1. Супрацьлеглы рацыянальнаму пазнанню або які пярэчыць яму (кніжн.).
2.
○
Ірацыянальны лік — у матэматыцы: які не можа быць дакладна выражаны ні цэлым, ні дробавым рацыянальным лікам; несуразмерны з адзінкай; проціл. рацыянальны лік.
|| наз.ірацыяна́льнасць, -і, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
калядо́ўшчык, ‑а, м.
Тое, што і каляднік. Мы, малыя, цэлым натоўпам бегалі за калядоўшчыкамі, любаваліся казою, слухалі музыку і песні.Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
це́лость цэ́ласць, -ці ж.;
сохрани́ть в це́лости захава́ць у цэ́ласці;
◊
в це́лости и сохра́нностицэ́лым і спра́ўным.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
in the mass
у цэ́лым, цалко́м, ца́лкам; уво́гуле, без падрабя́знасьцяў
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
гужы́шча, ‑а, н.
Абл. Вяроўка (для звязвання, прывязвання чаго‑н. і пад.), вужышча. [Касцы] ходзяць цэлым натоўпам размерваць сенажаці — з гужышчам ці доўгім сажнем.Каваль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
in súmma
1) у цэ́лым, усё (ра́зам)
2) адны́м сло́вам
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Вілясты ’пакручасты, завілісты, пятляючы’ (КТС). Утвораны ад дзеяслова віля́ць (гл.) і суф. ‑яст‑ы, характарызуецца дзеяннем, абазначаным утвараючай асновай. Рус.вилястый ’нешаткаваная капуста’; ’цэлым качаном’ паходзіць ад вило́й ’звілісты, закруглены’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
патагене́з, ‑у, м.
Спец. Паслядоўнасць узнікнення і развіцця ў арганізме якога‑н. паталагічнага працэсу ці хваробы ў цэлым, а таксама раздзел паталогіі, які вывучае гэты працэс.
[Ад грэч. páthos — хвароба і genesis — паходжанне, нараджэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Glíedmaßen
pl чле́ны, кане́чнасці
mit héilen ~ davónkommen* — заста́цца цэ́лым і непашко́джаным
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
эпізады́чны
(гр. epeisodios = устаўны, дадатковы)
нерэгулярны, несістэматычны, не звязаны з цэлым.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)