1. Агнём або чым-н. гарачым, едкім, пякучым і інш. пашкодзіць скуру; абпаліць, прычыніць боль.
А. руку.
А. крапівой ногі.
2.перан.Уразіць, усхваляваць.
Рэзкае слова апякло сэрца.
|| незак.апяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
агаро́шыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., каго.
Уразіць, здзівіць чым‑н. нечаканым; ашаламіць (у 3 знач.). Агарошыць пытаннем. □ Размова з Рокашам так агарошыла Кушэля, што ён забыўся, чаго сюды прыходзіў.Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абу́х, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
1. Тупая патоўшчаная частка вострай прылады (звычайна сякеры), процілеглая лязу.
Удар абухом.
2.перан. Дурань (лаянк.)
А. верыць аднаму сабе, а ўсіх астатніх падазрае ў нечым.
◊
Падвесці пад абух — загубіць.
Як абухом па галаве — уразіць раптоўнай непрыемнай весткай.
|| памянш.абушо́к, -шка́, мн. -шкі́, -шко́ў, м.
|| прым.абухо́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
frappíeren
vt
1) ура́жваць, ура́зіць, здзіўля́ць, дзіві́ць
2) ахало́джваць [студзі́ць] віно́ ў лёдзе
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ура́жвацьнесов.
1. поража́ть, волнова́ть; потряса́ть; (в слабой степени) впечатля́ть;
2. оскорбля́ть; задева́ть;
1, 2 см.ура́зіць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Праня́ць ’прабраць, пранізаць’, ’моцна падзейнічаць, уразіць’, ’пранесці (аб паносе)’ (ТСБМ), праня́цца ’знервавацца’ (ваўк., Сл. ПЗБ). Прэфіксальны дзеяслоў ад прасл.*ęti, *jьmǫ ’мець, валодаць’ з інфіксам ‑н‑. Гл. іма́ць. Аналагічна ў іншых слав. мовах, параўн. рус.проня́ть, укр.проня́ты і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
oszołomić
зак.
1. ап’яніць; адурманіць;
2. ашаламіць; уразіць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Выклікаць здзіўленне, уразіць незвычайнасцю чаго‑н. Дзеда Талаша і Нупрэя здзівіў Панасаў расказ аб яго вызвалены з астрога.Колас.Каля печы стаяла істота, якая сваім выглядам магла здзівіць кожнага.Чорны.Здзівіў і парадаваў Мікалай Андрэевіч калгаснікаў глыбокім веданнем справы.Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Абра́за (Нас., Бяльк., Яруш., КЭС), укр.образа, польск.obraza < ob‑raza да raziti. Параўн. уразіць, уражліва і г. д. Магчыма, арэальная інавацыя. Не выключана таксама беларускае і ўкраінскае запазычанне з польскай мовы, дзе захавалася першаснае канкрэтнае значэнне (obrażać ’абражаць’ і ’пашкоджваць’). Параўн., аднак, ст.-бел.образити ’паражаць, удараць’ і ’абражаць’ (Нас. Гіст.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
zaskoczyć
зак.
1. захапіць (заспець) знянацку;
2. здзівіць; уразіць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)