнуты бадзёрасцю, аптымістычнымі адносінамі да жыцця. Жыццесцвярджальныя ідэі. // Здольнасць ствараць, перабудоўваць жыццё. Жыццесцвярджальная сіла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)