эмансіпа́цыя, -і, ж. (кніжн.).
1. Вызваленне ад залежнасці, прыгнёту, нераўнапраўя; адмена якіх-н. абмежаванняў.
2. Грамадскі рух за роўныя правы жанчын з мужчынамі.
|| прым. эмансіпацы́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паўзве́рх.
1. прысл. Вышэй за паверхню чаго-н., над кім-, чым-н.
Глядзець п.
2. прыназ. з Р. Ужыв. з назвамі месца або прадмета, над паверхняй якіх што-н. размяшчаецца, адбываецца, рухаецца.
Вада ішла п. лёду.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
баля́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
1. Тое, што і болька.
2. перан. Недахоп, слабае месца ў дзейнасці, характары, а таксама чалавек з якімі-н. недахопамі, з-за якога бываюць непрыемнасці ў калектыве.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
забра́ць сов.
1. (взять себе, захватить) забра́ть;
з. чужу́ю маёмасць — забра́ть чужо́е иму́щество;
2. (конфисковать) забра́ть, изъя́ть;
3. (увести, унести с собой; арестовать) забра́ть, взять;
забяры́ — яго́ з сабо́й возьми́ его́ с собо́й;
палі́цыя ~ра́ла арганіза́тараў забасто́ўкі — поли́ция забрала́ организа́торов забасто́вки;
4. взять, приня́ть;
з. з рук шкля́нку — взять (приня́ть) из рук стака́н;
5. (уменьшить размеры — о платье) убра́ть;
◊ з. за жыво́е — забра́ть за живо́е;
з. у свае́ ру́кі — взять в свои́ ру́ки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зае́хаць сов.
1. в разн. знач. зае́хать; (попутно, мимоходом — ещё) заверну́ть;
з. за дом — зае́хать за дом;
з. у двор — зае́хать во двор;
з. у глуш — зае́хать в глушь;
з. у роў — зае́хать в кана́ву;
з. да знаёмага — зае́хать (заверну́ть) к знако́мому;
чорт ве́дае куды́ ~хаў са сваі́мі фанта́зіямі — чёрт зна́ет куда́ зае́хал со свои́ми фанта́зиями;
2. разг. груб. зае́хать; съе́здить, звездану́ть;
з. у мо́рду — зае́хать (звездану́ть) в ро́жу;
◊ далёка не зае́дзеш — далеко́ не уе́дешь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́бліснуць сов. показа́ться, заблесте́ть, блесну́ть; (об огне, огнях — ещё) вспы́хнуть, взблесну́ть;
з-за хмар ~нула со́нца — из-за туч показа́лось (заблесте́ло) со́лнце;
~нула по́лымя стрэ́лу — вспы́хнуло (блесну́ло, взблесну́ло) пла́мя вы́стрела
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
завіну́цца I сов., обл. заверну́ться;
з. ў ко́ўдру — заверну́ться в одея́ло
завіну́цца II сов., разг. энерги́чно взя́ться за де́ло
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
skrytobójca
м. забойца з-за вугла (рага); наёмны забойца; кілер
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
zaślubić
зак. kogo ажаніцца з кім; выйсці замуж за каго
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
звярну́цца, звярну́ся, зве́рнешся, зве́рнецца; звярні́ся; зак.
1. З’ездзіць, схадзіць туды і назад.
Вазакі звярнуліся за дзень па тры разы.
2. да чаго. Накіраваць сваю дзейнасць на што-н., узяцца за што-н. або накіраваць паўторна сваю ўвагу на каго-, што-н.
З. да вывучэння старажытных помнікаў.
З. да перапыненай гутаркі.
3. Накіравацца да каго-н. з просьбай, па дапамогу і пад. або адрасавацца да каго-н. з якімі-н. словамі, з прамовай.
З. да ўрача.
З. з прапановай да старшыні.
|| незак. звярта́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (да 2 і 3 знач.), зваро́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 2 і 3 знач.) і зварача́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)