падсві́стваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Свістаць у такт, суправаджаючы спевы, ігру і пад. Адзін спявае, другі падсвіствае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

высві́стваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да высвістаць.

2. Свістаць. [Ян:] — Нехта высвіствае на розныя галасы. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ping​2 [pɪŋ] v.

1. свіста́ць

2. comput. пінгава́ць (тэсціраваць IP-адрас)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

засвіста́ць, ‑свішчу, ‑свішчаш, ‑свішча; зак.

Пачаць свістаць. // Свіснуць, прасвістаць. Уважліва праслухаўшы дзядзьку, Толік раптам спыніўся і аж засвістаў. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свіста́цца, свішчацца; незак.

Разм. Пра жаданне або магчымасць свістаць (у 1 знач.). Свістаў бы я — не свішчацца. Спяваў бы — не спяваецца. Куляшоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перасві́ствацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Разм.

1. Незак. да перасвіснуцца.

2. Свістаць адначасова або папераменна (пра птушак). Птушкі сонна .. перасвіст валіся ў гушчары. Самуйлёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Свішчу́га ‘неўрадлівая зямля’ (ашм., Сл. ПЗБ). Да свістаць (гл.), семантычна ‘месца, дзе свішча вецер’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

клакёр, ‑а, м.

У буржуазным тэатры — чалавек, наняты для таго, каб гучна апладзіраваць, крычаць, свістаць і тым самым ствараць уражанне поспеху або правалу п’есы, артыста.

[Фр. claqueur.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свісь, выкл. у знач. вык.

Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. свістаць, свіснуць. Чэсік злазіць з каменя і — свісь, свісь пугай — займае кароў з сенакосу. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Свіст ‘рэзкі высокі гук’, ‘гук такога тэмбру, які ўтвараецца птушкамі, жывёламі’, ‘гук, які ўтварае прадмет пры хуткім рассяканні паветра’ (ТСБМ), свіста́ць ‘утвараць рэзкі высокі гук’ (ТСБМ, Нас., Сцяшк., Юрч.), ‘сцябаць, хвастаць’ (Нас.), ‘свістаць’, ‘ліцца з сілаю’ (ТС, Сл. ПЗБ), ‘брыкаць, брыкацца’ (Юрч.), свісце́ць ‘свістаць’, сві́снуць ‘засвістаць’, ‘моцна ўдарыць’, ‘хутка прайсці’ (Сл. ПЗБ), ‘украсці, ‘моцна ўдарыць’ (Растарг.), ст.-бел. свиснути ‘засвістаць’ (Альтбаўэр). Укр. свист, свиста́ти, рус. свист, свиста́ть, свисте́ть, польск. świstać, świsnąć, чэш. svístati, svíštěti, славац. svištať, славен. svískati ‘шыпець, фыркаць’, švȋstati ‘свісцець’, ст.-слав. свистати. Прасл. *svistati ‘свісцець’, шматкратны дзеяслоў *sviščati; гл. Борысь, 624. Лічыцца экспрэсным гукапераймальным словам, аналагічным лац. sibilō, ‑are ‘свісцець’, грэч. σίζω ‘свіст’; узнаўляюць таксама і.-е. корань *k̑vis‑: *k̑veis‑, роднасны ст.-ісл. hvísla ‘шаптаць, свістаць, бушаваць’, ст.-англ. hvístlian ‘свістаць’, англ. whistle ‘тс’. Параўн. яшчэ польск. gwizdać, чаш. hvízdati, славац. hvizdať, в.-луж hwizdać, н.-луж. gwizdaś з варыянтам кораня *gweizdz‑, гл. Фасмер, 3, 581; Махэк₂, 597; Брукнер, 538; Бязлай, 3, 352. Борысь (624) славянскае слова ўзводзіць да і.-е. гукапераймальнага *su̯ei̯‑/su̯i‑ ‘сіпець; свісцець’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)