стру́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Памянш.-ласк. да струна (у 1, 2 знач.).

•••

Слабая струнка (струна) каго, чыя — найбольш чуллівая, уразлівая рыса, асаблівасць характару, на якія лёгка ўздзейнічаць.

У струнку — прама, навыцяжку, трымаючы рукі на нівах (стаць, стаяць, выцягнуцца).

Хадзіць па струнцы гл. хадзіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цеціва́, -ы́, мн. цяцівы́ і (з ліч. 2, 3, 4) цецівы́, цяціў, ж.

1. Вяроўка, струна, якая сцягвае канцы лука.

2. Туга нацягнутая вяроўка, трос у некаторых механізмах, прыладах (спец.).

Ц. лучковай пілы.

3. Бакавая нахіленая бэлька лесвіцы, у якую ўстаўлены канцы прыступак (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ло́пнуць¹, -ну, -неш, -не; -ні; зак.

1. Даць трэшчыну; трэснуўшы, разламацца, разадрацца, парвацца.

Лопнуў графін.

Лопнула струна.

2. перан. Пацярпець поўную няўдачу, крах (разм.).

Лопнулі надзеі.

◊

Лопнуць са смеху (разм.) — зайсціся моцным смехам.

Цярпенне лопнула (разм.) — няма больш сіл цярпець, вытрымка скончылася.

|| незак. ло́паць, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тужэ́ць несов.

1. натя́гиваться, станови́ться туги́м;

струна́ тужэ́е — струна́ натя́гивается (стано́вится туго́й);

2. (становиться густым, вязким) густе́ть; (спец. — ещё) загуща́ться;

це́ста тужэ́е — те́сто густе́ет;

3. (о земле) подсыха́ть; затвердева́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

парахарда́ліі

(ад пара- + гр. chorde = струна)

участкі храстка, якія ахопліваюць галоўны канец хорды.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

наця́ты, ‑ая, ‑ае.

Абл.

1. Нацягнуты. Жыццё — нацятая струна, Крані яе — і адгукнецца. Хведаровіч.

2. перан. Напружаны. І раптам.. у нацятую цішыню пачынае ўпарта прабівацца тонкі, працяжны, знаёмы нам гул. Вітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хо́рда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Спец.

1. Прамая, якая злучае дзве кропкі крывой лініі.

2. Восевы шкілет у выглядзе пругкага эластычнага цяжа, спінная струна (у некаторых жывёл і ў зародка чалавека).

[Грэч. chordē — струна.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

басо́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да баса. Басовая партыя. Басовая струна. □ — Браціе! — расцяжна гудзе пісар, пачынаючы з самай нізкай басовай ноты, як шэршань у пустым асінавым дупле. Колас.

•••

Басовы ключ гл. ключ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

басо́к, ‑ска, м.

1. Разм. Не вельмі моцны бас. То, бывала, ціўхаў, як малады пеўнік, а то, як па заказу, басок з’явіўся. «Вожык».

2. Струна на шчыпковых музычных інструментах, якая дае нізкі гук.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

туго́й

1. в разн. знач. тугі́;

туга́я пружи́на туга́я спружы́на;

туго́й мяч тугі́ мяч;

туги́е ко́сы тугі́я ко́сы;

туга́я струна́ туга́я струна́;

2. (неподатливый) нячу́лы, непамярко́ўны; (скупой) скупы́;

◊

туго́й на́ ухо тугі́ на ву́ха, недачува́е;

туго́й кошелёк тугі́ кашалёк.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)