баргузі́н, ‑у, м.

Паўночна-ўсходні вецер на Байкале. Плыве параход. За кармой, як і ўчора, Сівы баргузін «пашавельвае» вал. Хведаровіч. Стаю, заглядзеўшыся ўдалеч, адзін, І студзіць гарачы мой твар баргузін. Гаўрусёў.

[Ад назвы ракі Баргузін, якая ўпадае ў возера Байкал.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

mrozić

незак.

1. марозіць;

2. студзіць, астуджаць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

пересту́живать несов.

1. (всё, многое) студзі́ць, асту́джваць; высту́джваць;

2. (остуживать больше, чем нужно) перасту́джваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Прасту́да ’ахаладжэнне арганізма чалавека’, ’хвароба ад ахаладжэння’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), прасту́дзенне ’прастуда’ (ТС). Рус. просту́да ’тс’. Аддзеяслоўны назоўнік ад прастудзіць(цца) < студзіць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

застудзі́ць, ‑студжу, ‑студзіш, ‑студзіць; зак., каго-што.

1. Ахаладзіць, замарозіць. Пабудзьце яшчэ, не ўцякайце з цяпла, Бо ў лесе застудзіце белыя ножкі. Грахоўскі.

2. Тое, што і прастудзіць (у 1 знач.). Застудзіць горла. Застудзіць грудзі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сту́дзька ‘чалавек, які баіцца холаду, мярзляк’ (Нас.), ‘зяблік, берасцянка’ (Байк. і Некр.). Вытворнае ад студзіць з суф. ‑к(а). У апошнім значэнні, відаць, штучнае ўтварэнне, калька рус. зяблик.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

cool​3 [ku:l] v.

1. студзі́ць, ахало́джваць, асту́джваць

2. ахало́джвацца, астыва́ць

♦

cool it! infml асты́нь!

cool down [ˌku:lˈdaʊn] phr. v.

1. супако́йваць; уціхамі́рваць

2. астыва́ць, ахало́джвацца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Сцю́жа ’моцны холад, мароз’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Ласт., Касп., Гарэц.), сту́жа ’тс’ (ТС, Бяльк.), сцю́жа, сці́жа ’тс’ (паст., Сл. ПЗБ). Укр. сту́жа, рус. сту́жа ’тс’. Прасл. *studja да *studъ, гл. студзіць, сцюдзёны.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Стыльцы́ ‘дранікі з алеем’, ‘халодная бульба’ (Касп.). Гл. стульцы ‘тс’; не выключана збліжэнне з стылы ‘халодны, застылы’, гл. Лутавінава (Псковские говоры, Ленинград, 1979, 35–38) хацела б бачыць тут старую варыянтнасць кораня сту‑/сты‑ (гл. студзіць, стыць), захаваную на паўночна-заходняй перыферыі ўсходніх славян.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ахалоджваць, халадзіць, студзіць, астуджваць; зябіць, сцюжыць (абл.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)