руцавіе́ціс

(латыш. rucavietis, ад Rucavi = назва паселішча ў Латвіі)

латышскі народны парны танец.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ludowy

ludow|y

1. народны;

pieśni ~e — народныя песні;

wyroby ~e — вырабы народных майстроў;

przemysł ~y — народны промысел;

twórczość ~a — народная творчасць;

sztuka ~a — народнае мастацтва;

2. вясковы; сялянскі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Тарантэ́ла ’італьянскі народны танец, а таксама музыка да гэтага танца’ (ТСБМ). Культурнае запазычанне, магчыма, праз польск. tarantela ’неапалітанец танец’ з італ. tarantella ’тс’, утворанага ад назвы паўднёваітальянскага горада Taranto < лац. Tarentum, дзе ўзнік гэты танец (ЕСУМ, 5, 519; Голуб-Ліер, 477).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

суддзя́, -і́, мн. су́ддзі і (з ліч. 2, 3, 4) суддзі́, -я́ў, м.

1. Службовая асоба ў органах суда, якая выносіць прыгавор па судовай справе.

Народны с.

2. Чалавек, які судзіць (у 1 знач.).

Я табе не с.

3. У спорце: той, хто судзіць якое-н. спаборніцтва, гульню.

С. міжнароднай катэгорыі.

|| прым. судзе́йскі, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дуда́, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Народны духавы музычны інструмент з дзвюх і больш трубак, устаўленых у скураны мяшок або пузыр, які надзімаецца праз трубку; валынка. Іграць на дудзе. □ Без музыкі, без дуды ходзяць ногі не туды. З нар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэатралізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.

Прыстасаваць (прыстасоўваць) для тэатра, для паказу ў тэатры. Тэатралізаваць раман. □ Ігнат Буйніцкі з яго Першай Беларускай групай пачынае вывучаць, прапагандаваць народны танец, аднак амаль не апрацоўвае яго і не тэатралізуе. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Батле́йка (БРС, Др.-Падб.), рус. дыял. (зах.) бетле́йка. Паводле Фасмера, 1, 162, з польск. betlejka ’тс’ (а гэта ад мясцовай назвы Bethlehem, гл. Брукнер, 22). Да гісторыі бел. батлейкі гл. Г. І. Барышаў, А. К. Саннікаў, Беларускі народны тэатр батлейка, Мінск, 1962.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трупе́льня ‘морг’ (слуц., Нар. словатв.). Да труп (гл.). Утварэнне з суф. ‑ельн‑я са значэннем памяшкання (Сцяцко, Афікс, наз., 53), магчыма, народны эквівалент запазычанню трупярня (гл.). Параўн. рус. смал. трупе́льня ‘хата, дзе ставяць труну з нябожчыкам’ (1914 г., СРНГ), мертве́цкая, пако́йніцкая ‘тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

базу́на

(польск. bazuna, ад ням. Pasaune)

кашубскі народны музычны інструмент у выглядзе доўгай трубы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

клумпако́іс

(літ. klumpakojis, ад klumpe = драўляны абутак + kója = нага)

старадаўні літоўскі народны парны танец.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)