тэрыко́н, ‑а, м.

Конусападобны насып пустой пароды каля шахты. Узлезеш на самае высокае дрэва — і бачыш адны толькі тэрыконы, шахцёрскія пасёлкі, вёскі ў далінах і высокія заводскія трубы па краях небасхілу. Няхай.

[Фр. terri — пародны адвал і conique — канічны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мінера́л ’прыроднае неарганічнае злучэнне (крышталі) — частка зямной кары’ (ТСБМ). З рус. минерал ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 87), у якой праз ням. Mineral (з XVI ст.) або франц. minéral < с.-лац. (aes) minerāle ’руда з шахты’ (Фасмер, 2, 623–624). Роднаснае да мі́на 1 (гл.). Сюды ж палес. мінера́лка ’жоўтая пясчаная глеба’ (Выг. дыс.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ша́хта Яма і магільны пагорачак (Слаўг.). Тое ж ша́хты (Слаўг.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

абва́л, ‑у, м.

1. Падзенне часткі якой‑н. вялікай масы. Абвал шахты. Абвал сцяны.

2. Глыбы камення, зямлі або снежная лавіна, якія абрушыліся з гор. Вятры заміраюць у долах глыбокіх, Абвалы спыняюць патокі ў гарах. Гілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сла́нцавы ​1, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сланцу ​1. Сланцавыя пароды. // Які атрымліваецца з сланцу. Сланцавы бензін. Сланцавы пакост. // Які мае адносіны да здабычы, апрацоўкі і выкарыстання сланцу. Сланцавая прамысловасць. Сланцавыя шахты.

сла́нцавы ​2, ‑ая, ‑ае.

Які з’яўляецца сланцам ​2. Сланцавы лён. Сланцавыя расліны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

inmost

[ˈɪnmoʊst]

adj.

1) найдале́йшы (кане́ц), найглыбе́йшы

to the inmost depth of the mine — у са́мую глыбіню́ ша́хты

2) найглыбе́йшы, са́мы патае́мны (жада́ньне)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ву́сце, ‑я, н.

1. Месца ўпадзення ракі (у мора, возера); участак ніжняга цячэння ракі.

2. Выхадная адтуліна чаго‑н., выхад. Вусце ствала шахты. □ Удвух з Андрэем неслі яны сетку на бераг, трымаючы вусцем угору, і, толькі адышоўшыся далей ад вады, перавярнулі яе кулём на дол. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

брэ́мсберг

(ням. Bremsberg, ад Bremse = тормаз + Berg = гара)

падземная нахільная горная вырабатка з прыстасаваннямі для спуску ў ваганетках або канвеерам карысных выкапняў на размешчаны ніжэй гарызонт шахты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

operator

[ˈɑ:pəreɪtər]

n.

1) апэра́тар -а m.

а) до́ктар хірург

б) кваліфікава́ны рабо́чы, мэха́нік -а m

2) тэлефані́ст, тэлеграфіст, рады́ст -а m.

3) дырэ́ктар фа́брыкі, ша́хты

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

адга́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Разм.

1. Адслужыць, адпрацаваць доўгі час на якой‑н. цяжкай рабоце. Бацька мой у імперыялістычную шэсць гадоў у палоне адгакаў і жывы вярнуўся. Беразняк. З другой паперы бачна, што паспытаў Міхалка і вугальныя шахты. Пад зямелькай адгакаў ён кайлом нешта каля пяці год. «ЛіМ».

2. Адбудаваць. Адгакаць дом.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)