зачеса́ть сов.

1. (начать чесать при зуде) пача́ць чу́хаць;

2. (причесать) зачаса́ць, мног. пазачэ́сваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

замыля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., чым.

Заварушыць губамі. Малое паварушылася і старанна замыляла ружовымі вусначкамі. Кулакоўскі. Конь выцягнуў шыю, замыляў губамі і пачаў чухаць старому [гаспадару] спіну. Ляўданскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

scratch​2 [skrætʃ] v.

1. дра́паць, дра́пацца; чу́хаць, чу́хацца

2. скрыпе́ць (пра пяро)

3. чы́ркаць сярні́чкаю

♦

scratch one’s head infml чу́хаць паты́ліцу, заду́мвацца;

scratch my back and I will scratch yours ≅ ла́ска за ла́ску, паслу́га за паслу́гу

scratch along [ˌskrætʃəˈlɒŋ] phr. v. зво́дзіць канцы́ з канца́мі, перабіва́цца

scratch away [ˌskrætʃəˈweɪ] phr. v. выкрэ́сліваць; саскраба́ць

scratch off [ˌskrætʃˈɒf] phr. v. =

scratch awayscratch out [ˌskrætʃˈaʊt] phr. v. =

scratch awayscratch up [ˌskrætʃˈʌp] phr. v. назбіра́ць, назапа́сіць (грошай)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Ачу́хацца ’апомніцца’ (Касп.), ’аправіцца пасля цяжкай хваробы’ (Бір. Дзярж.), ’апрытомнець’ (Шат., КЭС, лаг.), ’абжыцца крыху пасля нягод’ (Юрч. Сін.), рус. очухаться ’апрытомнець, паправіцца, выздаравець’. Да этымалогіі параўн. вычухаць ’перанесці хваробу, недамаганне’ (Шат.), рус. очухать ’адчуць’, учухать, якія разам з чухаць ’адчуваць, нюхаць’ узыходзяць да čuti ’чуць’, параўн. Фасмер, 4, 388; Слаўскі, 1, 108; Махэк₂, 102.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паты́ліца ж анат Geníck n -(e)s, -e; Nácken m -s, -;

чу́хаць паты́ліцу sich an den Kopf fássen, sich die Háare ráufen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

krábbeln

1.

vt казыта́ць, чу́хаць

2.

vi (s) по́ўзаць

3.

vimp

es krábbelt mich hínter dem Ohr — у мяне́ свярбі́ць за ву́хам

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

drapać

drap|ać

незак.

1. скрэбці, драпаць;

pies ~ie do drzwi — сабака драпае дзверы (скрабецца ў дзверы);

2. чухаць;

~ać głowę — чухаць галаву;

3. пяршэць;

~ie w gardle — дзярэ (пяршыць) у горле;

4. крэмзаць;

chce się ściany (ścianę) ~ać! — хоць галавой аб сцяну!

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

дра́паць ​1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.

Скрэбці па якой‑н. паверхні чым‑н. вострым, цвёрдым; рабіць драпіны. Голле хвастала па твары, драпала рукі, чаплялася за кашулю. Хомчанка. [Фрося] пачала ногцямі драпаць леснікоў твар, рваць яго за доўгія вусы. Бядуля. // Разм. Чухаць цела. Маўчала і цямнела прыгожае веснавое неба, і дзядок драпаў свае худыя валасатыя грудзі. Гарэцкі. Каму свярбіць, той драпае. З нар.

дра́паць ​2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. пагард. Паспешліва адступаць, уцякаць. — Немец драпае, даганяць трэба, — адным духам выпаліў танкіст. Якімовіч. Калі ж здаралася наскочыць на лясную варту або на міліцыю, Анатоль драпаў у кусты. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чу́хацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Чухаць, скрэбці сваё цела ці якую‑н. частку яго. Седзячы на ложку, [Маня] доўга сапла, пазяхала ўголас, чухалася, — ніяк не магла прачнуцца. Мележ. Дзядзька Мікалай зноў пачынае драмаць, але хутка ўсхопліваецца — не даюць спакою паразіты, чухаецца, і зноў нікне галавою. Ставер. // перан. Разм. Быць вымушаным ліквідоўваць вынікі якой‑н. дзейнасці. [Аляксандр Дзям’янавіч:] — Работкі лётчыкам хапіла. Фашысты і цяпер яшчэ чухаюцца, мост усё ладзяць. Лынькоў.

2. перан. Разм. Марудна, няўмела, без жадання што‑н. рабіць. [Бог:] — Ды нячыстай рознай твары Па адной вазьмі ты пары, А ўсіх чыстых па сем пар. Ну, не чухайся, а жар! Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Скрэ́бці ‘драпаць’, ‘здзіраць, счышчаць’, ‘чысціць, абчышчаць (гародніну, рыбу)’, ‘чухаць’, ‘стругаць’, ‘трывожыць, непакоіць’. (ТСБМ, Касп., Шат., Сл. ПЗБ, Сцяшк., ЛА, 1, 4), скрэбці́ ‘тс’ (ТС), скрабсці́ (Касп., Варл., Шатал., Сл. ПЗБ, ЛА, 1), скрабці́ (Сл. ПЗБ, ЛА, 1, Др.-Падб.), скрэ́сць (Гарэц., Др.-Падб., Ласт., Юрч.), скрэ́сці (Сл. ПЗБ, ЛА, 1), скрэ́бціся ‘чухацца’ (Жд. 1). Укр. скребти́, рус. скрести́, скресть, славен. škrébati, дзеясловы з інш. ступенню чаргавання гл. на скрабаць. Роднасныя літ. skrebéti ‘шумець, шамацець, шастаць’, skrãbalas ‘бразготка’, ãtskrabas ‘рэшткі’, лат. skrabt ‘скрэбці, скабліць, часаць, драпаць’, skrabstît ‘скрэбці’, с.-н.-ням. schrapen (*skrapôn), ст.-ісл. skrapa ‘драпаць, выкрэсліваць’, англ. scrape ‘скрэбці’, лац. scrobis ‘яма’ (гл. Фасмер 3, 656 з літ-рай; Новое в рус. этим., 210). Сной₁ (636) рэканструюе прасл. *skre(b)ti, якое ўзыходзіць да і.-е. *(s)kerb(h)‑ ‘рэзаць, аддзяляць вострым прадметам’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)