шанцава́ць, ‑цуе; безас. незак.

Пра ўдачу ў чым‑н. Ёсць людзі, якім шанцуе ў жыцці. Савіцкі. Шанцавала Данілу Сямёнавічу на паляванні. Аношкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

антыпо́ды

(гр. antipodes = літар. размешчаныя нагамі да ног)

1) насельнікі двух дыяметральна процілеглых пунктаў зямнога шара;

2) людзі з процілеглымі поглядамі, густамі, рысамі характару;

3) клеткі, размешчаныя ў процілеглым ад пылкаўваходу канцы зародкавага мяшка пакрытанасенных раслін.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Пакале́нне ’сваякі адной ступені роднасці ў адносінах да агульнага продка; людзі блізкага узросту, якія жывуць у адзін час’ (ТСБМ, Шат.), пакале́нне ’продкі’ (Сл. ПЗБ), поколе́нье ’пакаленне’ (ТС). Рус. поколе́ние, укр. поколі́ння, ст.-рус. поколѣние (XVII ст.), польск. pokolenie, чэш. pokolení, серб.-харв. поколе́ње, славен. pokolȇhje, балг. поколе́ние ’тс’. Да калена (гл.) (Махэк, 468).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

чалядзі́н, ‑а, м.

Гіст.

1. Дваровы чалавек, слуга ў панскім доме. І ўсе дваровыя людзі або чалядзіны і чалядзінкі, як называлі іх паны, і людзі навакольных вёсак і сёлаў разам з Язэпкавымі бацькамі належалі пану, рабілі на пана, дзень і ноч мусілі помніць пра свайго пана. Якімовіч.

2. Той, хто належыць да чэлядзі (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бязву́сы, ‑ая, ‑ае.

1. Без вусоў. Тут [у лагеры] былі людзі розных узростаў: бязвусыя юнакі і такія, як Карп Маеўскі. Шамякін.

2. Безасцюковы. Бязвусая пшаніца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абрадзі́ніцца, ‑ніцца; зак.

Разм. Тое, што і абрадзіцца. А людзі кажуць так: раскідаецца печ зімою — тое самае, што абрадзініцца жонка ў жніва. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напру́жанасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан напружанага. Напружанасць дзеяння. Напружанасць становішча. Сюжэтная напружанасць рамана. □ Людзі працавалі з выключнай напружанасцю — дзень і ноч. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

незабы́ўны, ‑ая, ‑ае.

Такі, што нельга забыць. Велічныя і незабыўныя хвіліны перажывалі людзі. Паслядовіч. На экране адзін за адным праплывалі незабыўныя эпізоды. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панасу́шваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Насушыць, высушыць многа чаго‑н. [Маня:] — Людзі ўжо столькі .. [грыбоў] пананошваюць ды панасушваюць, што не ведаюць, дзе дзець. Палтаран.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папрысыла́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Прымаць усё, многае або ўсіх, многіх. [Няміра:] — Арандаваць зямлю папрыязджалі нетутэйшыя людзі. З .. Польшчы папрысылалі іх. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)