Разм. Цікуючы тайком, убачыць; падгледзець, высачыць. Аднойчы познім вечарам маці падцікавала Клаву з маладым чалавекам. Стаялі тыя пад ліпамі.. і аб чымсьці гаварылі.Кавалёў.[У кустах лазняку] аж заходзіліся на розныя лады салаўі. Неяк дзед з Сашкам падцікавалі аднаго.Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шпацырава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.
Хадзіць на свежым паветры, адпачываючы; прагульвацца. Часта Паўлюк любіў шпацыраваць вечарамі па цяперашнім Купалаўскім скверыку.Русак.На праспекце ад Камсамольскай да Энгельса шпацыравалі купкі моладзі.Грамовіч.// Хадзіць не спяшаючыся, узад і ўперад. Садовіч і Янкавец шпацыравалі па пакоі і ціха аб чымсьці гутарылі.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
nutty
[ˈnʌti]
adj.
1) з арэ́хамі, арэ́хавы (піро́г)
2) як арэ́х(і)
3) Sl. дзіўны́, дзіва́чны, прыду́ркаваты
4) Sl. паме́шаны на чы́мсьці(у до́брым сэ́нсе), захо́плены, энтузіясты́чны да чаго́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Абдаваць гарачынёй, прыпякаць (пра сонца).
Нясцерпна смаліць сонца.
3.каго-што. Абпальваючы агнём, знішчаць рэштку пуху, шэрсці і пад.
С. свінню.
С. качку.
4.што і без дап. Курыць (разм.).
Цэлы дзень дзед смаліць люльку за люлькай.
|| зак.абсмалі́ць, -смалю́, -сма́ліш, -сма́ліць; -сма́лены (да 1 і 3 знач.) іасмалі́ць, асмалю́, асма́ліш, асма́ліць; асма́лены (да 1 і 3 знач.).
|| наз.смале́нне, -я, н. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шчы́льна, прысл.
1.Прысл.да шчыльны.
2. Вельмі цесна, ушчыльную (прыціснуўшы, далучыўшы адно да другога). Аб чым жа думаў хлопчык? Відаць, аб чымсьці важным і сур’ёзным, бо губы яго былі шчыльна самкнуты.Колас.Купальнік шчыльна абцягваў.. кволыя і пяшчотныя плечы [жанчыны].Караткевіч.// Наглуха, так, каб не было ніякіх прамежкаў, адтулін. Оля шчыльна прыпыніла дзверы і замкнула іх знутры.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узбу́джаны, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад узбудзіць.
2.узнач.прым. Які знаходзіцца ў прыўзнята-нервовым стане; усхваляваны, узрушаны. Ехалі падводы, ішлі ўзбуджаныя мужчыны і гучна аб чымсьці гаварылі.Каліна.Вясёлыя, узбуджаныя пары сядзелі цяпер па розных кутках.Броўка.// Які выражае, выяўляе такі стан. Узбуджаны голас. Узбуджаны твар. □ Я люблю Палявое гарачае лета, Гоман лесу І птушак узбуджаны крык.Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неакрэ́слены, ‑ая, ‑ае.
1. Дакладна нявызначаны, няпэўны. Далёкая і адказная камандзіроўка за тысячы кіламетраў зноў адрывала.. [Карніцкага] ад сям’і на неакрэслены час.Паслядовіч.Асабовая форма 1‑ай асобы множнага ліку абазначае дзеянне вялікай групы, неакрэсленай множнасці, у якую можа ўваходзіць і той, хто гаворыць.Граматыка.
2. Невыразны, няясны. Для [Кузьмы Чорнага] паняцце Радзіма не была чымсьці абстрактным, неакрэсленым, адасобленым ад чалавека.Кудраўцаў.// Які нічога не выяўляе, не выказвае. Неакрэслены жэст.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ *По́перадня, попэродня ’чалавек, які перабівае другіх’ (бяроз., Сл. Брэс.). Назва асобы па схільнасці да адпаведнага дзеяння з экспрэсіяй непахвальнасці уласціва народнай мове. Можа быць утворана з суф. ‑ня ад папярэдзіць / папярэджваць або ад папярэдні, дзе акцэнтаваў значэнне ’быць першым, перад кімсьці’, параўн. поперэдзь, пэперэду ’спераду, паперадзе, першы’ (ТС), укр.поперед ’перад кімсьці, чымсьці’, рус.дыял.попередь (придти) ’першым, напачатку’, попережане ’тыя. хто едуць наперадзе’, польск.poprzednik poprzedca, poprzedzicieІ ’той, хто быў першым, перад кімсьці’, славац.popredku ’спераду’. Гл. перад, пярэдні.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
што́сьці
1.род. чаго́сьці мест.неопр. что́-то, не́что;
ш. ціка́вае — что́-то (не́что) интере́сное;
ён чы́мсьці незадаво́лены — он че́м-то неудовлетворён (недово́лен);
2.нареч. что́-то;
ш. хо́ладна сяго́ння — что́-то хо́лодно сего́дня
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Заса́да ’скрытае месца; спосаб, людзі, што выкарыстоўваюцца для нечаканага нападу’. Рус., укр.заса́да ’тс’, польск.zasada ’аснова, прынцып’, в.-луж.zasada ’аснова’, ’усаджванне за кімсьці, чымсьці’, чэш., славац.zásada ’аснова, прынцып’, ’пастка’, серб.-харв.за̑сада ’прынцып’, балг.заса̀да ’засада’. Ст.-рус.засада ’атрад войска для абароны ці нападу’ (XVI ст.). Бязафіксны назоўнік з тэматычным ‑а ад дзеяслова zasěsti (< za‑sěd‑ti, гл. сядзець) і чаргаваннем галоснага з далейшай спецыялізацыяй значэння: ’месца і людзі, што сядзяць у гэтым месцы для нечаканага нападу’ > ’спосаб такога нападу’. Лядзяева, Вестник МГУ, 1959, 4, 171; Шанскі, 2, З, 61.