nauczać
незак. kogo czego навучаць, вучыць каго чаму
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
identyczny
z kim/czym ідэнтычны, тоесны каму/чаму
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
zapoczątkować
зак. co пачаць што, пакласці пачатак чаму
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
◎ Няўчо́м (не въ чомъ) ’ах як; вось чаму; вось табе (і)’ (Нас.), ’нездарма’ (Барцоўскі, Шляхціц Завальня), неўчом ’нездарма, то-та ж’ (ТС), параўн. польск. niewczym, niewczymci ’тс’. Першаснае спалучэнне, раскрытае Насовічам, што было заменена пазней спалучэннем у нечым (гл. нешта), польск. w nieczym ’у чымсьці’, далей ’не ўпустую’, ’нездарма’ (Брукнер, 362). Карскі (2–3, 453) цытуе народныя песні з формамі учом: учом ты ни цвила? у чом замуж ни ишла?, якія дэманструюць першаснае спалучэнне; у тым жа значэнні ’чаму’, гл. чом: чом ты, каваль, ни куеш (там жа). Параўн. няўком.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
процістая́ць, -таю́, -таі́ш, -таі́ць; -таі́м, -таіце́, -тая́ць; -то́й; незак., каму-чаму (кніжн.).
1. Супраціўляцца дзеянню чаго-н., захоўваючы ўстойлівае становішча.
П. ветру.
П. чыйму-н. націску (перан.).
2. Быць проціпастаўленым, адрознівацца па сутнасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ры́зыка, -і, ДМ -зыцы, ж.
1. Магчымая небяспека, пагроза чаму-н.
Ісці на рызыку.
Без усякай рызыкі.
2. Дзеянне наўдачу з надзеяй на шчаслівы канец.
На сваю рызыку дзейнічаць (на сваю адказнасць).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ула́снасць, -і, ж.
1. Маёмасць, якая належыць каму-н.
Дзяржаўная ў.
2. Прыналежнасць каго-, чаго-н. каму-, чаму-н. з правам распараджэння.
Прыватная ў. на зямлю.
Набыць што-н. ва ў.
Права ўласнасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
цані́ць, цаню́, цэ́ніш, цэ́ніць; цэ́нены; незак., каго-што.
1. Вызначаць грашовы кошт каму-, чаму-н.; назначаць цану.
Ц. тавар.
2. Прызнаваць важнасць, каштоўнасць, значэнне каго-, чаго-н.
Ц. духоўныя якасці чалавека.
Ц. дружбу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
што-не́будзь, чаго-не́будзь, чаму-не́будзь, займ. неазнач.
Які-н. прадмет (з’ява, рэч) або усё роўна які прадмет (з’ява, рэч).
Кожны раз што-н. прывозіць.
Дай чаго-небудзь з’есці.
Раскажы што-н. цікавае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
why
[hwaɪ]
1.
adv.
1) чаму; чаго́
Why did you do it? — чаму́ ты гэ́та зрабі́ў?
Why are you crying? — чаго́ ты пла́чаш?
2) чаму́, дзе́ля чаго́
That is the reason why he failed — Гэ́та — прычы́на, чаму́ ён пацярпе́ў няўда́чу
2.
n.
прычы́на, падста́ва f.
She tried to find out the whys and wherefores of his behavior — Яна́ стара́лася раскры́ць прычы́ны й мэ́ты яго́ных паво́дзінаў
3.
interj.
выка́звае зьдзіўле́ньне, сумне́ў
Why! it’s all gone! — Што ж гэ́та! Ужо́ ўсё пайшло́!
Why not? — чаму ж не?
•
- that is why
- the whys of it
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)