наро́дны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
наро́дны |
наро́дная |
наро́днае |
наро́дныя |
| Р. |
наро́днага |
наро́днай наро́днае |
наро́днага |
наро́дных |
| Д. |
наро́днаму |
наро́днай |
наро́днаму |
наро́дным |
| В. |
наро́дны (неадуш.) наро́днага (адуш.) |
наро́дную |
наро́днае |
наро́дныя (неадуш.) наро́дных (адуш.) |
| Т. |
наро́дным |
наро́днай наро́днаю |
наро́дным |
наро́днымі |
| М. |
наро́дным |
наро́днай |
наро́дным |
наро́дных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наро́дны, -ая, -ае.
1. гл. народ.
2. Які належыць усяму народу, дзяржаўны.
Народная гаспадарка
3. Цесна звязаны з народам, уласцівы духу народа, яго культуры, светапогляду.
Народная паэзія.
4. У складзе некаторых назваў устаноў, арганізацый, пасад.
Н. суд.
Н. кантроль.
5. У складзе ганаровых званняў якія надаюцца дзеячам культуры.
Н. паэт. Н. мастак.
|| наз. наро́днасць, -і, ж. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наро́дны в разн. знач. наро́дный;
~ныя ма́сы — наро́дные ма́ссы;
~ная гаспада́рка — наро́дное хозя́йство;
~ныя пе́сні — наро́дные пе́сни;
н. суд — наро́дный суд;
н. фронт — наро́дный фронт;
н. наста́ўнік — наро́дный учи́тель;
~ная медыцы́на — наро́дная медици́на;
н. ўніверсітэ́т — наро́дный университе́т;
~ная будо́ўля — наро́дная стро́йка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наро́дны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да народа (у 1–3 знач.), створаны народам. Народныя песні. Народная мудрасць. Народная творчасць. Краіны народнай дэмакратыі. □ Атрад быў часткай вялікай народнай сям’і. Брыль.
2. Які належыць дзяржаве, усяму народу. Народны набытак. □ Больш увагі рабоце заводаў павінны ўдзяляць мясцовыя Саветы. Гэтага настойліва патрабуюць інтарэсы народнай гаспадаркі. «Звязда».
3. Цесна звязаны з народам, уласцівы духу народа, яго культуры, светапогляду. Савецкая літаратура — народная літаратура. // У складзе некаторых назваў устаноў, арганізацыі службовых асоб. Народная міліцыя. Народны дэпутат. Народны засядацель. Народная дружына. // У складзе ганаровых званняў, якія падаюцца дзеячам культуры. Народны артыст рэспублікі. Народны пісьменнік. Народны мастак.
4. У дарэвалюцыйнай Расіі — створаны спецыяльна для ніжэйшых слаёў грамадства. Народныя школы. Народныя сталовыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наро́д, -а і -у, мн. -ы, -аў, м.
1. -а. Усё насельніцтва пэўнай дзяржавы, жыхары краіны.
Н.
Беларусі.
2. -а. Працоўная маса насельніцтва той ці іншай краіны.
Працоўны н.
Выхадцы з народа.
3. -а. Розныя формы гістарычных супольнасцей (племя, народнасць, нацыя).
Беларускі н.
4. -у, толькі адз. Людзі.
На мітынг прыйшло многа народу.
|| прым. наро́дны, -ая, -ае.
Народная творчасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ву́сна-наро́дны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
ву́сна-наро́дны |
ву́сна-наро́дная |
ву́сна-наро́днае |
ву́сна-наро́дныя |
| Р. |
ву́сна-наро́днага |
ву́сна-наро́днай ву́сна-наро́днае |
ву́сна-наро́днага |
ву́сна-наро́дных |
| Д. |
ву́сна-наро́днаму |
ву́сна-наро́днай |
ву́сна-наро́днаму |
ву́сна-наро́дным |
| В. |
ву́сна-наро́дны (неадуш.) ву́сна-наро́днага (адуш.) |
ву́сна-наро́дную |
ву́сна-наро́днае |
ву́сна-наро́дныя (неадуш.) ву́сна-наро́дных (адуш.) |
| Т. |
ву́сна-наро́дным |
ву́сна-наро́днай ву́сна-наро́днаю |
ву́сна-наро́дным |
ву́сна-наро́днымі |
| М. |
ву́сна-наро́дным |
ву́сна-наро́днай |
ву́сна-наро́дным |
ву́сна-наро́дных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
хрысція́нска-наро́дны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
хрысція́нска-наро́дны |
хрысція́нска-наро́дная |
хрысція́нска-наро́днае |
хрысція́нска-наро́дныя |
| Р. |
хрысція́нска-наро́днага |
хрысція́нска-наро́днай хрысція́нска-наро́днае |
хрысція́нска-наро́днага |
хрысція́нска-наро́дных |
| Д. |
хрысція́нска-наро́днаму |
хрысція́нска-наро́днай |
хрысція́нска-наро́днаму |
хрысція́нска-наро́дным |
| В. |
хрысція́нска-наро́дны (неадуш.) хрысція́нска-наро́днага (адуш.) |
хрысція́нска-наро́дную |
хрысція́нска-наро́днае |
хрысція́нска-наро́дныя (неадуш.) хрысція́нска-наро́дных (адуш.) |
| Т. |
хрысція́нска-наро́дным |
хрысція́нска-наро́днай хрысція́нска-наро́днаю |
хрысція́нска-наро́дным |
хрысція́нска-наро́днымі |
| М. |
хрысція́нска-наро́дным |
хрысція́нска-наро́днай |
хрысція́нска-наро́дным |
хрысція́нска-наро́дных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
хо́та
‘іспанскі народны танец’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
хо́та |
| Р. |
хо́ты |
| Д. |
хо́це |
| В. |
хо́ту |
| Т. |
хо́тай хо́таю |
| М. |
хо́це |
Крыніцы:
nazounik2008,
piskunou2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
наро́дный наро́дны;
наро́дные ма́ссы наро́дныя ма́сы;
наро́дное хозя́йство наро́дная гаспада́рка;
наро́дная респу́блика наро́дная рэспу́бліка;
наро́дный фронт наро́дны фронт;
наро́дный арти́ст наро́дны арты́ст;
наро́дный учи́тель наро́дны наста́ўнік;
наро́дная пе́репись наро́дны пе́рапіс;
наро́дный комисса́р ист. наро́дны каміса́р;
«Наро́дная во́ля» ист. «Наро́дная во́ля».
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уме́лец, -льца, мн. -льцы, -льцаў, м.
Умелы працаўнік, майстар.
Народны ў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)