1.што, чаго і без дап. Адлічыць, выдзеліць пэўную частку чаго‑н. усім, многім або на ўсё, многае. Паадлічваць грошы на пакупкі. Паадлічваць усім па пяць рублёў.
2.каго. Павыключаць усіх, многіх. Паадлічваць непаспяваючых з інстытута.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падвучы́цца, ‑вучуся, ‑вучышся, ‑вучыцца; зак.
Разм. Павучыцца дадаткова; павысіць сваю кваліфікацыю. Падвучыцца англійскай мове. □ Правучыўшы пяць гадоў дзяцей у Ясенеўцы, захацеў я і сам падвучыцца.Васілевіч.[Сцяпан:] — Узялі мяне ў дзіцячы дом, падвучыўся я там, а потым і мара мая збылася — стаў трактарыстам.Бяганская.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пажані́цца, ‑жанюся, ‑жэнішся, ‑жаніцца; зак., зкім і без дап.
1. Уступіць у шлюб (пра мужчыну і жанчыну). Пяць год таму назад сышліся.. [Ірына і Ігнась], пажаніліся.Лынькоў.
2.(1і2ас.неўжыв.). Ажаніцца — пра ўсіх, многіх. Большыя сыны Рамана пажаніліся і пааддзельваліся.Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пято́к, ‑тка, м.
Разм. Колькасць, роўная пяці; пяць аднолькавых прадметаў. Вечарам, пакідаючы поле, я загортваў з пяток бульбін у мяшок і нёс іх у вёску — малому Генрыху.Ракітны.Праз якіх хвілін пяток вартавы асцярожна падсунуў .. [Васілю Іванавічу] пад галаву нечую ватоўку, прыкрыў шынялём.Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сто́ўпіць, ‑плю, ‑піш, ‑піць; зак., каго-што.
1. Сабраць у гурт. Стоўпіць кароў каля сажалкі.
2.Абл. Умясціць, утоўпіць. Хлопцы занеслі проста ў залу пяць мяшкоў арэхаў. Іх, шчыра кажучы, можна было стоўпіць і ў тры, але ж калі больш — неяк салідней.Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гара́ны Невялікія горкі, узгоркі (Віц.Рам. Мат.).
□ ва ўр. Горы (пяць узгоркаў) па абодва бакі ўзгоркавага масіву знаходзяцца вёскі, кожная з назвай Гараны або Горкі (Віц.Рам. Мат., 116), в. Новыя Гараны Пол.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
per capita
[pərˈkæpətə]
на чалаве́ка, на асо́бу
$40 for eight men is $5 per capita — Со́рак даля́раў на васьмёх чалаве́к — гэ́та пяць даляраў на чалаве́ка
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
pięcioro
pięcior|o
зборн. пяцёра;
z ~giem dzieci — з пяцярымі дзецьмі;
w ~o — а) упяцёх;
на пяць частак
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Тылылы́ — пра балбатню: пыча́лі ны пяць часоў тылылы́… (мсцісл., Нар. лекс.), звычайна ў спалучэнні біць тылылы́ ‘гультаяваць, займацца нявартаснымі справамі’ (Янк. БФ, Сержп. Прык.). Параўн. укр.тили‑ли́, тілі‑лі́ — позняе гукаперайманне з частковай рэдуплікацыяй (Смаль-Стоцкі, Приміт., 59). Звычайна ў музычных прыпевах; рус.дыял.талалы́‑балалы́ і пад. (Фасмер, 4, 14; ЕСУМ, 5, 507). Гл. талала, тылі-тылі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пасо́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. пасох, ‑ла; зак.
1. Зрабіцца, стаць сухім, страціўшы вільгаць; высахнуць. Бялізна пасохла. □ — Снедай, — сказала .. [Вілю] маці, — а то аладкі ў печы зусім пасохнуць.Чарнышэвіч.Дзе ўшчэнт пасохла Зямля без жывых расін, Засмягла і стала [в]охрай Лісце лясных раслін.Калачынскі.Усцяж вады лужок быў стаптаны скацінай, людзьмі, птушкамі, пабурэў за лета, пасох.Карамазаў.// Перасохнуць (пра вусны). Твар рэдактара быў памяты, пад вокам сіняк, губы пасохлі.Гурскі.// Выпарыцца, знікнуць (пра вадкасць). Лужыны пасохлі. □ Ён [амерыканскі салдат] цешыцца! Кладзе свой брудны след На той зямлі, дзе не пасохла кроў яшчэ.Панчанка.
2. Звянуць, засохнуць ад неспрыяльных умоў — пра ўсё, многае. Дваццаць пяць дзён дажджу не было, Дваццаць пяць дзён не было расы, Дваццаць пяць дзён панаваў спалох: Жыта пасохла, згарэлі аўсы.Хведаровіч.Навалам ляжала вялікае каменне. Яго панакідана так густа, што багата якія дрэўцы, заціснутыя паміж імі, пасохлі.М. Стральцоў.
3.Разм. Схуднець — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае.
4. Сохнуць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)