ша́хта

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. ша́хта ша́хты
Р. ша́хты ша́хт
ша́хтаў
Д. ша́хце ша́хтам
В. ша́хту ша́хты
Т. ша́хтай
ша́хтаю		 ша́хтамі
М. ша́хце ша́хтах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

на-гара́, прысл. (спец.).

У шахцёраў: з шахты на паверхню зямлі.

Выдаць вугаль н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тэрыко́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

Конусападобны насып пустой пароды каля шахты.

Салігорскія тэрыконы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зумпф, ‑а, м.

Спец. Яма на дне шахты для сцёку вады.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вуглепад’ёмнік, ‑а, м.

Механізм для пад’ёму вугалю з шахты на паверхню зямлі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рудапад’ёмны, ‑ая, ‑ае.

Які падымае руду з шахты па паверхню зямлі. Рудапад’ёмная машына.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фе́рмавы, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да фермы ​2. Фермавыя мацаванні шахты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ствол (род. ствала́) м., в разн. знач. ствол;

с. дрэ́ва — ствол де́рева;

с. ша́хты — ствол ша́хты;

нерво́вы с. — не́рвный ствол;

с. стрэ́льбы — ствол ружья́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ша́хта, ‑ы, М ‑хце, ж.

1. Сістэма падземных збудаванняў, дзе здабываюцца падземныя выкапні, або месца правядзення якіх‑н. падземных работ. Шахта будаўніцтва метро. □ Сон маладзецкі шахцёрскі Там абрываюць гудкі. З горада Салігорска У шахты ідуць гарнякі. Звонак. // Горнапрамысловае прадпрыемства, якое вядзе падземную здабычу карысных выкапняў. На заводы, шахты, гуты Прыйшла фабрычная вясна. Таўбін.

2. Спец. Вертыкальная падоўжаная поласць у некаторых канструкцыях. Ліфтавыя шахты. Вентыляцыйная шахта.

[Ням. Schacht.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ша́хтавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да шахты (у 1 знач.). У .. [Міхася] падабралася ўжо выдатная брыгада — у гэтым яму шмат дапамог шахтавы калектыў. Лупсякоў.

2. Спец. Аснашчаны шахтай, які мае выгляд шахты (у 2 знач.). Шахтавая печ.

•••

Шахтавы ствол гл. ствол.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)