б. ву́галь — голубо́й у́голь; б. аге́ньчык голубо́й огонёк
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бурлі́цьнесов.
1.прям., перен. бурли́ть;
б. вада́ — бурли́т вода́;
б. нато́ўп — бурли́т толпа́;
2.перен. (о полноте жизненных сил) игра́ть;
б. кроў — игра́ет кровь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
zatamować
зак.
1. спыніць; стрымаць;
zatamować krew — спыніць кроў (крывацёк);
zatamować oddech — стаіць дыханне;
2. запрудзіць; загаціць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
bluzgać
bluzga|ć
незак.
1. пырскаць;
krew bluzgać z rany — кроў свішча з раны;
2.разм. лаяцца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
до́нар
(англ. donor, ад лац. donare = дарыць, ахвяраваць)
чалавек, у якога бяруць кроў для пералівання або які-н. орган для перасадкі раненаму, хвораму.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Заю́шна ’заўзята’ (Сл. паўн.-зах.). Параўн. укр.заю́шитися ’станавіцца лютым’, заю́шити ’паліцца (пра кроў)’, польск.zajuszyć ’заліць крывёй, раздражніць, раздражніцца’, ст.-польск.zajuszyć ’раз’юшыцца’, zajuszony ’раз’юшаны’, н.-луж.zajušyś ’запэцкаць гнаявой жыжкай (юшкай)’, чэш.zajíšiti ’развесці юшкай’. Параўн. юшыць ’біць па вушах’ (Нас.). Відаць, зыходным трэба лічыць юшка ’кроў’ < ’жыжка’, ’суп’, вядомае шэрагу слав. моў, а не uxo ’вуха’, дзе звычайна пратэтычнае v‑, а не j‑. Ст.-польск.juszyć ’крывавіць’ добра перадае пераходную семантычную ступень, адкуль і zajuszyć. Паколькі чэш. і серб.-луж. маюць іншую семантычную спецыялізацыю гэтага дзеяслова, можна меркаваць, што бел. і ўкр. словы з польск., прычым адрыў ад грунту вёў да далейшай спецыялізацыі значэння: ’ударыць да крыві’ > ’станавіцца лютым’. На базе дзеяслова *заюшыць утвараўся дзеепрыметнік заюшаны, як і разʼюшаны ад разʼюшыць. Гэты дзеепрыметнік мог потым фанетычна змяніцца ў заюшны ў выніку страты ненаціскнога а, адкуль і прыслоўе. Не выключана і прамое ўтварэнне прыметніка ад дзеяслова. Гл. заюха.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
squeamish
[ˈskwi:mɪʃ]
adj.
1) празьме́рна ўра́жлівы
2) зана́дта перабо́рлівы; скрупулёзны
3) яко́му мо́ташна, мло́сна
He turned squeamish at the sight of blood — Яму́ ста́ла мло́сна, калі́ паба́чыў кроў
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Захля́нуць ’пахудзець’ (Касп.). Рус.варонеж., зах.-бранск., дан.захля́ть ’стаць хваравітым, спакутаваны, укр.захля́нути, захля́ти ’аслабець, пахудзець’, польск.дыял.zachlać ’аслабець ад п’янства’ (параўн. chlać ’піць (гарэлку)’), zachłysnąć się і да т. п., гл. захлынацца. Паколькі хлынуць і хлянуць блізказначныя, звязаныя праз значэнне ’цячы’ («хлянула кроў з носа», Нас.), магчыма, ’аслабець’ не толькі ад п’янства, але і ад крывацёку і г. д. Няясна. Гл. хлянуць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абка́паць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Абліць каплямі якой‑н. вадкасці; зака́паць. Абкапаць стол чарнілам. □ Кроў з пальца запэцкала ўсю далонь і здорава-такі абкапала яго [Стафанковічаву] вопратку.Чорны.
абкапа́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; зак., што.
Ускапаць зямлю вакол чаго‑н.; капаючы, абгарнуць, абкідаць што‑н. чым‑н. Абкапаць яблыню. Абкапаць палатку канаўкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
за́едзь, ‑і, ж., зб.
Крылатыя насякомыя, якія смокчуць кроў (авадні, сляпні, мошкі і інш.). Пякло ўвесь час неміласэрна сонца, у лесе стаяла страшэнная заедзь: авадні, камары і сляпні насіліся роем і гулі, як чмялі.Нікановіч.Каня апанавалі мухі і авадні, і ён, бедны, бараніўся ад заедзі як толькі мог.Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)