представи́тельный

1. прадстаўні́чы; (парламентарный) парламента́рны;

представи́тельное собра́ние прадстаўні́чы сход;

представи́тельный о́браз правле́ния полит. парламента́рны спо́саб (лад) праўле́ння;

2. (о внешности) пава́жны; (осанистый) самаві́ты;

представи́тельный челове́к пава́жны (самаві́ты) чалаве́к;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тёртый

1. прич. цёрты; шарава́ны;

2. прич. цёрты; дра́ны; дзёрты; см. тере́ть 1, 2;

3. прил. цёрты;

тёртые кра́ски цёртыя фа́рбы;

тёртый кала́ч цёрты кала́ч, быва́лы чалаве́к; прайдзісве́т.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цвяро́зы

1. (не п’яны) nüchtern;

2. перан. (разважлівы) nüchtern, vernünftig; schlich (дзелавы);

мець цвяро́зы по́гляд gesnde nsichten hben;

цвяро́зы чалаве́к ein nüchterner Mensch;

цвяро́зая галава́ ein klrer Kopf

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

прынцыпо́ва прысл., прынцыпо́вы grndsätzlich, prinzipi¦ll; prinzpi¦enfest, prinzpi¦entreu;

прынцыпо́вае пыта́нне ine grndsätzliche [prinzipi¦lle] Frge, Prinzpi¦enfrage f -, -n;

прынцыпо́вая пазі́цыя ein prinzpi¦enfester Stndpunkt;

прынцыпо́вы чалаве́к ein prinzpi¦enfester [prinzpi¦entreuer] Mensch, Mensch mit Grndsätzen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ану́ча ж.

1. (кавалак тканіны) Lppen m -s, -;

2. (старое адзенне) Lmpen pl;

3. (для ног) Fßlappen m -s, -;

4. разм. (бесхарактарны чалавек) Wschlappen m -s, -; Jmmerlappen m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

вёрткі wndig; gewndt; geschckt (лоўкі); gereben (бывалы); alglatt (слізкі);

ён чалаве́к вёрткі er ist ein geschckter Mensch, er ist ein gerebener Kerl; er ist glatt wie ein Aаl

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Ба́йбас ’бялізны чалавек, гультай’ (Касп.), байбо́с ’бялізны, нязграбны мужчына’ (Нас.), ба́йбус ’бялізны, нязграбны чалавек, гультай’ (Шат., Гарэц., Янк. БП, Др.-Падб., Бяльк., Сцяц.), ’дурань’ (Сцяц.). Рус. ба́йбус, бе́йбус ’лянівы’, бе́йбас ’дурань’, укр. бе́йбас ’дурань, вялікі нехлямяжы чалавек’ (таксама бе́льбас, бе́лбас). Паводле Фасмера, 1, 145, запазычанне (у другой частцы выразу дыял. форма тур. baš ’галава’). Але зыходзячы з укр. паралельных форм бе́льбас, бе́лбас, можна думаць і пра сувязь з рус. балбе́с (да гэтага гл. Фасмер, 1, 114): параўн. змену ва ўкр. дыялектах: лʼй.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

«ЗА́ЯЦ»,

«Заёнец», бел. нар. танец. Муз. памер 24. Тэмп жвавы. Бытуе пераважна на Бел. Палессі. Паводле запісаў М.Федароўскага, на Гродзеншчыне «З.» танцавалі ўдваіх. Танцоры спрытна перабіралі нагамі над пакладзенымі накрыж паленамі, стараючыся не зачапіць іх. Танец суправаджаўся прыпеўкамі. На Гомельшчыне ў падобных варыянтах «З.» чаргуюцца павольныя і хуткія часткі ў суправаджэнні прыпевак. Часта танец выконвае адзін чалавек.

Літ.:

Алексютович Л.К. Белорусские народные танцы, хороводы, игры. Мн., 1978. С. 69.

т. 7, с. 26

т. 7, с. 27

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ЗІНДЖА́НТРАП

(ад Зіндж — стараж.-араб. назва Усх. Афрыкі + грэч. anthrōpos чалавек),

выкапнёвы прымат (гл. Прыматы), рэшткі якога (чэрап без ніжняй сківіцы) знойдзены англ. археолагам Л.Лікі ў цясніне Олдувай (Танзанія) у 1959. Чэрап З. масіўны, з магутным тварам, зубы буйныя, але іклы не выступаюць над астатнімі зубамі. Аб’ём мозга каля 530 см3. Асаблівасці будовы чэрапа сведчаць, што З. хадзіў на дзвюх нагах. Існаваў 1750 тыс. гадоў назад. З. лічаць прадстаўніком аднаго з відаў аўстралапітэкаў.

т. 7, с. 71

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БАБА́НАВА Марыя Іванаўна

(11.11.1900, Масква — 4.4.1983),

руская актрыса. Нар. арт. СССР (1954). Сцэн. дзейнасць пачала ў 1920 у Т-ры РСФСР 1-м (пазней Т-р імя У.Меерхольда). У 1927—80 у Маскоўскім т-ры імя У.Маякоўскага. Лірычная актрыса, майстар тонкага псіхал. малюнка ролі: Паліна («Даходнае месца» А.Астроўскага), Гога («Чалавек з партфелем» А.Файко), Джульета («Рамэо і Джульета» У.Шэкспіра), Дзіяна («Сабака на сене» Лопэ дэ Вэгі), Таня («Таня» А.Арбузава). Дзярж. прэмія СССР 1941.

т. 2, с. 178

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)